DI/100000/451/238/2011 - Odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów o dzieło zawartych z emerytowanymi nauczycielami.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku:

- uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 15 kwietnia 2011 r. przez przedsiębiorcę (...) w części dotyczącej zwolnienia z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów o dzieło zawartych z emerytowanymi nauczycielami,

- odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej wskazania, czy zawarcie umowy o dzieło z emerytowanymi nauczycielami ma wpływ na zawieszenie prawa do świadczeń emerytalnych dla tych osób.

Dnia 15 kwietnia 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...)o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał, iż prowadzi działalność m.in. w zakresie szkolnictwa. Prowadząc działalność wnioskodawca zatrudnia nauczycieli na podstawie umowy o dzieło. Niektórzy z zatrudnionych nauczycieli są emerytami.

Wątpliwości wnioskodawcy budzi fakt, czy od umów o dzieło zawartych z emerytowanymi nauczycielami istnieje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Ponadto, wątpliwości wnioskodawcy budzi także kwestia ewentualnego zawieszenia prawa do emerytury emerytowanych nauczycieli zatrudnionych przez wnioskodawcę na podstawie umowy o dzieło.

W tym stanie faktycznym wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nie ma obowiązku obliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń emerytowanych nauczycieli zatrudnionych na umowę o dzieło, gdyż z godnie z art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) umowy o dzieło nie są objęte ubezpieczeniami społecznymi. Wnioskodawca uważa również, iż taka forma zatrudnienia pozostaje bez wpływu na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń emerytalnych, ponieważ jest wyłączona z obowiązku ubezpieczenia społecznego.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę (...) we wniosku o wydanie interpretacji w części dotyczącej zwolnienia z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów o dzieło zawartych z emerytowanymi nauczycielami uznać należy za prawidłowe.

Osoba, która wykonuje pracę wyłącznie na podstawie umowy o dzieło nie podlega ubezpieczeniom społecznym. Samoistna umowa o dzieło nie jest tytułem do ubezpieczeń społecznych, bowiem nie została wymieniona w katalogu tytułów do ubezpieczeń społecznych zawartych w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).

Obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o dzieło istnieje wtedy, gdy umowa taka została zawarta z własnym pracodawcą lub jest wykonywana jest na rzecz własnego pracodawcy. W takim przypadku umowa o dzieło jest w zakresie ubezpieczeń społecznych traktowana jako umowa o pracę. W myśl art. 8 ust. 2a wyżej cytowanej ustawy za pracownika w rozumieniu tej ustawy uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy.

O ile więc umowa o dzieło nie została zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana jest na rzecz własnego pracodawcy, nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych (także ubezpieczenia zdrowotnego).

Natomiast w części dotyczącej wskazania, czy zawarcie umowy o dzieło z emerytowanymi nauczycielami ma wpływ na zawieszenie prawa do świadczeń emerytalnych dla tych osób, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku odmawia wydania interpretacji.

Artykuł 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Należy podkreślić, iż taki sposób ujęcia przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. nabycia lub zawieszenia uprawnień do świadczeń emerytalnych.

Nabycie lub zawieszenie praw do takich świadczeń nie następuje bowiem na podstawie przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę danin publicznych lub składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Wiąże się z uzyskaniem konkretnego świadczenia przez ubezpieczonego, nie zaś z obowiązkiem o charakterze publicznoprawnym ciążącym na płatniku składek względem organów administracji publicznej lub państwowych jednostek organizacyjnych. To samo odnieść należy do wniosku o wskazanie, czy fakt zawarcia umowy o dzieło z emerytowanymi nauczycielami będzie miał wpływ na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń emerytalnych.

Zagadnienie będące przedmiotem wniosku przedsiębiorcy o wydanie pisemnej interpretacji nie dotyczy więc materii, o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w związku z czym brak jest podstaw do wydania w tym względzie pisemnej interpretacji.

Jednocześnie wskazać należy, iż z wnioskodawca zachowuje prawo do wystąpienia w przedmiotowej sprawie do właściwej (zgodnie z miejscem swojej siedziby statutowej) terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu z zapytaniem na zasadach ogólnych regulowanych przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego w Bydgoszczy Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.