DI/100000/43/869/2022

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 1 czerwca 2022 r. w przedmiocie obniżenia do wysokości "0" zł składki na ubezpieczenie zdrowotne od wynagrodzenia wypłaconego osobie powołanej do pełnienia funkcji prokurenta.

Dnia 13 czerwca 2022 r. do Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców złożony przez (...) przekazany zgodnie z właściwością pismem z dnia 6 lipca 2022 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku. Wniosek został uzupełniony w dniu 26 lipca 2022 r. poprzez uiszczenie opłaty od wniosku w wysokości 40 zł.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że w dniu złożenia niniejszego wniosku prowadzi działalność gospodarczą jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) posługującą się NIP oraz wpisaną do KRS nr (...)

Odpis z KRS dotyczący spółki stanowi załącznik do niniejszego wniosku o wydanie interpretacji.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie wykonawstwa instalacji wodnokanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych (PKD 43.22.Z) oraz sprzedaży detalicznej paliw do pojazdów silnikowych na stacjach paliw (PKD 47.3O.Z Spółka ma obecnie czterech udziałowców (osoby fizyczne).

Na dzień złożenia wniosku organem do reprezentowania podmiotu jest zarząd, który składa się z Prezesa oraz członka zarządu, będącymi udziałowcami spółki. Organem uprawnionym do reprezentacji podmiotu jest Prezes Zarządu jednoosobowo, albo jeden członek zarządu łącznie z prokurentem.

Zarząd spółki udzielił prokury samoistnej dwóm osobom, w tym jednemu udziałowcowi oraz dodatkowo jego żonie nie będącej udziałowcem spółki.

Prokurenci reprezentują spółkę w zakresie wyznaczonym prokurą oraz uchwałami zarządu. Wnioskodawca podkreśla, że prokurenci nie są związani ze spółką umowami o pracę, zlecenia lub o dzieło ani też nie świadczą usług dla spółki, w szczególności nie zarządzają spółką.

W związku z wykonywaniem obowiązków prokurentów zarząd postanowił przyznać prokurentom wynagrodzenie z tytułu pełnionej funkcji. Wysokość wynagrodzenia prokurentów jest ustalana uchwałą zarządu spółki w formie miesięcznego ryczałtu. Wynagrodzenie prokurentów, bez potrącania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz naliczenia składki z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, przelewane jest na indywidualne rachunki bankowe.

Wnioskodawca zadał pytanie czy wobec nienaliczania przez spółkę podatku od wypłaconych wynagrodzeń prokurentom na podstawie art. 2O ust. 1 w związku z art. 10, ust. 1, pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. ροζ. 1128 z późn. zm.), należy na podstawie art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.), obliczoną składkę zdrowotną za każdy miesiąc obniżyć do wysokości zero złotych.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazał, że prokura, zgodnie z tym co mówi art. 1091 § 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm. zwanej dalej Kodeksem cywilnym), jest pełnomocnictwem obejmującym umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Wnioskodawca podkreśla, że prokurenci wykonując swoje funkcje tylko na podstawie przepisów Kodeksu Cywilnego i nie należą do zarządu, ani innego organu stanowiącego spółki.

Jak stwierdzono powyżej tytułem do wypłaty świadczeń pieniężnych prokurentom jest uchwała zarządu spółki. To oznacza, źe przychodu z tytułu wykonywania prokury nie można zaliczyć do przychodu ze stosunku pracy, bowiem prokura nie jest wykonywana na podstawie umowy o pracę. Tytułem do wypłaty należności nie jest również umowa zlecenia, zgodnie z którą przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Tym samym przychodu prokurenta - w tak przedstawionym stanie faktycznym - nie można zaliczyć do przychodu, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedstawionym stanie faktycznym brak jest również podstaw do zastosowania art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mówiącego o przychodach otrzymanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych lub innych organów stanowiących osób prawnych. Jak już bowiem powyżej stwierdzono, prokura jest pełnomocnictwem. Pełnomocnictwo jest umocowaniem wyłącznie do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na rzecz spółki. Nie jest to powołanie do organów spółki. To oznacza, że przychodów uzyskiwanych z tytułu pełnienia prokury nie można zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Wobec powyższego ww. świadczenie pieniężne należy zakwalifikować do podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychodów z innych źródeł - na podstawie art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny Wnioskodawca uważa, że wynagrodzenie za sprawowanie funkcji prokurentów wypłacane na podstawie uchwały zarządu należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, określonych w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do poboru miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłaty prokurentom wynagrodzenia w związku z pełnieniem tej funkcji w spółce.

Wnioskodawca podkreśla, że stanowisko takie potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Podatkowej m.in. w interpretacji indywidualnej z 8 września 2021 (syg.)

