DI/100000/451/421/2011 - Naliczanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od wypłaconej dobrowolnie odprawy pieniężnej w związku z zamiarem wypowiedzenia stosunku pracy z przyczyny leżącej po stronie pracownika.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r., nr 205 poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w Warszawie, złożonym w dniu 27 czerwca 2011 r., a dotyczącym naliczania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wypłaconej dobrowolnie pracownicy odprawy pieniężnej w wysokości sześciomiesięcznej odprawy pieniężnej, w związku z zamiarem wypowiedzenia stosunku pracy z przyczyny leżącej po stronie pracownicy.

Dnia 27 czerwca 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 22 czerwca 2011 r. przedsiębiorcy (...), spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał, iż zamierza za uprzednim wypowiedzeniem rozwiązać umowę o pracę z pracownicą z przyczyn leżących po stronie pracownicy z powodu jej słabej dyspozycyjności w związku z jej częstymi nieobecnościami w pracy.

Jednocześnie wnioskodawca wskazał, iż pomimo braku takiego obowiązku ma zamiar wypłacić powyższej pracownicy dobrowolną odprawę w związku z rozwiązaniem umowy o pracę w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego (które wynosi 9 tyś. zł brutto miesięcznie) - łącznie 54 tyś. zł brutto.

Przedsiębiorca powziął wątpliwość, co do obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu wypłaconej odprawy, jednocześnie wyrażając pogląd, iż kwota wypłaconej dobrowolnej odprawy jest zwolniona z obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stanowisko przedsiębiorcy co do obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu wypłaconej odprawy należy uznać za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1.585 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, późn. zm.).

Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych,.

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią natomiast przychody wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106, późn. zm.), gdzie w § 2 ust. 1, pkt 3 zawarte jest wyłączenie określonych należności, jako nie wchodzących do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, bowiem "odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy".

W świetle powyższego, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne Ustawodawca wyłączył między innymi odprawy wypłacane pracownikowi z tytułu rozwiązania stosunku pracy, zaś użycie zwrotu "w tym" -skutkuje, iż wymienione w powyższym przepisie przypadki rozwiązania lub ustania stosunku pracy ma charakter wyłącznie przykładowy i obejmuje zarówno odprawy przysługujące pracownikowi na podstawie przepisów prawa pracy, jak i odprawy przysługujące na podstawie przepisów wewnątrzzakładowych (układ zbiorowy pracy, lub przepisy o wynagrodzeniu), jak również zawartego porozumienia z konkretnym pracownikiem. Jedynym warunkiem wyłączenia wypłaconej odprawy z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest istnienie bezpośredniego związku między wypłata świadczenia, a rozwiązaniem stosunku pracy.

Mając zaś na uwadze treść art. 81 ust. 1. Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), który wprowadza zasadę, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, to wartość odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie stanowi również dla pracownika podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego - (...) Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.