DI/100000/43/930/2023 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji wykonywania jednocześnie umowy o pracę

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) złożonym w dniu 27 września 2023 r. w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji wykonywania jednocześnie umowy o pracę.

Dnia 27 września 2023 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że od 1 września 2021 r. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w (...) z siedzibą:(...), ul. (...) na stanowisku Nauczyciel wychowania fizycznego. Umowa przewiduje wynagrodzenie za każdy miesiąc kalendarzowy. Od 1 września 2022 r. wynosi ono (...) zł (...) zł). Miesięczne wynagrodzenie jest więc wyższe niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w tym czasie na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów. Wynagrodzenie zgodnie z Regulaminem pracy i wynagradzania szkoły wypłacane jest za dany miesiąc do dnia 10-tego następnego miesiąca.

Z załączonej do wniosku umowy o pracę wynika, że Wnioskodawca jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy (1/1 etat).

Wnioskodawca w grudniu 2022 r. otrzymał wynagrodzenie za listopad 2022 r. i za grudzień 2022 r., co wynika z konieczności wypłaty wynagrodzenia do końca roku kalendarzowego. W związku z powyższym w ZUS RCA za 12/2022 wykazano jako podstawę wymiaru składki wynagrodzenie za 11.2022 i 12.2022 r.

Tym samym ZUS RCA za 01/2023 była zerowa.

Analogiczna sytuacja wystąpi prawdopodobnie w grudniu 2023 r. i styczniu 2024 r.

Wnioskodawca równolegle z pracą w szkole prowadzi indywidualną działalność gospodarczą i opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotno zgodnie z obowiązującymi przepisami przy zbiegu tytułów ubezpieczenia.

W związku z opisaną sytuacją Wnioskodawca wnosi o wyjaśnienie czy w styczniu 2023 r. miał prawo opłacić z tytułu działalności gospodarczej tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Czy takie prawo będzie mu przysługiwało w przyszłości, w tym w styczniu 2024 r.?

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że umowa o pracę na czas nieokreślony zapewnia od 1 września 2022 r. wypłatę co miesiąc wynagrodzenia wyższego od obowiązującego minimalnego wynagrodzenia. Wynagrodzenie stanowi podstawę obliczania składek na ubezpieczenie społeczne i odprowadzanie ich do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie występuje tu sytuacja uszczuplenia należnych składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Brak naliczenia składek za styczeń 2023 r. wynika z konieczności wypłaty wynagrodzenia w grudniu 2022 r. i w tym miesiącu zastały naliczone i odprowadzone za dwa miesiące (listopad 1 grudzień 2022 r).

Wnioskodawca uważa, że na podstawie zaistniałych faktów, za miesiąc styczeń 2023 r. z tytułu indywidualnej działalności gospodarczej obowiązkowe są tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Intencją wniosku jest uzyskanie Interpretacji co do prawidłowości w naliczeniu i wpłaty składek za styczeń 202 3 r. i ewentualno przyszłe m-ce, w których wystąpią analogiczne do opisanej sytuacje.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja Indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1993 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2013 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe o raz własno stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Wskazać przy tym należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów_r z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznając natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie Interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba_r która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowano zastały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarto we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

W rezultacie dla rozstrzygnięcia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne istotne jest_r czy dana osoba posiada jeden z tytułów do ubezpieczenia określonych wskazanym przepisem.

Z brzmienia art. 6 ust. 1 ustawy wynika, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, zastrzeżeniem art. 8 i 9 r. osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. Stosownie zaś do art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby, które są pracownikami podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu.

Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 1 art. 12 ust. 1 wskazanej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące. Osoby wskazane w art. 6 ust. 1 pkt 5 ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie na mocy art. 14 ust. 1a tej ustawy.

Jednak w myśl art. 9 ust. 1 i la ww. ustawy osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę_r spełniająca jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jest obejmowana obowiązkowo tymi ubezpieczeniami wyłącznie ze stosunku pracy_r jeżeli wynagrodzenie ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest wyższo niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W takiej sytuacji obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z innych tytułów nie powstaje również w razie choroby pracownika lub nic wypłacenia pracownikowi należnego wynagrodzenia. Dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy tak długo jak trwa stosunek pracy dodatkowe (pozapracownicze) tytuły ubezpieczeń mają charakter dobrowolny, bez względu na to czy pracownikowi wypłacono bądź nie wynagrodzenie za dany miesiąc.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy zaprezentowane w przedmiotowym wniosku uznać należy za prawidłowe.

Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, na co wskazuje treść ww. art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż każdorazowo w sprawie, która choćby w części dotyczy kwestii podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego i obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie Jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.