DI/100000/451/1561/2013 - Składki na ubezpieczenia społeczne od wartości świadczeń świątecznych wypłacanych pracownikom spółki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...). Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) z dnia 6 listopada 2013 r., złożonym w dniu 15 listopada 2013 r. (uzupełnionym pismem z dnia 19 grudnia 2013 r., doręczonym 23 grudnia 2013 r.), dotyczącym obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości świadczeń świątecznych wypłacanych pracownikom spółki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Dnia 15 listopada 2013 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 6 listopada 2013 r., złożony przez przedsiębiorcę (...). Spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w (....) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż został u niego utworzony Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Przepisy wewnątrzzakładowe obowiązujące u wnioskodawcy określają zasady przyznawania określonych świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS). Zgodnie z powyższymi przepisami środki z ZFŚS mogą być przeznaczone na dofinansowanie świadczeń świątecznych (w tym zakupu upominków i bonów towarowych). Z uwagi na fakt, że wypłata tych świadczeń następowałaby ze środków zgromadzonych w ZFŚS, a więc ze środków przeznaczonych na cele socjalne, finansowanie pracownikom z ZFŚS tych świadczeń będzie stanowiło działalność socjalną w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Również zgodnie z przepisami wewnątrzzakładowymi obowiązującymi u pracodawcy, podziału środków z ZFŚS dokonuje z udziałem wskazanego przez pracowników wnioskodawcy ich przedstawiciela, którzy przy przyznawaniu świadczeń będą brać pod uwagę sytuację materialną wnioskującego pracownika oraz jego staż pracy u wnioskodawcy. Z uwagi na fakt, iż informacje o sytuacji materialnej, stanie rodzinnym oraz sytuacji życiowej pracownika znajdują się już w posiadaniu wnioskodawcy, gdyż wynikają z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych tego pracownika oraz w zgłoszeniu do ubezpieczenia społecznego. Wnioskodawca zamierza przyznać pracownikom wspomniane świadczenia świąteczne w wysokości zależnej od uzyskanego przez danego pracownika średniego wynagrodzenia netto w trzech ostatnich miesiącach. Tym samym przedmiotowe świadczenia świąteczne będą przyznawane pracownikom przyjmując widełki ich wynagrodzenia i zasadę, że przy wyższym wynagrodzeniu wartość świadczenia świątecznego powinna być niższa.

Pismem z dnia 19 grudnia 2013 r., doręczonym w dniu 23 grudnia 2013 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, przedsiębiorca poinformował, m.in. iż wartość wypłaconych pracownikom świadczeń świątecznych ze środków zgromadzonych w ZFŚS nie stanowi przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle powyższego stanu faktycznego wnioskodawca powziął wątpliwość, czy wartość wypłaconych pracownikowi świadczeń świątecznych powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Zdaniem przedsiębiorcy powyższe świadczenia świąteczne, które miałyby być przyznane pracownikom wnioskodawcy w opisany wyżej sposób, nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Tym samym świadczenia te będą korzystały ze zwolnienia od ww. składek. Zgodnie z powyższym przepisem, aby skorzystać ze wspomnianego zwolnienia, konieczne jest spełnienie dwóch warunków: świadczenia muszą być sfinansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne oraz świadczenia muszą być wypłacone w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Z uwagi na fakt, iż w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym wypłata świadczeń następować będzie ze środków zgromadzonych w ZFŚS, warunek pierwszy przedsiębiorca uznaje za spełniony. Jak wskazuje wnioskodawca, ZFŚS jest już z samej definicji przeznaczony na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu. Mianowicie zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym fundusz świadczeń socjalnych celem utworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jest finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu. Drugi warunek określa, że świadczenia mają być wypłacone w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. W związku z powyższym należy wskazać, iż w regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych wnioskodawca określił, że środki funduszu mogą być przeznaczone na dofinansowanie świadczeń świątecznych (w tym zakupu upominków i bonów towarowych). Tym samym w opisanym przypadku, zdaniem przedsiębiorcy, wypłata wspomnianych świadczeń świątecznych następować będzie w ramach ZFŚS obowiązującego u wnioskodawcy, co oznacza, iż także drugi warunek uznać należy za spełniony w tym przypadku. Spółka podkreśla, iż z uwagi na fakt, że przedmiotowe świadczenia świąteczne nie są traktowane w regulaminie ZFŚS obowiązującym u wnioskodawcy jako świadczenia ulgowe, co skutkuje tym, że przedmiotowe świadczenia świąteczne nie są traktowane w regulaminie ZFŚS obowiązującym u wnioskodawcy jako świadczenia ulgowe, co skutkuje tym, że wnioskodawca w ogóle nie musi stosować w tym przypadku kryterium socjalnego odnoszonego indywidualnie do każdego pracownika. Wnioskodawca przyjął, że wysokość świadczeń świątecznych przyznawanych pracownikom wnioskodawcy będzie uzależniona od wysokości ich wynagrodzenia tym bardziej, że wnioskodawca ma wystarczającą wiedzę o sytuacji materialnej pracownika na podstawie informacji o jego stanie rodzinnym oraz sytuacji życiowej wynikających z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych pracownika czy w zgłoszeniach do ubezpieczeń społecznych. W związku z powyższym stosowne postanowienia Regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych obowiązującego u wnioskodawcy przewidują że wysokość świadczeń świątecznych przyznawanych pracownikom wnioskodawcy uzależniona jest od wysokości uzyskanego przez danego pracownika średniego wynagrodzenia netto w trzech ostatnich miesiącach. Tym samym przedmiotowe świadczenia będą przyznawane pracownikom przyjmując widełki ich wynagrodzenia i zasadę, ze przy wyższym wynagrodzeniu wartość świadczenia świątecznego powinna być niższa. Przedsiębiorca jako podstawę swojego stanowiska wskazuje w art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Dodatkowym argumentem przemawiającym za takim stanowiskiem są regulacje ustawy dotyczące świadczenia urlopowego. Gdyby bowiem sam fakt przyznawania świadczeń w jednakowej wysokości powodował ich oskładkowanie, to niezrozumiałym byłaby wręcz, zdaniem wnioskodawcy regulacja z art. 3 ww. ustawy odnosząca się do świadczenia urlopowego w oparciu o kryterium socjalne bowiem w stosunku do pracowników, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3 ww. ustawy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika (art. 3 ust. 4 ustawy). Skoro zatem, jak argumentuje przedsiębiorca, świadczenia urlopowe nie podlegają składce na ubezpieczenie społeczne (art. 3 ust. 6 ww. ustawy), mimo że ich wysokość nie zależy od kryterium socjalnego, a maksymalna wysokość odpisu na ten cel jest taka sama jak wysokość odpisu na Fundusz, to nie ma uzasadnionych powodów, aby odmiennie traktować wypłaty z Funduszu i je oskładkowywać, z tego tylko powodu, iż nie stosowano zindywidualizowanego kryterium socjalnego. Reasumując spółka uważa, że jeśli wypłaty dokonywane są ze środków ZFSS i niewątpliwie na cele socjalne, to sam fakt przyznania tych świadczeń w jednakowej wysokości - nie rodzi skutku w postaci obowiązku odprowadzania od nich składek na ubezpieczenia społeczne. Tym samym, świadczenia świąteczne, które miałyby być przyznawane w opisywany przez wnioskodawcę sposób, będą w jego ocenie korzystały ze zwolnienia od składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w zakresie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości świadczeń świątecznych wypłacanych pracownikom spółki z ZFŚS, przy założeniu, że ich wartość nie stanowi przychodu pracowników osiąganych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.

Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany. Zwrócić należy w związku z tym uwagę, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Powyższe wynika z faktu, braku możliwości negowania przez Zakład okoliczności i stwierdzeń podanych przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w zakresie opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie zdarzenia przyszłego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża więc jedynie przedsiębiorcę.

Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadza się po ustaleniu takiego obowiązku, w sytuacji istnienia tytułu podlegania tym ubezpieczeniom od podstawy wymiaru składek. W przypadku osób będących pracownikami, w myśl art. 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) dla tych osób stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zauważyć przy tym należy, iż z wyłączeń przewidzianych w przywołanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te składniki wypłacane pracownikom, które zostaną uprzednio zakwalifikowane jako przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (§ 1 tego rozporządzenia). W sytuacji więc, gdy dane świadczenia wypłacane pracownikom nie zostaną rozpoznane pod kątem podatkowym jako stanowiące przychód pracownika osiągany przez niego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy brak jest podstaw do sięgania po katalog wyłączeń z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przewidziany przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe

Brak jest możliwości dokonywania przez Zakład kwalifikacji danego świadczenia jako pochodzącego z konkretnego źródła uzyskania przychodu, (co zarezerwowane zostało do wyłącznej kompetencji organów podatkowych - art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Kwestia przychodowa stanowi zawsze zagadnienie pierwotne, które poprzedza ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Kwalifikacja podatkowa danego świadczenia musi znaleźć swoje odniesienie w opisie stanu faktycznego bądź w opisie zdarzenia przyszłego. Stwierdzenie przedsiębiorcy dotyczące tej materii wiąże Zakład i brak jest możliwości zakwestionowania danej kwalifikacji podatkowej w ramach postępowania prowadzonego przez Zakład w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zw. z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W związku z jednoznacznym stwierdzeniem przedsiębiorcy, zawartym w piśmie z dnia 19 grudnia 2013 r., iż wartość wypłacanych pracownikom świadczeń świątecznych ze środków zgromadzonych w Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych nie stanowi przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach, stosunku pracy, w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, iż w takiej sytuacji brak będzie obowiązku odprowadzania od nich składek na ubezpieczenia społeczne, fakt bowiem podkreślono powyżej, podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia zawsze stanowi przychód osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Powyższe czyni bezpodstawnym badanie przez Zakład charakteru tych świadczeń oraz zastosowania przez pracodawcę bądź też nie kryteriów socjalnych warunkujących uzyskanie przez pracowników prawa do tych świadczeń.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.