DI/100000/43/844/2016 - Ustalenie możliwości wyłączenia wartości pakietów prywatnej niepublicznej opieki medycznej w części finansowanych przez pracodawcę swoim pracownikom z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 20 lipca 2016 r., doręczonym w dniu 1 sierpnia 2016 r. (uzupełnionym pismem z dnia 12 sierpnia 2016 r., doręczonym w dniu 18 sierpnia 2016 r.), dotyczącym wyłączenia wartości pakietów prywatnej niepublicznej opieki medycznej w części finansowanych przez pracodawcę swoim pracownikom z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dnia 1 sierpnia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 20 lipca 2016 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 sierpnia 2016 r., doręczonym w dniu 18 sierpnia 2016 r.

Wnioskodawca wskazuje, iż zawarł z pomiotem trzecim umowę na świadczenie usług medycznych, które nie stanowią usług medycyny pracy (zwane dalej "Pakietem medycznym") celem umożliwienia pracownikom dostępu do prywatnej niepublicznej opieki medycznej spoza zakresu medycyny pracy.

Wnioskodawca zamierza dokonać zmiany obowiązującego u Wnioskodawcy regulaminu wynagradzania lub wprowadzić nowy regulamin wynagradzania. W związku z tym Wnioskodawca zamierza wprowadzić do obowiązującego lub nowego regulaminu wynagradzania warunki dostępu pracowników do Pakietu medycznego. Reguły dostępu pracowników do Pakietu medycznego zostaną określone w obowiązującym lub nowym regulaminie pracy w jednej z jednostek redakcyjnych tego regulaminu w następujący sposób:

Tym samym, jak wskazuje spółka, różnicę między ceną Pakietu medycznego oferowanego przez podmiot trzeci, z którym Wnioskodawca ma zawartą umowę na świadczenie usług medycznych, a dopłatą, jaką za Pakiet medyczny będzie płacił pracownik, zostanie pokryta i sfinansowana przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca podaje przykładowo: jeżeli cena Pakietu medycznego wynosi X zł, a pracownik współfinansuje cenę Pakietu medycznego w wysokości 1%X zł albo w określonej kwotowo wysokości (przykładowo: 1 zł) oraz Wnioskodawca współfinansuje pozostałą część ceny Pakietu medycznego w kwocie Y zł, to różnica ta (wartość określona jako "Y") wynosi X zł - 1%X zł albo w drugim wariancie X zł -1 zł.

Jak wskazuje przedsiębiorca, opłaty za Pakiet medyczny płacone przez pracownika będą potrącane z jego wynagrodzenia.

W związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym Wnioskodawca zwraca się z zapytaniem czy korzyść materialna jaką pracownik otrzyma, zgodnie z nowymi postanowieniami regulaminu wynagradzania w postaci dofinansowania Pakietu medycznego przez Wnioskodawcę (tu: różnica między ceną Pakietu medycznego oferowanego przez podmiot trzeci, z którym Wnioskodawca ma zawartą umowę na świadczenie usług medycznych, a dopłatą, jaką za Pakiet medyczny będzie płacił pracownik) będzie wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, fundusz pracy i fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych.

W zakresie własnego stanowiska w sprawie spółka wskazała, iż jej zdaniem korzyść materialna, jaką pracownik otrzyma w postaci dofinansowania Pakietu medycznego przez Wnioskodawcę (tu: różnica między ceną Pakietu medycznego oferowanego przez podmiot trzeci, z którym Wnioskodawca ma zawartą umowę na świadczenie usług medycznych, a dopłatą, jaką za Pakiet medyczny będzie płacił pracownik), a tym samym możliwość nabycia przez pracownika Pakietu medycznego po cenach niższych niż detaliczne, będzie wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, fundusz pracy i fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych.

Następnie przedsiębiorca powołuje się na przepisy art. 18 ust. 1 oraz art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963), zgodnie z którymi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnieniu w ramach stosunku pracy.

Dalej przedsiębiorca wskazuje, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (dalej zwane "Rozporządzeniem") podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody, które są korzyściami materialnymi wynikającymi z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającymi na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Zgodnie z wyżej przytoczonym przepisem Rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowi:

regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

3. ta korzyść materialna będąca przychodem polega na uprawnieniu pracownika do zakupu

po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

Jak wskazuje spółka, oznacza to, że pracownik musi współfinansować zakup tych niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

W powyżej przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym wyżej wymienione warunki określone § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia zostały jego zdaniem spełnione.

