DI/100000/451/182/2011/KG - Uwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kosztów poniesionych tytułem opłacenia badań wstępnych oraz okresowych zleceniobiorcom zatrudnionym przez przedsiębiorcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 to swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1147) w związku z art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń. Społecznych Oddział w Gdańsku:

- uznaje za prawidłowe co do zasady stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 28 marca 2011 r. przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) w sprawie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę tytułem opłacenia badań wstępnych oraz okresowych zleceniobiorcom zatrudnionym przez przedsiębiorcę,

- uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wskazanym wniosku w zakresie w jakim jako uzasadnienie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia Społeczne kosztów, o których mowa powyżej wskazano nowelizację Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe;

- odmawia wydania pisemnej interpretacji w zakresie zakwalifikowania kosztów badań wstępnych oraz okresowych do świadczeń rzeczowych, wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W dniu 28 marca 2011 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).

Wnioskodawca w treści złożonego wniosku wskazał, iż spółka zajmuje się świadczeniem, usług medycznych, zatrudniając na podstawie umów cywilnoprawnych lekarzy, pielęgniarki oraz rehabilitantów. W związku z zatrudnieniem tych osób Spółka pokrywa koszt badań lekarskich wstępnych oraz okresowych, od których odprowadzała do tej pory składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Zdaniem Wnioskodawcy nowelizacja Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, obowiązująca od dnia 3 marca 2011 r. zrównała przychody ze stosunku pracy oraz te uzyskiwane na podstawie umowy zlecenia w zakresie zwolnienia niektórych składników wynagrodzenia z obowiązku uwzględniania ich w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. W ocenie Spółki wśród wyłączeń z podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia znalazła się wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia.

Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego przedsiębiorca powziął wątpliwość, czy w ramach świadczeń rzeczowych, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, mieszczą się również koszty związane z opłaceniem zleceniobiorcom zatrudnionym przez spółkę badań lekarskich wstępnych oraz okresowych, które w ocenie Wnioskodawcy nie są traktowane jako przychody ze stosunku pracy.

We wniosku o wydanie interpretacji przedsiębiorca zaprezentował stanowisko wskazujące na to, iż świadczenia rzeczowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy zawierają w swoim katalogu również badania lekarskie wstępne oraz okresowe, gdyż zgodnie z przepisami kodeksu pracy zarówno pracownicy, jak i osoby zatrudnione, na innej podstawie niż stosunek pracy są zobowiązani do poddania się wstępnym oraz okresowym badaniom lekarskim, zaś koszty tych świadczeń nie mogą obciążać pracowników. Wnioskodawca stanął na stanowisku, iż od marca bieżącego roku badania lekarskie jako świadczenia rzeczowe, o których mowa wyżej nie stanowią elementu wchodzącego do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy, prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę (...) z siedzibą w (...) we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe co do zasady.

W myśl art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w odniesieniu do pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie zaś z postanowieniami § 2 ust. 1 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są przychody uzyskane przez pracownika stanowiące wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowią jedynie przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągane przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, o ile nie zostały one wskazane w enumeratywnym wyliczeniu wyjątków przewidzianych w przywołanym powyżej rozporządzeniu. Powyższa. zasada znajduje również zastosowanie do przychodów uzyskiwanych przez zleceniobiorcę z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy zlecenia.

W przypadku więc, gdy dany koszt poniesiony przez przedsiębiorcę nie stanowi przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (co ma miejsce zadaniem Wnioskodawcy w przypadku ponoszenia przez niego kosztów badań wstępnych oraz okresowych dla zleceniobiorców zatrudnionych przez przedsiębiorcę), brak jest podstaw do przyjmowania, iż składnik ten będzie stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Sięganie w tym przypadku po argument, iż koszt ten został uwzględniony w katalogu wyłączeń pewnych przychodów z podstawy wymiaru, składek na gruncie ww. rozporządzenia, uznać należy za nieuzasadnione.

Powyższe oznacza, iż za nieprawidłowe uznać należało uzasadnienie stanowiska przedsiębiorcy, iż finansowanie przez zleceniodawcę badań lekarskich wstępnych oraz okresowych stanowiące w opinii Wnioskodawcy świadczenia rzeczowe, o których mowa § 2 ust. 1 pkt 6) cytowanego rozporządzenia nie są uwzględniane w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od daty wejścia w życie nowelizacji tego aktu prawnego, co nastąpiło z dniem 3 marca 2011 r. Skoro świadczenia te nie stanowią przychodu ze stosunku pracy na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest podstaw do stosowania w tym względzie przepisów rozporządzenia, i to zarówno w brzmieniu sprzed wejścia w życie nowelizacji z dnia 1 sierpnia 2010 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 127, poz. 860), jak również w brzmieniu aktualnym.

Jednocześnie brak jest podstaw do wypowiedzenia się przez Zakład w kwestii zakwalifikowania kosztów badań wstępnych oraz okresowych do świadczeń rzeczowych, wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalentów za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, których mowa § 2 ust. 1 pkt 6) Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych. zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Dla poczynienia tych ustaleń konieczna jest analiza przepisów Kodeksu pracy, nie zaś przepisów regulujących materię składek na ubezpieczenia społeczne. Ustalenie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od danego kosztu ma bowiem charakter następczy od uprzednio dokonanej jego kwalifikacji jako świadczenia rzeczowego.

Nie zmienia to jednak faktu, iż okoliczność ta jest prawnie irrelewantna, w sytuacji gdy koszt poniesiony przez przedsiębiorcę nie stanowi przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku, dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.