DI/100000/451/683/2011 - Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od opłacanych przez pracodawcę pracownikom polis ubezpieczenia na życie.

Na podstawę art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z: 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 5 października 2011 r., a doręczonym w dniu 7 października 2011 r. przez (...) spółkę jawną z siedzibą w (...), dotyczącej obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od opłacanych przez pracodawcę pracownikom polis ubezpieczenia na życie.

Dnia 7 października 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 5 października 2011 r. złożony przez (...) spółkę jawną z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał, iż jako pracodawca zawarł w dniu 24 czerwca 2011 r. z (...) umowę grupowego ubezpieczenia na życie dla ściśle określonego kręgu osób pracowników i członków ich rodzin. Zakres ubezpieczenia obejmuje między innymi śmierć ubezpieczonego z powodu nieszczęśliwego wypadku, śmierć rodzica lub dziecka, osierocenie dziecka, przy czym ochrona ubezpieczeniowa rozpoczęła się od dnia 30 czerwca 2011 r. Pracodawca opłaca ubezpieczonym polisy ubezpieczeniowe na życie w wysokości 41,14 zł za pracownika, a za członka rodziny w wysokości 18,04 zł, zaś należność z tytułu grupowego ubezpieczenia regulowana jest po wystawieniu przez ubezpieczyciela faktury VAT wraz z specyfikacją ubezpieczonych i wysokością opłacanej składki za każdego ubezpieczonego. Wnioskodawca powziął wątpliwości co do prawidłowości przyjętego przez siebie stanowiska, że wydatki poczynione od dnia 30 czerwca 2011 r. na pokrycie polis grupowego ubezpieczenia na życie stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zatrudnionych pracowników. Jednocześnie przedsiębiorca wskazuje iż umowa grupowego ubezpieczenia na życie została zawarta po wejściu w życie przepisów ustawy o pracowniczych programach emerytalnych. Natomiast celem umowy jest zabezpieczenie socjalne zatrudnionych pracowników. Jednocześnie wnioskodawca wyraził stanowisko, iż finansowane pracownikom składki na grupowe ubezpieczenie na życie nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko Wyrażone przez przedsiębiorcę (...) spółkę jawna z siedzibą w (...), wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji należy uznać za nieprawidłowe.

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, późn. zm.).

Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią natomiast przychody wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 późn. zm.), gdzie w § 2 ust. 1, pkt 32 zawarte jest wyłączenie określonych należności, jako nie wchodzących do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, bowiem "koszty opłacenia przez pracodawcę składek z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na życie na rzecz pracowników, dotyczących grup ryzyk 1 oraz 3-5 działu I Wymienionego w załączniku do ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62 i z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 139, poz. 934 oraz z 1998 r. Nr 115, poz. 1015), jeżeli umowy ubezpieczenia zostały zawarte lub odnowione przed dniem wejścia w życie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych, a uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca, jak również umowa ubezpieczenia w okresie przed osiągnięciem przez pracownika 60 lat albo wcześniejszym uzyskaniem przez niego uprawnień emerytalnych lub uprawnień do świadczeń rentowych z ubezpieczenia społecznego z tytułu niezdolności do pracy wyklucza wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy, oraz wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie, jeżeli warunki umowy ubezpieczenia na życie są tak określone, że co najmniej połowa pracowników danego pracodawcy ma możliwość zostać objętą tym ubezpieczeniem, jednak do wysokości nie przekraczającej miesięcznie na osobę 7% bieżącej, przeciętnej miesięcznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, przypadającej na pracownika u danego pracodawcy.

Z przepisu tego jednoznacznie wynika, że wyłącznie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dotyczyło wyłącznie umów zawartych lub odnawialnych przed dniem wejścia w życie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych tj. przed dniem 1 kwietnia 1999 r. W grupowych umowach ubezpieczenia istnieje możliwość zmiany kręgu ubezpieczonych, a przede wszystkim możliwość przystąpienia do zwartej już umowy kolejnych ubezpieczonych na podstawie tzw. deklaracji przystąpienia. Tak skonstruowany przepis stanowił, że jeśli grupowe umowy ubezpieczenia zawarte były lub zostały odnowione przed dniem 1 kwietnia 1999 r., to wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlegały także koszty składek opłaconych za pracowników, którzy przystąpili - do już zawartej umowy ubezpieczenia - po dniu 1 kwietnia 1999 r. Jedyną istotną z prawnego punktu widzenia cezurą była data zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy ubezpieczającym a ubezpieczycielem.

Z kolei § 2 ust. 2 ww. Rozporządzenia stanowi, iż wyłączeń z podstawy wymiaru składek, o których mowa w ust. 1 pkt 31 i 32, nie stosuje się do przychodów pracowników, którzy są uczestnikami programu emerytalnego prowadzonego na podstawie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o pracowniczych programach: emerytalnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 623), oraz do przychodów pracowników, którzy zostali objęci po dniu 21 września 2001 r. ubezpieczeniem, o którym mowa w ust. 1 pkt 31 i 32, zaś § 2 ust. 3 Rozporządzenia stanowi, że wyłączeń z podstawy wymiaru składek, o których mowa w ust. 1 pkt 31 i 32, nie stosuje się do przychodów pracowników uzyskanych po dniu 31 grudnia 2004 r.

W świetle powyższego w przypadku, gdy wnioskodawca zawarł umowę grupowego ubezpieczenia na życie w dniu 24 czerwca 2011 r., a więc zatrudnieni pracownicy zostali objęci ubezpieczeniem na życie po dniu 21 września 2001 r., oraz po 31 grudnia 2004 r. to tym samym koszty składek na ubezpieczenie na życie pracowników stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy, o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy, z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego w Białymstoku.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.