DI/100000/43/947/2016 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne odprawy wypłacanej pracownikom w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 26 sierpnia 2016 r., złożonym w dniu 30 sierpnia 2016 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne odprawy wypłacanej pracownikom w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

Dnia 30 sierpnia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 26 sierpnia 2016 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Dnia 13 września 2016 r. na wezwanie organu został doręczony wniosek opatrzony podpisem osoby uprawnionej do reprezentacji Spółki.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że w dniu (...) roku zainicjował proces zwolnień grupowych, prowadzony na podstawie ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r. poz. 192) poprzez zawiadomienie działających w Spółce zakładowych organizacji związkowych o zamiarze przeprowadzenia zwolnień grupowych, zgodnie z art. 2 ust. 3 tej ustawy.

W wyniku ww. zawiadomienia Spółka wraz z zakładowymi organizacjami związkowymi rozpoczęła proces konsultacji zamiaru zwolnień grupowych w trakcie serii spotkań, które miały miejsce (...) roku. W ich rezultacie, Spółka oraz działające w niej zakładowe organizacje związkowe zawarły w dniu (...) roku "Porozumienie w sprawie zwolnień grupowych w (...), o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy. Porozumienie ma charakter autonomicznego źródła prawa pracy, jako oparte na ustawie porozumienie zbiorowe, w myśl art. 9 ust. 1 Kodeksu pracy. Porozumienie stanowi załącznik do niniejszego wniosku.

W ramach zawartego Porozumienia jego strony potwierdziły, iż przyczyną zwolnień grupowych jest:

wobec czego zachodzi konieczność:

- reorganizacji struktury i zmniejszenia wielkości zatrudnienia, która ma na celu dostosowanie Pracodawcy do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych - potrzeb klientów oraz struktury i liczby pojawiających się projektów,

- poprawy efektywności operacyjnej Pracodawcy w celu podniesienia konkurencyjności na rynku;

Wobec powyższego strony Porozumienia ustaliły, iż zwolnienia grupowe, rozumiane jako termin złożenia przez Pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu zmierzającego do rozwiązania stosunku pracy, zostaną przeprowadzone od (...) roku do (...) roku. Obecnie Spółka zatrudnia (...) osób (wg stanu na (...) roku) o statusie pracownika w rozumieniu art. 2 Kodeksu pracy. W ramach zwolnień grupowych ogólna maksymalna planowana liczba pracowników, z którymi Spółka zamierza rozwiązać stosunki pracy, wynosi (...) osób (§ (...) ust. (...) Porozumienia). Zwolnieniom będą podlegać osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy. Pracownicy będą typowani do zwolnienia na podstawie określonych w § (...) Porozumienia kryteriów.

Przedsiębiorca podkreśla, że umowy o pracę będą rozwiązywane z pracownikami w trybie wypowiedzeń dokonywanych przez Spółkę (art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy). W ramach procedury zwolnień grupowych rozwiązanie umów o pracę nastąpi z przyczyn niedotyczących pracowników w rozumieniu ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Zgodnie z § (...) ust. (...) Porozumienia w przypadku, gdy w okresie wypowiedzenia zwalniany pracownik wystąpi do Pracodawcy z propozycją rozwiązania umowy o pracę w terminie wcześniejszym niż wynikający z okresu wypowiedzenia, Pracodawca i zwalniany pracownik na mocy porozumienia mogą ustalić inny termin rozwiązania umowy. Przyczyną rozwiązania umowy o pracę w tym trybie będą także przyczyny niedotyczące pracownika, zaś pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy będą przysługiwać w tej sytuacji odprawy przewidziane w postanowieniach Porozumienia.

Wnioskodawca zaznacza, że zgodnie z postanowieniami § (...) i (...) Porozumienia, każdemu z pracowników, z którym Spółka rozwiąże umowę o pracę w ramach zwolnień grupowych, będą przysługiwać następujące świadczenia pieniężne:

Wskazana powyżej odprawa ponadustawowa będzie wypłacana pracownikom w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, w ramach regulowanego niniejszym Porozumieniem procesu zwolnień grupowych. Wysokość świadczeń będzie różnicowana w zależności od zakładowego stażu pracy poszczególnych pracowników.

Wnioskodawca podkreśla, że odprawa ponadustawowa będzie stanowiła przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Będzie ona przysługiwać pracownikom wyłącznie z tytułu rozwiązania umowy o pracę oraz będzie miała ścisły i nierozerwalny związek z faktem ustania stosunku pracy.

Dalej przedsiębiorca dodaje, że zgodnie z treścią § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236), "Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, startowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 137, poz. 887) oraz § 2".

