DI/100000/451/527/2011 - Możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wypłaconego pracownikom świadczenia urlopowego.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r., nr 205 poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w (...) złożonym w dniu 3 sierpnia 2011 r., a dotyczącym wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wypłaconego pracownikom świadczenia urlopowego.

Dnia 3 sierpnia 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 28 lipca 2011 r. złożony przez (...), spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w Warszawie o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał, iż jest pracodawcą zatrudniającym ponad 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty na dzień 1 stycznia 2011 r., ale w spółce na podstawie art. 4 ust. 3 Ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie został utworzony zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Jednakże postanowienia zawarte w regulaminie wynagradzania obowiązującym u wnioskodawcy przewidują wypłacanie przedsiębiorcy świadczeń urlopowych.

Wątpliwości wnioskodawcy budzi fakt, czy wypłacane pracownikom świadczenia urlopowe podlegają obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorca w powyższym stanie faktycznym stoi na stanowisku, iż wypłacanie świadczeń urlopowych nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne argumentując, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, świadczenia socjalne wypłacane na podstawie art. 3 ust. 4 Ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych nie podlegają obowiązkowi opłacania składek.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności, gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stanowisko przedsiębiorcy co do stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji należy liznąć za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, późn. zm.).

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią natomiast przychody wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106, późn. zm.), gdzie w myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 21, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są te przychody stanowiące wartość finansowanych przez pracodawcę świadczeń urlopowych wypłacanych na podstawie art. 3 ust. 4 Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, do wysokości nie przekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego określonego w tej ustawie.

Pracodawcy (nie będący jednostkami budżetowymi lub samorządowymi zakładami budżetowymi) zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W sytuacji gdy przedsiębiorca rezygnuje z utworzenia tego funduszu może wypłacać raz w roku świadczenie urlopowe. Świadczenie to wypłaca się pracownikowi korzystającemu z urlopu wypoczynkowego w wymiarze minimum. 14 następujących po sobie dni kalendarzowych. Wysokość świadczenia urlopowego ustala się zgodnie z art. 3 ust. 4 Ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Od tak wypłaconego świadczenia urlopowego nie odprowadza się składek na ubezpieczenia społeczne, o czym stanowi art. 3 ust. 6 w zw. z ust. 4 ww. Ustawy.

Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczeń urlopowych skorzystać mogą, w świetle wskazanych powyżej przepisów, jedynie ci pracodawcy, którzy, nie posiadając statusu jednostek budżetowych lub samorządowych zakładów budżetowych, zatrudniają według stanu na dzień 1 stycznia danego roku, w przeliczeniu na pełne etaty, mniej niż 20 pracowników. Przyjęcie poglądu przeciwnego musiałoby być oparte na wykładni rozszerzającej przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, który zawiera regulacje stanowiące wyjątek od generalnej zasady, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowią przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągane przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Stosowanie wykładni rozszerzającej nie znajduje w tym przypadku uzasadnienia.

W sytuacji więc, gdy przedsiębiorca zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku w przeliczeniu na pełne etaty co najmniej 20 pracowników, który nie tworzy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, który zdecyduje się na wprowadzenie dla swych pracowników korzystających z urlopu wypoczynkowego specjalnego świadczenia zobowiązany jest odprowadzić od tych składników składki na ubezpieczenia społeczne. Wypłacone w takich warunkach świadczenie nie jest bowiem świadczeniem urlopowym, o którym mowa w art. 3 ust. 4 Ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Wypłata, tego typu świadczeń następuje bowiem na mocy postanowień regulaminu wynagrodzenia, nie zaś na podstawie przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dotyczy to także sytuacji, gdy przepisy tej ustawy w przedmiotowym zakresie zostały transponowane do obowiązującego u danego pracodawcy układu zbiorowego pracy lub innych aktów wewnętrznych o charakterze regulaminów wynagradzania pracowników).

Jeżeli pracodawca zatrudnia według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej, niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty i nie tworzy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a wypłaca pracownikom świadczenia urlopowe, to świadczenie takie jest wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zatem przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie uprawniają pracodawcy zatrudniającego co najmniej 20 osób w przeliczeniu na pełne etaty do wypłaty świadczenia urlopowego na podstawie przepisów tej ustawy. Oznacza to, iż świadczenie wypłacane przez wnioskodawcę swoim pracownikom nie jest świadczeniem urlopowym w rozumieniu ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, dlatego nie korzysta z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając zaś na uwadze treść art. 81 ust. 1 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), który wprowadza zasadę, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, to świadczenie urlopowe wypłacane przez wnioskodawcę pracownikom, na podstawie obowiązującego regulaminu wynagradzania stanowi dla pracowników również podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja, nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego (...) Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała, decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.