DI/100000/451/1629/2013 - Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 199 i r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 26 listopada 2013 r. przez przedsiębiorcę (...) i prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w (...), w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez nauczycieli zatrudnionych na umowę zlecenia.

Dnia 26 listopada 2013 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 24 listopada 2013 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawczym wskazała, że jej firma zamierza realizować projekty z Europejskiego Funduszu Społecznego, którego przedmiotem będą zajęcia pozalekcyjne dla uczniów w szkołach, do których uczęszczają dzieci w tych szkołach. Do prowadzenia zajęć pozalekcyjnych, a finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego zostaną zatrudnieni na zasadzie stosunku cywilnoprawnego (u-nowa zlecenie) pomiędzy danym nauczycielem a firmą wnioskującej, nauczyciele pracujący w tej szkole. Wszyscy nauczyciele dodatkowo zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia mają w swoim podstawowym miejscu pracy (szkoła) wynagrodzenie wyższe, niż wynagrodzenie minimalne. Z tytułu zawarcia umowy zlecenia nauczyciele złożą wniosek o nie obejmowanie ich z tego tytułu ubezpieczeniami społecznymi.

Na tle powyższego stanu faktycznego wnioskująca powzięła wątpliwości, czy nauczyciele z którymi zawrze umowy zlecenia nie będą podlegali pod ubezpieczenia społeczne z tytułu tych umów, które będą wykonywali na jej rzecz, gdy zlecenia te finansowane będą pośrednio z Europejskiego Funduszu Społecznego?

Jednocześnie wnioskująca wyraża stanowisko, iż zgodnie z ustawią z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jeżeli osoba zatrudniona u innego pracodawcy, uzyskuje co najmniej wynagrodzenie minimalne (1600 zł brutto w 2013 r., a 1680 zł w 2014 r.), to z tytułu zawartej umowy zlecenia nie podlega ubezpieczeniom społecznym, w konsekwencji zleceniodawca nie jestem płatnikiem składki społecznej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

W myśl art. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczenia społeczne obejmują: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa, ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ubezpieczeniom społecznym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych podlega obowiązkowo osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.). W art. 6 ust. 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustawodawca wskazał wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Oznacza to, że osoba, które cechy jako podmiotu ubezpieczenia społecznego zostały określone w tym przepisie, zostaje objęta tymi ubezpieczeniami i staje się stroną stosunku ubezpieczenia społecznego. Wyliczenie to jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, oraz wypadkowemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczeń usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia jeżeli nie są uczniami gimnazjów, szkól ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat. Ubezpieczenie chorobowe jest dla takich osób dobrowolne (art. 11 ust. 2 ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych). Natomiast w sytuacji zbiegu w postaci świadczenia pracy la podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenia z innym podmiotem, niż pracodawca i która nie jest wykonywana na rzecz tego pracodawcy, z którym dana osoba pozostaje w stosunku pracy, zastosowanie znajduje art. 9 ust. 1 i ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z treści tych uregulowań wynika, że pracownik, który spełnia jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi tytułu umowy zlecenia, obowiązkowo podlega tym ubezpieczeniom wyłącznie ze stosunku pracy, w przypadku, gdy: tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w przeliczeniu na okres miesiąca - w wysokości co na mniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe w takiej sytuacji z tytułu umowy zlecenia mają charakter dobrowolny. Istnieje natomiast w przypadku deklaracji podlegania dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, obowiązek podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu, co wynika z art. 12 ust. 1. Natomiast brak jest możliwości skorzystania z prawa do podlegania ubezpieczeniu chorobowemu ani obowiązkowo, ani dobrowolnie (art. 11 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Jeżeli jednak pracownik z umowy o pracę uzyskuje - w przeliczeniu na okres miesiąca - przychody w kwocie niższej od minimalnego wynagrodzenia, to wówczas ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe z tytułu umowy zlecenia są także obowiązkowe. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Zatem w sytuacji, gdy umowa zlecenia nie jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym zleceniobiorca pozostaje w stosunku pracy nie istnieje obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia pod warunkiem, że z tytułu umowy o pracę taka osoba uzyskuje wynagrodzenie w przeliczeniu na okres miesiąca w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia.

W tym miejscu koniecznym jest podkreślenie, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych związany jest dokonaną, interpretacją wyłącznie w przypadku, gdy rzeczywisty stan faktyczny odpowiada w pełni stanowi faktycznemu lub zdarzeniu przyszłemu opisanemu we wniosku. W trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji organ nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, ani postępowania dowodowego, opierając się jedynie na treści wniosku, co nie wyklucza takiego postępowania w toku procedowania na zasadach ogólnych, nawet w przypadku, gdy interpretacja została już wydana. Oznacza to, iż to wnioskodawca ponosi odpowiedzialność, jeżeli stan rzeczywisty różni się od stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego- Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.