Z uwagi na fakt, iż § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia stanowi, że podstawy wymiaru składek nie stanowią "odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy", wnioskodawca kieruje pytanie, czy odprawa ponadustawowa wypłacana pracownikowi na podstawie § Porozumienia w sprawie zwolnień grupowych w (...), w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników, za wypowiedzeniem dokonanym przez Spółkę lub w trybie porozumienia stron, będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W ocenie Spółki odprawa ponadustawowa, wypłacana pracownikowi na podstawie § (...) Porozumienia, w związku z rozwiązaniem umowy z przyczyn niedotyczących pracownika, za wypowiedzeniem dokonanymi przez Spółkę lub w trybie porozumienia stron, nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Wnioskodawca wskazuje, że przedstawione powyżej pytanie dotyczy odprawy ponadustawowej, której podstawę i zasady wypłaty reguluje Porozumienie z dnia (...) roku w sprawie zwolnień grupowych w (...). Porozumienie ma charakter porozumienia zbiorowego. Jego stronami są Spółka oraz działające w niej zakładowe organizacje związkowe. Porozumienie ma swoje ustawowe umocowanie w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników i jako takie ma charakter autonomicznego źródła prawa pracy w myśl art. 9 ust. 1 Kodeksu pracy. Postanowienia porozumienia będą stosowane do osób pozostających w stosunku pracy ze Spółką. Świadczenia pieniężne w postaci odpraw ustawowych będą przysługiwały w przypadku rozwiązania umowy o pracę z przyczyn określonych w treści Porozumienia. Będą zatem pozostawać w nierozerwalnym związku z faktem ustania stosunku pracy. Wypłacone przez Spółkę odprawy ponadustawowe będą stanowiły przychód pracownika ze stosunku pracy w myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca w kontekście ww. pytania wskazuje, iż § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia stanowi, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społecznie nie stanowią następujące przychody w postaci "odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy". Powyższe wyłączenie zawarte w § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia zostało skonstruowane przez ustawodawcę w sposób ogólny, bez wskazania konkretnych przepisów prawa pracy, z których miałyby wynikać poszczególne świadczenia. Prowadzi to do konstatacji, iż wyłączenie z podstawy wymiaru składek przychodów uzyskanych przez pracownika z tytułu odpraw znajduje zastosowanie zarówno w odniesieniu do odpraw przysługujących pracownikom na podstawie ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jak też w odniesieniu do odpraw przysługujących na mocy regulaminu zwolnień grupowych, czy też porozumienia zbiorowego w sprawie zwolnień grupowych (por. decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 26 czerwca 2015 r., sygn. DI/100000/43/579/2015). Z perspektywy wyłączenia zawartego w § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia istotne jest, by istniała więź między rozwiązaniem stosunku pracy, a powstaniem roszczenia pracownika o wypłatę odprawy, odszkodowania czy rekompensaty.

W kontekście powyższego Spółka wskazuje, iż odprawy ponadustawowe określone w § Porozumienia, będą przysługiwały jedynie w przypadku rozwiązania umowy o pracę.

Bez wpływu na taką kwalifikację pozostają okoliczności dotyczące wysokości przysługującej pracownikowi odprawy ponadustawowej, jak również trybu rozwiązania urnowy o pracę. Podkreślenia wymaga, iż treść § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w przedmiocie wyłączenia nie wskazuje wysokości świadczeń podlegających wyłączeniu, jak również nie ogranicza podstaw prawnych wyłączenia jedynie do trybu wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę w myśl art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy.

Przedsiębiorca zaznacza, że w decyzji ZUS nr 1346/2013 z 25 października 2013 roku (sygn. WPI/200000/451/1346/2013) potwierdzone zostało, że z podstawy wymiaru składek wyłączone są rekompensaty ustalone m.in. w drodze porozumień zawartych między pracodawcą a pracownikiem. Dla przedmiotowego wyłączenia istotne jest, aby istniała więź pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a powstaniem roszczenia o wypłatę odprawy, odszkodowania czy rekompensaty. Zgodnie z powołaną decyzją, wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne są więc wszystkie tego typu świadczenia pieniężne, bez względu na liczbę uzyskanych odpraw, ich wysokość, inicjatora rozwiązania stosunku pracy, tryb jego zakończenia lub datę wypłaty dodatkowego świadczenia. Powyższe stanowi - w ocenie Spółki - iż przedmiotowe wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dotyczy także sytuacji, w których do rozwiązania umowy o pracę na warunkach przewidzianych w niniejszym Porozumieniu dojdzie także w wyniku zawarcia porozumienia między stronami stosunku pracy.

