DI/100000/451/540/2011 - Ustalenie czy pełnienie funkcji członka zarządu spółki na podstawie aktu powołania jest tytułem do powstania obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1147 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w sprawie z wniosku (...) Sp. z o.o. z dnia 1 sierpnia 2011 r. doręczonego dnia 9 sierpnia 2011 r. o wydanie pisemnej interpretacji:

- uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku w części dotyczącej ustalenia czy pełnienie funkcji członka zarządu Spółki na podstawie aktu powołania jest tytułem do powstania obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i rodzi obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne

- odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej ustalenia możliwości przejścia na emeryturę przez członka zarządu po ukończeniu 65 roku życia

Dnia 9 sierpnia 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie ustalenia czy pełnienie funkcji członka zarządu Spółki na podstawie aktu powołania jest tytułem do powstania obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i rodzi obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ustalenia możliwości przejścia na emeryturę przez członka zarządu po ukończeniu 65 roku życia.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 24 sierpnia 2011 r. doręczonym 30 sierpnia 2011 r.

Wnioskodawca wskazał, iż Pan Władysław (...) mając lat 61 (ur. 20 września 1950 r.) i 37 lat stażu pracy, pełni funkcję prezesa zarządu spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...). Wnioskodawca powziął wątpliwość czy w przedstawionej sytuacji w przypadku rozwiązania przez Władysława (...) umowy o pracę i w dalszym okresie pełnienie przez niego funkcji prezesa zarządu spółki z tytułu powołania, zasadne będzie nie płacenie składek na ubezpieczenia społeczne, zaś po osiągnięciu wieku emerytalnego 65 lat, przejście na emeryturę.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że za prezesa zarządu spółki z o.o., powołanego na podstawie aktu powołania nie odprowadza się składek na ubezpieczenia społeczne, bowiem powołanie na podstawie kodeksu spółek handlowych nie jest tytułem do ubezpieczenia, nie mieści się ono w rozumieniu powołania, o którym mowa w art. 68 i nast. kodeksu pracy. Natomiast wśród tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych nie wymienia się pełnienia funkcji prezesa zarządu jedynie na podstawie aktu powołania (art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Dopiero podpisanie z prezesem zarządu umowy o pracę bądź umowy cywilnoprawnej wywołuje skutek w zakresie ubezpieczeń. Zdaniem wnioskodawcy stanowisko to znajduje również potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2009 r., I UK 15/09 Jeśli zadania członka zarządu polegają wyłącznie na wykonywaniu czynności zarządczych, realizowanie tych czynności nie musi automatycznie oznaczać wykonywania ich w reżimie pracowniczym. Członek zarządu spółki kapitałowej może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ale może też wykonywać swoje czynności na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym. 2. Skoro art.6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 w związku z art. 13 pkt 1 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczą pracowników to brak podstaw do przyznania takiego statusu ubezpieczonemu powoduje, że nie może on podlegać tym ubezpieczeniom." LEX nr 512998.

W uzupełnieniu wniosku dokonanym pismem z dnia 24 sierpnia 2011 r. wnioskodawca wskazał, iż (...) Sp. z o.o. jest jednoosobową spółką z o.o.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedstawione przez (...) Sp. z o.o. we wniosku w części dotyczącej ustalenia czy pełnienie funkcji członka zarządu Spółki na podstawie aktu powołania jest tytułem do powstania obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i rodzi obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą i osobami z nimi współpracującymi. Za osobę prowadzącą działalność gospodarczą uważa się również wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, o czym stanowi art. 8 ust. 6 pkt 4 ww. ustawy. "Zgodnie z art. 16 ust. 4 pkt 1 składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe osób prowadzących pozarolniczą działalność finansują w całości, z własnych środków, sami ubezpieczeni. W rzeczonej sprawie przywołany w przepisie obowiązek będzie więc spoczywał na wspólniku jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie przyznano jednoosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością funkcji płatnika w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia społecznego wspólnika tej spółki.

Co istotne w rzeczonej sprawie, to fakt, iż na gruncie prawa pracy jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością co do zasady nie może być pracodawcą wspólnika jako prezesa zarządu, gdyż kłóciłoby się to z istotą stosunku pracy wykluczone jest pracownicze podporządkowanie samemu sobie. Brak możliwości nawiązania stosunku pracy, rodzi konsekwencję w postaci braku możliwości podlegania obowiązkowemu czy też dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik - art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Warto również wskazać, iż treść przepisu art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki - członka zarządu nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczenia. Jak podkreślono powyżej prezes zarządu jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będzie podlegał jednak ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność.

Na marginesie można wskazać, iż orzeczenie przywołane przez wnioskodawcę odnosi się do wieloosobowej spółki z o.o., nie będzie więc miało pełnego zastosowania w rzeczonej sprawie.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej ustalenia możliwości przejścia na emeryturę przez członka zarządu po ukończeniu 65 roku życia. Rozstrzygnięcie takie podyktowane jest brzmieniem art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, który stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Z brzmienia powyższego przepisu wynika jednoznacznie, iż wydanie pisemnej interpretacji dotyczy wyłącznie tych przepisów, z których bezpośrednio wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenie społeczne. Natomiast brak jest podstaw prawnych, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógł w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dokonać rozstrzygać kwestie dotyczące skorzystania z uprawnień emerytalnych danej osoby. Takie zagadnienie' będące przedmiotem wniosku przedsiębiorcy nie może być, w świetle aktualnych okoliczności faktycznych i prawnych, przedmiotem pisemnej interpretacji w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...) V Wydział Ubezpieczeń Społecznych.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.