DI/100000/43/952/2022

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. ó systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym dnia 12 sierpnia 2022 r. w przedmiocie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne członków Rady Nadzorczej kosztów przejazdów na posiedzenia Rady Nadzorczej.

Dnia 12 sierpnia 2022 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem doręczonym w dniu 9 września 2022 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że organem nadzorującym działalność Spółki jest Rada Nadzorcza, której członkowie otrzymują z tytułu wykonywania powierzonych im funkcji wynagrodzenie. Podstawą wypłaty wynagrodzenia jest uchwała Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy określająca wysokość wynagrodzenia przysługującego członkom Rady Nadzorczej. Na mocy art. 392 § 3 Kodeksu spółek handlowych oraz na podstawie zapisu § 43 ust. 4 Statutu Spółki ("Spółka pokrywa koszty poniesione w związku z wykonywaniem przez członków Rady Nadzorczej powierzonych im funkcji, a w szczególności koszty przejazdu na posiedzenie Rady, koszty wykonywania indywidualnego nadzoru, koszty zakwaterowania i wyżywienia.").

Członkom Rady Nadzorczej przysługuje zwrot kosztów związanych z przyjazdem na posiedzenie Rady, wykonywania indywidualnego nadzoru oraz zakwaterowania i wyżywienia. Pokrywanie wyżej wskazanych kosztów przez Spółkę odbywa się na podstawie przedstawionych przez członków biletów PKP, biletów za przejazd autostradą i ewidencji przebiegu pojazdu prywatnego z miejsca zamieszkania do siedziby Spółki. Warto dodać, że zwrot ten dotyczy Członków mieszkających poza miejscowością, w której znajduje się siedziba Spółki.

Kwoty zwracane członkom Rady Nadzorczej związane z udziałem w posiedzeniach nie przekraczają kwot określonych w rozporządzeniu w sprawie należności z tytułu podróży służbowych przysługujących pracownikom ze sfery budżetowej - zwracane są w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu określoną w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.

Członkowie Rady Nadzorczej podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pełnienia tej funkcji i nie łączy ich stosunek umowy o pracę ze Spółką.

Spółka nie traktuje dojazdu na posiedzenie jako podróży służbowej, a jedynie jako przyjazd do miejsca pracy.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że w jego ocenie wszelkie należności otrzymywane przez członka Rady Nadzorczej za przyjazd na posiedzenie Rady Nadzorczej stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, w podstawie wymiaru składek nie uwzględnia się diet i innych należności z tytułu podróży służbowej pracownika. Dodatkowo § 5 ust. 2 pkt 3 tego rozporządzenia stanowi, że przepisy § 2-4 (a więc również dotyczące wyłączenia z podstawy wymiaru składek) stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji.'

Z uwagi na charakter wykonywanej pracy, uczestnictwo w posiedzeniach rady-nadzorczej, Spółka stoi na stanowisku, że przejazdy te nie mają charakteru podróży służbowej w rozumieniu przepisów Kodeksu Pracy. Zatem powinny być one uznawane jako dojazd do pracy.

W związku z powyższym koszty dojazdów z miejsca zamieszkania do miejsca posiedzenia rady nie znajdują się w katalogu wyłączeń z podstawy wymiaru składek określonych w z § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Zwolnienie w przedstawianym zakresie uzasadnione jest również argumentami przemawiającymi za zwolnieniem od PIT. Stanowisko w tym zakresie przeważa obecnie w interpretacjach podatkowych.

W piśmie z 8 września 2021 r.; 0115-KDIT2.4011.430.2021.2.MD, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że w sytuacji gdy Wnioskodawca zwraca koszty poniesione przez członków Rady Nadzorczej z tytułu przejazdów na posiedzenia Rady Nadzorczej odbywające się poza ich miejscem zamieszkania, w miejscowości w której znajduje się siedziba Wnioskodawcy, stanowią dla nich one przychód z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 7 u.p.d.o.f., do którego znajduje zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b u.p.d.o.f. Podobne stanowisko zostało wyrażone w kilku wcześniejszych interpretacjach, m.in.:

- z 10 marca 2021 r., 0115-KDIT2-2.4011.39.2018.12.MM),

- z 9 marca 2021 r" 0112-KDIL2-1.4011.913.2020.1.TR),

- z 4 stycznia 2021 r" 0114-KDIP3-2.4011.706.2020.1.AK),

- z 16 grudnia 2020 r., 0112-KDIL2-1.4011.767.2020.1.AMN).

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 6 września 2022 r., doręczonym w dniu 9 września 2022 r. Wnioskodawca wskazał, że zwrot członkom Rady Nadzorczej kosztów przejazdu na posiedzenia Rady Nadzorczej stanowi przychód tych osób w rozumieniu art. 13 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) osiągany przez osoby niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców w przedmiocie dotyczącym uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne kwoty wypłacanej członkom Rady Nadzorczej spółki z tytułu zwrotu kosztów dojazdów na posiedzenia rady nadzorczej, uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ust. 4 pkt 10 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe członków rad nadzorczych stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 'z 2021 r., poz. 1128 z późn. zm.) jest to przychód z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania.

Katalog przychodów, które nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe umieszczony został zaś w treści § 2 rozporządzenia. Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z późn. zm.).

Zgodnie z brzmieniem § 2 ust. 1 pkt 15 ww. rozporządzenia, wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlegają diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Wyłączenie wynikające z ww. przepisu odnosi się do należności przysługujących pracownikowi na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową z tytułu wykonywania na polecenie pracodawcy zadań służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy. Za czas tej podróży służbowej pracownikom przysługują diety (przeznaczane m.in. na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie-podróży), zwrot kosztów przejazdu, noclegów i innych udokumentowanych wydatków, których w przypadku faktycznej wypłaty nie wlicza się do podstawy wymiaru składek do określonego limitu, zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167), do którego odsyła przepis § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Stosownie do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Z powyższego wynika, iż w sytuacji gdy pracodawca wypłaca swoim pracownikom wysłanym w podróż służbową diety I inne należności w wysokości określonej limitem przepisami ww. rozporządzenia, to ich wartość podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zauważyć należy przy tym, iż podróż służbowa jest instytucją uregulowaną w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 1520) Kodeks pracy (w art. 77⁵), w związku z czym odbywać ją mogą tylko pracownicy, zatem zastosowanie ww. przepisu wprost w opisanym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym byłoby niemożliwe.

Zgodnie jednak z brzmieniem § 5 ust. 2 pkt 3 ww. rozporządzenia wprowadzonym w życie 1 stycznia 2015 r. mocą rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2014 r. poz. 1967), przepisy § 2 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji.

Wyłączenie ma odpowiednie zastosowanie do członka rady nadzorczej odbywającego podróż służbową, w tym również na posiedzenia rady, któremu z tego tytułu przysługuje zwrot kosztów. W związku z powyższym w sytuacji przedstawionej w przedmiotowym wniosku brak jest podstaw do uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne członków Rady Nadzorczej kosztów przejazdów na posiedzenia Rady Nadzorczej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla jednak, że nie bada charakteru ww. kosztów I nie ocenia stanowiska Wnioskodawcy w tym zakresie.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie (...) za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.