Tym samym, dla udzielenia odpowiedzi na postawione przez Spółkę pytanie, nie ma znaczenia, czy odprawa przysługuje pracownikom z mocy prawa powszechnie obowiązującego, czy jest inną odprawą, której podstawa wypłaty uregulowana jest w akcie wewnątrzzakładowym. Jedynym i koniecznym warunkiem wyłączenia odprawy z podstawy wymiaru składek jest to, aby istniał bezpośredni związek pomiędzy wypłatą danego świadczenia a rozwiązaniem stosunku pracy. Z tego względu, dla określenia, czy dana odprawa powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, istotnym jest ustalenie, czy jest ona wypłacana pracownikom z tytułu rozwiązania stosunku pracy.

Wnioskodawca podkreśla, że w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, odprawa ponadustawowa będzie - zgodnie z treścią Porozumienia - wypłacona z tytułu rozwiązania stosunku pracy, a więc będzie bezpośrednio związana z rozwiązaniem stosunku pracy. Powyższy związek między rozwiązaniem stosunku pracy a wypłatą świadczenia zaistnieje tak w sytuacji rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez Spółkę, jak również w przypadku rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron.

Wobec powyższego zdaniem przedsiębiorcy zostaje spełniona przesłanka, pozwalająca zakwalifikować odprawę ponadustawową, określoną w § Porozumienia w sprawie zwolnień grupowych w (...) jako odprawę podlegającą wyłączeniu z podstawy wymiaru składek w myśl § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia. Z tego względu za właściwe i uzasadnione należy przyjąć stanowisko Spółki w odniesieniu do pytania, iż odprawa ponadustawowa, wypłacana pracownikowi na podstawie § Porozumienia, w związku z rozwiązaniem umowy z przyczyn niedotyczących pracownika, za wypowiedzeniem dokonanym przez Spółkę lub w trybie porozumienia stron, nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył, co następuje:

Stanowisko przedstawione przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Tym samym nie podlega ocenie organu treść przepisów prawa wewnętrznego wnioskodawcy (umów, porozumień). Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Niniejsza interpretacja dotyczy tylko i wyłącznie indywidualnej sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przepisu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236) wynika, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią przychody uzyskane przez pracownika w zw. z wypłatą odpraw, odszkodowań, rekompensat z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Powyższe wyłączenie określonych należności, jako niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zostało skonstruowane w sposób ogólny, bez wskazywania konkretnych przepisów prawa pracy, przyznających określone prawo do takich świadczeń. Jedynie przykładowo wymieniono, że chodzi o odprawy, odszkodowania i rekompensaty z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę, rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu wypowiedzenia, czy wreszcie niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. W związku z powyższym przyjmuje się, że katalog świadczeń wyłączonych z podstawy wymiaru składek zawartych w komentowanym przepisie ma charakter otwarty, a powyższe wyłączenie nie dotyczy tylko odpraw czy odszkodowań przysługujących na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących, ale również wynikających z porozumień negocjowanych ze związkami zawodowymi na poziomie zakładu pracy lub indywidualnych porozumień zawieranych ze zwalnianymi pracownikami w ramach obowiązującej zasady swobody umów, która to zasada w prawie pracy oznacza dopuszczalność regulowania w umowie wszystkich innych spraw, jeśli nie pogarsza to sytuacji pracownika w porównaniu z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

Zatem, wyłączenie z podstawy wymiaru składek przychodów uzyskanych przez pracownika z tytułu odpraw znajduje zastosowanie zarówno w odniesieniu do tych świadczeń mających swe źródło w ustawach szczególnych, w tym ustawie z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jak również tych wynikających z dobrowolnych porozumień zawartych między pracodawcą a pracownikiem (w sytuacjach przewidzianych przez umowę o pracę lub w późniejszych porozumieniach między pracodawcą a konkretnym pracownikiem) lub w sytuacjach, kiedy doszło do wygaśnięcia umowy o pracę.

Przywołany przepis § 2 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia znajduje zastosowanie jedynie w przypadku, gdy wypłata np. odprawy, odszkodowania, rekompensaty - pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy.

Warunkiem zastosowania wskazanego przepisu jest to, aby wypłata świadczenia pieniężnego (odprawy) pozostawała w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiego świadczenia winno być ustanie zatrudnienia. Oznacza to, iż tego typu świadczenia nie mogą być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach niż pozostających w ścisłym związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Wobec oświadczenia wnioskodawcy, iż świadczenia pieniężne (odprawy ponadustawowe), o których stanowi wniosek, stanowią przychód pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) oraz, że będą wypłacane z tytułu wygaśnięcia stosunku pracy i ich wypłata będzie miała ścisły i nierozerwany związek z faktem ustania stosunku pracy, stanowisko wnioskodawcy, uznać należy za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.