Zdaniem Wnioskodawcy korzyść materialna, jaką pracownik otrzyma od Wnioskodawcy w postaci dofinansowania Pakietu medycznego przez Wnioskodawcę (czyli zapłaty przez Wnioskodawcę różnicy [dalej w tym zdaniu określona jako wartość "Y"] między ceną Pakietu medycznego oferowanego przez podmiot trzeci, z którym Wnioskodawca ma zawartą umowę na świadczenie usług medycznych [dalej w tym zdaniu wartość ta określona jest jako "X"], a dopłatą, jaką za Pakiet medyczny będzie płacił pracownik, czyli Y = X zł - 1%X zł albo Y = X zł - 1 zł) będzie stanowiła przychód pracownika. Powyższe wynika z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyżej opisana korzyść materialna będąca przychodem pracownika będzie zdaniem spółki wynikała wprost z treści regulaminu wynagradzania (albo po dokonanej zmianie obowiązującego u Wnioskodawcy regulaminu wynagradzania lub z treści nowego regulamin wynagradzania wprowadzonego u Wnioskodawcy), gdyż w regulaminie wynagradzania znajdzie się postanowienia, że pracodawca może przyznać wszystkim lub wskazanej grupie pracowników możliwość przystąpienia do prywatnej niepublicznej opieki medycznej, częściowo finansowanej przez pracodawcę.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, pracownicy przystępując do Pakietu medycznego (wykupując Pakiet medyczny) będą zobowiązani częściowo za niego zapłacić. Resztę ceny Pakietu medycznego pokryje Wnioskodawca. Pakiet medyczny wykupiony przez pracownika będzie zatem współfinansowany przez pracownika, co oznacza, że pracownik nabędzie ten Pakiet medyczny po cenach niższych niż detaliczne. Odpowiednie postanowienia zobowiązujące pracownika do zapłaty w części za wykupiony Pakiet medyczny znajdą się w regulaminie wynagradzania.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z przytoczonym postanowieniem § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia nie ma znaczenia to czy Wnioskodawca określi sposób zapłaty przez pracownika części ceny Pakietu medycznego kwotowo poprzez wskazanie konkretnej kwoty, jaką pracownik musi zapłacić za Pakiet medyczny (przykładowo: pracownik będzie zobowiązany do zapłaty 1 zł), czy też procentowo od ceny Pakietu medycznego (przykładowo: pracownik będzie zobowiązany do współfinansowania ceny Pakietu medycznego w kwocie 1% ceny Pakietu medycznego). Nie ma także znaczenia wysokość w jakiej pracownik musi współfinansować cenę Pakietu medycznego. Znaczenie ma jedynie to, aby pracownik współfinansował cenę Pakietu medycznego, a w konsekwencji spełniony zostanie warunek nabycia przez pracownika Pakietu medycznego po cenach niższych niż detaliczne.

Zgodnie z powyższym, zdaniem spółki, korzyść materialna jaką pracownik otrzyma zgodnie z nowymi postanowieniami regulaminu wynagradzania w postaci dofinansowania Pakietu medycznego przez Wnioskodawcę, będzie wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Ponadto, jak wskazuje spółka, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Tym samym korzyść materialna jaką pracownik otrzyma zgodnie z nowymi postanowieniami regulaminu wynagradzania w postaci dofinansowania Pakietu medycznego przez Wnioskodawcę będzie wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto, jak wskazuje wnioskodawca, zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy obowiązkowe składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, o ile są należne, ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W konsekwencji - zdaniem spółki - korzyść materialna jaką pracownik otrzyma zgodnie z nowymi postanowieniami regulaminu wynagradzania w postaci dofinansowania Pakietu medycznego przez Wnioskodawcę nie będzie również stanowić podstawy wymiaru składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Kończąc swój wniosek, przedsiębiorca odniósł się do kwestii właściwości Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do rozstrzygnięcia przedstawionej przez niego sprawy wskazując, iż zgodnie z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z powyższym Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak wskazuje wnioskodawca, jest właściwy do wydania interpretacja indywidualnej w niniejszej sprawie.

W związku z istotnym brakiem opisu stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wezwał pismem z dnia 4 sierpnia 2016 r. do jednoznacznego wskazania czy wartość przysporzenia z tytułu dopłaty do tzw. pakietów medycznych, o których mowa we wniosku, stanowi przychód pracownika zatrudnionego w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, w piśmie z dnia 12 sierpnia 2016 r., wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzyść materialna, jaką pracownik otrzyma od wnioskodawcy w postaci dofinansowania pakietu medycznego przez wnioskodawcę (czyli zapłaty przez Wnioskodawcę różnicy [dalej w tym zdaniu określona jako wartość "Y"] między ceną pakietu medycznego oferowanego przez podmiot trzeci, z którym wnioskodawca ma zawartą umowę na świadczenie usług medycznych (dalej w tym zdaniu wartość ta określona jest jako "X"), a dopłatą, jaką za pakiet medyczny będzie płacił pracownik, czyli Y = X - 1%X albo Y = X zł - 1 zł) będzie stanowiła przychód pracownika.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, w zakresie przedstawionego stanu faktycznego, uznać należy za nieprawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej wymienionego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Jak wynika z powyższego, konieczną przesłanką wyłączenia danych przychodów z podstawy wymiaru składek, jest uprawnienie pracownika do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji wynikające wprost z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu.

Inaczej mówiąc, wynikanie danego uprawnienia z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu należy rozumieć jako każdorazową gwarancję częściowego finansowania ww. korzyści przez pracodawcę, a nie np. jedynie możliwość takiego finansowania.

Ze wskazanego przez wnioskodawcę fragmentu regulaminu wynagradzania w brzmieniu: "Pracodawca może przyznać wszystkim lub wskazanej grupie pracowników możliwość przystąpienia do prywatnej niepublicznej opieki medycznej, częściowo finansowanej przez pracodawcę (zwane dalej "Pakietem medycznym")" wynika jedynie możliwość skorzystania przez pracodawcę ze współfinansowania pracownikom danych świadczeń. Powyższy zapis nie może zostać zatem zinterpretowany, jako gwarantujący pracownikowi jakiekolwiek uprawnienie, a jedynie jako taki, który daje pracodawcy możliwość określonego zachowania.

Tym samym, w odniesieniu do świadczeń, które nie są zagwarantowane przez pracodawcę mocą zakładowego układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, nie znajdzie zastosowania treść § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia.

Powyższe ma zastosowanie również w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581, z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

W odniesieniu do składek na Fundusz Pracy oraz składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zastosowanie mają również powyższe rozważania. Zgodnie bowiem z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 149, z późn. zm.) oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2014 r. poz. 272, z późn. zm.) analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.