W kontekście powyższego wywodu, w ocenie Wnioskodawcy brak obowiązku obliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych istotny jest dla ustalenia obowiązku opłacania składki zdrowotnej.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) w przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki, zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż w 2022 r. wciąż obowiązuje przepis, iż gdy płatnik nie oblicza (nie potrąca z wynagrodzenia) zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki zdrowotnej, składkę zdrowotną obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają Jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, ż których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzę o stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje czy gromadzony materiał dowodowy. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem Jego prawidłowości. Poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Zakład zaznacza, iż nie interpretuje przepisów ustaw podatkowych, gdyż nie leży to w jego gestii. Rozstrzygnięcie tego typu kwestii leży w kompetencji organów podatkowych.

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo w przedmiocie obniżenia do wysokości "0" zł składki na ubezpieczenie zdrowotne od wynagrodzenia wypłaconego osobie powołanej do pełnienia funkcji prokurenta, uznać należy za nieprawidłowe.

Zagadnienia dotyczące obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłacania i ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne regulują przepisy ustawy z Tl sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.).

Na wstępie zaznaczyć należy, że ustawa z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105, z późn. zm.), tzw. Polski Ład, wprowadziła zmiany do art. 66 ust. 1 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, polegające objęciu w pkt 35a obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie.

W dyspozycji znowelizowanego ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r., poz. 1265), obowiązującego od 1 lipca 2022 r. art. 66 ust. 1 pkt 35a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wprost wskazano prokurentów jako osoby podlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Zgodnie bowiem z treścią ww. przepisu obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurenci, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym niezależnie od kwalifikacji do źródła przychodu w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.), z wyłączeniem osób uzyskujących przychody, o których mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 tej ustawy, których roczne wynagrodzenie z tego tytułu nie przekracza kwoty 6000 zł.

Zgodnie z objetym brzmieniem art. 81 ust. 8 pkt Ha ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35a (a więc osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurentów) jest kwota odpowiadająca wysokości wynagrodzenia pobieranego z tego tytułu.

Jednocześnie, w myśl art. 79 tej ustawy składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna niepodzielna i wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Natomiast stosownie do art. 85 ust. 17a za osobę, o której mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35a, składkę jako płatnik oblicza i pobiera z wynagrodzenia ubezpieczonego i odprowadza podmiot wypłacający wynagrodzenie.

Stosownie do art. 83 ust. 1 w związku z ust. 2b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - cyt. powyżej w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1 -13, zgodnie z przepisami art. 79 i 81, jest wyższa od kwoty ustalonej zgodnie z ust. 2b, którą stanowi zaliczka na podatek dochodowy, obliczona zgodnie z przepisami ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r., składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty. Zaś, zgodnie z art. 83 ust. 2 tejże ustawy, w przypadku nieobliczenia przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1-13, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodów wolnych od podatku dochodowego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł, z zastrzeżeniem ust. 3.

Zgodnie zaś z art. 83 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jeżeli podstawę obliczenia składki a ubezpieczenie zdrowotne stanowi:

Zauważyć należy, iż mechanizm obniżania składki zdrowotnej do "0" zł, o czym stanowi art. 83 ust. 2 ustawy wyżej przywołany, ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do płatników (ubezpieczonych) o których mowa w art. 85 ust. 1-13.

Osoby ubezpieczone z tytułu powołania do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurenci, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, są natomiast ujęte w art. 85 ust. 17a ustawy. Tym samym wobec ubezpieczonych wskazanych w art. 66 ust. 1 pkt 35a nie będzie miał zastosowania przepis 83 ust. 2 ustawy pozwalający na zastosowanie mechanizmu obniżenia składki zdrowotnej do "0" zł.

Cytowaną ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw zmieniono brzmienie art. 83 ust. 2, 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych poprzez wyraźne wskazanie, że unormowania w nich zawarte odnoszą się wyłącznie do płatników składek, o których mowa w art. 85 ust. 1-13 ustawy, tym samym możliwość obniżenia obliczonej składki na ubezpieczenie zdrowotne do "0" zł w sytuacji nieobliczenia zaliczki na podatek dochodowy ma zastosowanie wyłącznie do płatników wskazanych w art. 85 ust. 1- 13 ustawy.

Wobec powyższego, składka na ubezpieczenie zdrowotne za prokurenta powinna być naliczona i odprowadzona na zasadach ogólnych w pełnej wysokości, od uzyskiwanego wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji, bez względu na to, czy od wypłaconego tej osobie (tu: prokurentowi) wynagrodzenia przedsiębiorca, pełniący funkcję płatnika składek, jest zobowiązany do pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest więżąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. i