DI/100000/451/282/2011 - Prawo do ustalania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia z tytułu rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1147 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13 października. 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 5 maja 2011 r. przez przedsiębiorcę (...), prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) z siedzibą w (...) sprawie prawa do ustalania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego 'wynagrodzenia z tytułu rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

W dniu 5 maja 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w Gdańsku wpłynął wniosek (uzupełniony w dniu 20 maja 2011 r.), przedsiębiorcy (...) prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą z siedzibą w o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).

Wnioskodawca w treści złożonego wniosku wskazał, iż do dnia 30 czerwca 2010 r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Zakładzie Transportu Energetyki na stanowisku starszego kierowcy-operatora sprzętu ciężkiego, gdzie do zakresu jego czynności należało obsługiwanie żurawia samojezdnego, włącznie z jego konserwacją i wykonywaniem drobnych napraw. Z dniem 1 lipca 2010 r. wnioskodawca rozpoczął wykonywanie pierwszej, pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług żurawiem samojezdnym (wykorzystując sprzęt, który po ustaniu stosunku pracy został odkupiony od pracodawcy). Przedsiębiorca wskazał, iż wykonywał usługi na rzecz podmiotu zewnętrznego, których wykonanie zlecał mu były pracodawcę Z uwagi brak umowy pomiędzy wnioskodawcą, a podmiotem trzecim i obowiązujące procedury przetargowe, za wykonane usługi, zostały wystawione faktury, których jako nabywcą usług został wykazany (...). Jednakże wnioskodawca wyraźnie podkreślił, że na. rzecz swojego, byłego pracodawcy świadczenie usług obywało się pośrednio, gdyż (...) i nie był bezpośrednim odbiorca świadczonych usług. Od marca 2011 r. przedsiębiorca nie świadczy nawet pośrednio żadnych usług na rzecz byłego pracodawcy, wykonuje usługi żurawiem samojezdnym wyłącznie na rzecz innego podmiotu, który jest adresatem wystawianych z tego tytułu faktur.

Z tytułu ww. działalności wnioskodawca opłacał składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia, jednocześnie. Natomiast podmiot prowadzący obsługę rachunkowo-księgową wnioskodawcy wyraził wątpliwości co do zasadności uprawnienia do skorzystania z ww. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

We wniosku o wydanie interpretacji przedsiębiorca zaprezentował stanowisko, iż w sytuacji, gdy były pracodawca wyzbył się sprzętu, niezbędnego na stanowisku, na którym świadczona była praca ze stosunku pracy, to były pracownik wykonujący te same czynności, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą i świadcząca pośrednio usługi na rzecz byłego pracodawcy (który nie jest ich docelowym odbiorcą) ma prawo do skorzystania z ww. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stanowisko wyrażone przez we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za nieprawidłowe.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009, Nr 205 poz. 1585 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010, Nr 51, poz. 307, późn. zm.). Natomiast zgodnie art. 18a ust. 1 powyżej cytowanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia przysługuje osobom, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy, tj. osobom prowadzącym działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Z kolei dyspozycja treści art. 18a ust. 2 powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazuje, iż powyższy przepis nie ma zastosowania do osób, które:

* prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;

* wykonując działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem, rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku, pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Należy podkreślić, że art. 18 systemie ubezpieczeń społecznych wprowadza, generalną zasadę ustalania podstawy wymiaru składek ma ubezpieczenia społeczne, zaś wskazana uregulowanie zawarte w art. 18a ust. 1. ww. ustawy stanowi wyjątek od ogólnej zasady i dlatego przepis ten powinien być interpretowany ściśle.

Wykonywanie przez daną osobę, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, czynności na rzecz byłego pracodawcy, które chociażby tylko w części pokrywały się z czynnościami wykonywanymi w ramach, łączącej ją uprzednio z tym pracodawcą stosunku pracy, to osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej nie ma prawa do opłacania składek na. ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. W niniejszej sprawie przedsiębiorca w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wykonywał tożsame czynności, jak uprzednio w ramach obowiązującej umowy o pracę. Usługi żurawiem samojezdnym były wykonywane na rzecz innych zewnętrznych podmiotów przez (...) przez wówczas zatrudnionego wnioskodawcę sprzętem należącym do pracodawcy. Od dnia 1 lipca 2010 r. wnioskodawca nadal wykonywał te same czynności, ale na podstawie innej czynności prawnej, w imieniu byłego pracodawcy, (który się nim wyręczał), na rzecz tego samego podmiotu zewnętrznego, zaś potwierdzeniem wykonania usługi stanowiło m.in. wystawienie faktur, których jako nabywcę usług wskazywano (...).

Dopiero, gdy wykonywana praca w ramach prowadzonej działalności na rzecz byłego pracodawcy ma zupełnie inny charakter, niż zakres czynności wykonywanych w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę - osoba prowadząca działalność może skorzystać z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, o jakiej mowa w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt: i UK 323/09, w którym sąd stwierdził, że dla spełnienia warunku wykonywania czynności wchodzących w zakres prowadzonej działalności wystarczającym jest realizowanie jakichkolwiek czynności, które były uprzednio wykonywane podczas świadczenia pracy na podstawie umowy o prace. Zgodnie z powyżej cytowanym wyrokiem Sądu Najwyższego, dopiero w sytuacji ustalenia, iż świadczone usługi na rzecz byłego pracodawcy, nie odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy, umożliwia skorzystanie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości wskazanej art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu-faktycznego wynika jednoznacznie, że czynności wykonywane w okresie od lipca 2010 r. do końca lutego 2011 r. przez wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności, gospodarczej były tożsame z zakresem czynności wykonywanych w ramach umowy o pracę, dlatego wnioskodawca ww. okresie nie miał podstaw prawnych, do ustalania składek na ubezpieczenia społeczne, liczone od podstawy wymiaru składek, nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Ponadto należy podkreślić, że w przypadku zaprzestania wykonywania czynności na rzecz byłego pracodawcy, przedsiębiorca ma prawo do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia z tytułu rozpoczętej działalności gospodarcze, o której mowa w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, do czasu upływu 24 miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja, dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego - IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Koszalinie.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.