DI/100000/43/63/2016 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego prezesowi zarządu spółki wykonującemu tę funkcję wyłącznie na podstawie aktu powołania.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t, j. Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 14 stycznia 2016 r. doręczonym dnia 19 stycznia 2016 r. w przedmiocie braku obowiązku opłacana składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłaconego Prezesowi zarządu spółki wykonującemu tą funkcję na podstawie samego powołania.

Dnia 19 stycznia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez firmę (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż zgadnie z art, 201 § 4 kodeksu spółek handlowych uchwałą Zgromadzenia Wspólników powołała Prezesa Zarządu. Powołanie członka zarządu w oparciu o wymienione przepisy tworzy wewnętrzny stosunek organizacyjny, jaki powstaje pomiędzy daną osobą a Spółką. W trakcie pełnienia funkcji członka zarządu nie będzie łączyć go ze Spółką żaden inny stosunek prawny, poza powołaniem da pełnienia funkcji Prezesa w rozumieniu przepisów kodeksu spółek handlowych. Członek zarządu nie będzie pracownikiem ani zleceniobiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Głównym i jednocześnie jedynym zadaniem powołanego Prezesa Zarządu będzie prowadzenie spraw Spółki i jej reprezentacja. Jednocześnie Zgromadzenie Wspólników planuje podjąć uchwałę o przyznaniu wynagrodzenia za sprawowanie funkcji Prezesa Zarządu. Wynagrodzenie, o którym mowa w uchwale będzie płatne do dnia każdego miesiąca po miesiącu przepracowanym, począwszy od (...). Ustalone wynagrodzenie w wysokości (...) będzie płatne za miesiące od (...) do (...). Wynagrodzenie na ostatni miesiąc roku obrachunkowego (grudzień) będzie uzależnione od obrotu osiągniętego za pełne miesięcy roku obrachunkowego (od (...) do (...)) i wypłacone do ostatniego dnia roku obrotowego. Decyzja o wysokości wynagrodzenia za ostatni miesiąc roku obrotowego będzie podejmowana w drodze uchwały Zgromadzenia Wspólników.

W związku z powyżej przedstawionym stanem faktycznym, tj. powołaniem Prezesa Zarządu na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników Spółki i planowanym otrzymywaniem przez niego świadczenia z tytułu pełnionej funkcji jedynie na podstawie uchwały tegoż zgromadzenia po stronie wnioskodawcy pojawia się wątpliwość, czy Prezesa Zarządu należy zgłaszać do ubezpieczenia społecznego i czy od otrzymanego przez niego świadczenia należy opłacać składki ZUS.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane od Spółki wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu, wypłacane na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników nie powoduje powstania obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego, ani odprowadzania za niego składek do ZUS.

Jak podkreśla wnioskodawca Członek Zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pełni funkcję na podstawie powołania uchwałą wspólników (...), art. 201 § 4 k.s.h. Spółka nie musi zawierać z członkiem zarządu umowy o pracę czy też umowy cywilnoprawnej, aby móc mu wypłacać świadczenie za sprawowanie jego funkcji. Należy zauważyć, iż Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2000, sygn. akt: I PKN 404/00 stwierdził, iż stosunek pracy jest odrębnym stosunkiem prawnym od członkostwa w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (LexPolonica nr 347247). Stanowisko to jest powszechnie akceptowane w doktrynie i orzecznictwie. Powołanie Prezesa Zarządu Spółki nie oznacza zawarcia z nim umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej.

Przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 6-13 wskazują na tytuły, z których wynika obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu. We wskazanych przepisach brak jest "powołania na Prezesa Zarządu Spółki z.o.o." jako samoistnego tytułu do podlegania ubezpieczeniu społecznemu. Zatem nie ma obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego członka zarządu spółki z.o.o., gdy pełni on funkcje na podstawie powołania i otrzymuje wynagrodzenie na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników Spółki, a nie zawarto z nim dodatkowo umowy o pracę, czy też umowy cywilnoprawnej. Zatem w ocenie wnioskodawcy w przedstawionym wyżej stanie faktycznym brak będzie obowiązku zgłoszenia przez Wnioskodawcę Prezesa Zarządu Spółki z.o.o. do ubezpieczenia społecznego i konieczności odprowadzania składek na to ubezpieczenie za otrzymywane przez niego świadczenie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za prawidłowe.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.

Artykuł 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Natomiast w myśl art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).

Dyspozycja treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwalą wspólników. Chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np. umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej. O powyższym decydują strony umowy" poprzez złożenie oświadczeń woli o stosownej treści.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r., sygn. akt: I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Zatem, od wynagrodzenia za pełnienie funkcji Prezesa zarządu wyłącznie na podstawie uchwały np. Zgromadzenia Wspólników, nie powstaje obowiązek opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tym samym wynagrodzenie wypłacone Prezesowi zarządu z tytułu pełnionej funkcji na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Na marginesie należy podkreślić, iż w postępowaniu wszczętym wskutek wniesienia wniosku Zakład zobligowany jest wydać interpretację treści przepisów prawa co do zakresu i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku, nie może podważać stanu faktycznego, uzupełniać go, zmieniać w oparciu o inne źródła, czy też wiedzę znaną organowi z urzędu.

W trybie wydawania pisemnych interpretacji brak jest możliwości dokonywania oceny konkretnych działań przedsiębiorcy pod kątem prawidłowości lub nieprawidłowości danego postępowania, organ nie ma również obowiązku przedstawiania prawidłowego sposobu działania w danej sprawie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest, na gruncie ww. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zobligowany jedynie do oceny przedstawionego przez przedsiębiorcę stanowiska - dokonanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisów prawa mających zastosowanie na tle zaistniałego stanu faktycznego.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.