DI/100000/451/1344/2012 - Możliwość wliczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe wartości usług dodatkowej opieki medycznej.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1147 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 15 listopada 2012 r. doręczonym dnia 23 listopada 2012 r. przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) w przedmiocie wliczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe wartości usług dodatkowej opieki medycznej.

Dnia 23 listopada 2012 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dotyczący wliczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe wartości usług dodatkowej opieki medycznej.

Wnioskodawca wskazał, iż zawarł z firmą świadczącą usługi opieki medycznej umowę o świadczenie usług medycznych z zakresu medycyny pracy oraz o świadczenie usług dodatkowej opieki medycznej wykraczającej poza świadczenia z zakresu medycyny pracy. Odpłatność, jaką spółka ponosi z tytułu nabycia świadczeń dodatkowej opieki medycznej dla swoich pracowników została wynegocjowana poniżej ceny detalicznej stosowanej przez Zakład w przypadki gdyby pracownik nie związany stosunkiem pracy ze spółką, jako indywidualny odbiorca, sam wykupił tego samego rodzaju świadczenia dodatkowej opieki medycznej. Pracownik, który zgłosił chęć korzystania z dodatkowej opieki medycznej oferowanej w ramach umowy, ma udostępniane usługi po cenie wynegocjowanej przez spółkę, a więc niższej niż detaliczna. Wartość świadczenia dodatkowej opieki medycznej, udostępnianego pracownikowi, stanowi dla pracownika przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy u wnioskodawcy. Spółka zamierza zapewnić w zakładowym regulaminie wynagradzania pracowników prawo pracowników do uzyskania świadczeń dodatkowej opieki medycznej po cenie wynegocjowanej przez spółkę. Spółka podkreśla, iż regulamin stanowi wewnątrzzakładowe przepisy o wynagradzaniu obowiązujące u wnioskodawcy.

W uzupełnieniu swojego wniosku z dnia 11 grudnia 2012 r. (wpływ do ZUS O/Gdańsk w dniu 17 grudnia 2012 r.) przedsiębiorca poinformował, iż pracownicy, dla których nastąpił zakup usług z zakresu opieki medycznej aktualnie nie ponoszą częściowej odpłatności za dodatkowe usługi medyczne. Spółka nie zakłada też w chwili obecnej, iż w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji będzie wprowadzała zmiany w zakresie częściowej odpłatności przez pracowników za ww. dodatkowe usługi medyczne. Spółka podkreśliła także ponownie, iż wartość zakupionych usług z zakresu opieki medycznej jest doliczana do przychodu pracownika podlegającego opodatkowaniu jako świadczenie ze stosunku pracy.

Przedsiębiorca powziął wątpliwość, czy w opisanym zdarzeniu przyszłym wartość świadczeń dodatkowej opieki medycznej, z których pracownik może skorzystać po cenie wynegocjowanej przez spółkę, tj. po cenie niższej niż cena detaliczna, będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wartość świadczeń dodatkowej opieki medycznej, z których pracownik może skorzystać po cenie wynegocjowanej przez spółkę, tj. po cenie niższej niż cena detaliczna, nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Przedsiębiorca powołuje się na treść § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) argumentując, iż z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone zostały świadczenia, jeżeli: pracownik otrzymuje korzyść materialną, która wynika z postanowień układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania bądź przepisów o wynagradzaniu oraz gdy korzyść materialna polega na uprawnieniu do nabycia artykułów, przedmiotów bądź usług po cenach niższych niż ceny detaliczne. Spółka zwraca uwagę, iż w przedstawionym zdarzeniu przyszłym możliwość skorzystania przez pracowników ze świadczeń dodatkowej opieki medycznej nabytych od podmiotu oferującego takie usługi po cenie wynegocjowanej przez spółkę, tj. niższej niż detaliczna znajdzie wyraźne umocowanie w regulaminie. Z uwagi na fakt, iż treść przywołanego wyżej przepisu rozporządzenia bezpośrednio odwołuje się do regulaminów wynagradzania jako jednej z form prawnych przyznania korzyści materialnej, tym samym warunek ten zostanie spełniony. W ocenie spółki w przedstawionym zdarzeniu przyszłym spełniony zostanie również drugi z warunków pozwalających na skorzystanie z wyłączenia przewidzianego § 2 ust. 1 pkt 26 tego rozporządzenia. Pracownicy spółki uzyskają korzyść materialną polegającą na uprawnieniu do korzystania ze świadczeń dodatkowej opieki medycznej po cenach wynegocjowanych przez spółkę. Uzyskanie powyższej korzyści ma dla pracowników spółki realny wymiar finansowy. Uzyskanie dostępu do świadczeń po cenie nabywanej przez spółkę, a więc niższej niż rynkowa jest związane z pozostawaniem pracownika w stosunku pracy ze spółką. Gdyby nie ów stosunek pracy, pracownik zainteresowany nabyciem tego samego rodzaju świadczeń dodatkowej opieki medycznej, musiałby wykupić tego rodzaju świadczenia po cenie detalicznej oferowanej przez Zakład standardowo indywidualnym odbiorcom nie związanym ze spółką stosunkiem pracy. Ceny detaliczne są wyższe niż ceny wynegocjowane przez spółkę Świadczenie uzyskiwane w tych warunkach przez pracownika stanowi jego przychód ze stosunku pracy. Powyższe oznacza zdaniem spółki o dopuszczalności skorzystania przez spółkę z wyłączenia przewidzianego postanowieniem § 2 ust. 1 pkt 26 w/rozporządzenia.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowiska wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji w przedmiotowej sprawie uznać należy za nieprawidłowe.

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z powyższego przepisu wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przepisy, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną, mają charakter materialny, a więc nie stanowią ekwiwalentu w formie pieniężnej.

Wskazać przy tym jednak należy, iż wartość całkowicie nieodpłatnych świadczeń, o których mowa we wniosku, na rzecz pracowników, finansowanych wyłącznie ze środków pracodawcy, nie została wymieniona w katalogu przychodów, które nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Przepisy prawa nie przewidują, aby tego rodzaju, całkowicie nieodpłatna korzyść materialna, nawet, jeśli będzie wynikać z regulaminu wynagradzania, mogła korzystać ze zwolnienia z obowiązku opłacania tychże składek. Warunkiem obligatoryjnym, który nie jest spełniony w rzeczonym przypadku, jest partycypowanie przez pracownika w kosztach uzyskania świadczenia. Aby możliwe było skorzystanie przez pracodawcę z wyłączenia przewidzianego przepisem § 2 ust. 1 pkt 26 przywołanego wyżej rozporządzenia konieczne jest więc zapewnienie choćby symbolicznej partycypacji pracownika w ponoszeniu kosztów nabycia tych świadczeń (usług). To w takim przypadku bowiem następuje realizacja korzyści pracownika z tytułu zakupu świadczenia po cenach niższych niż detaliczna. W związku z faktem braku uczestnictwa pracownika w poniesieniu kosztów nabycia świadczeń dodatkowej opieki medycznej (o czym przedsiębiorca poinformował w uzupełnieniu swojego wniosku w piśmie z dnia 11 grudnia 2012 r.) powstanie konieczność uwzględnienia ich wartości w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.