DI/100000/43/624/2022

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z dnia 29 kwietnia 2022 r. doręczonego dnia 5 maja 2022 r. w przedmiocie obniżenia do wysokości "0" zł składki na ubezpieczenie zdrowotne od wynagrodzenia wypłaconego osobie powołanej do pełnienia funkcji prokurenta.

Dnia 5 maja 2022 r., do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że jest przedsiębiorstwem specjalizującym się w dystrybucji stali nierdzewnej i aluminium oraz usługach przemysłowych związanych z metalami. Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, która posiada siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawca, na podstawie uchwał zarządu Spółki udzielił prokury. Prokura została udzielona prokurentom jako prokura łączna, uprawniająca do reprezentacji Spółki łącznie z członkiem zarządu lub innym prokurentem i została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy. Prokura została udzielona osobom, mającym miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce (dalej łącznie: "Prokurenci").

W związku z pełnioną funkcją Prokurentów nie wiąże ze Spółką żadna umowa dwustronna, w szczególności umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o świadczenie usług lub kontrakt menedżerski. Żaden z Prokurentów nie jest też udziałowcem Spółki ani nie pełni żadnej funkcji w organach kodeksowych Spółki. Podstawą do działania Prokurentów oraz pobierania z tego tytułu wynagrodzenia są jedynie stosowne uchwały zarządu Spółki.

W związku z otrzymanym wynagrodzeniem z tytułu pełnienia funkcji prokurenta, na skutek nowelizacji przepisów, Spółka dokonała zgłoszenia Prokurentów do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego począwszy od 1 stycznia 2022 r. Zgłoszenia dokonano na podstawie kodu 22 50-osoba powołana do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, która z tego tytułu pobiera wynagrodzenie.

Z tytułu wypłacanego Prokurentom wynagrodzenia, Spółka nie jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku dochodowego (Wnioskodawca nie występuje jako płatnik podatku), bowiem uzyskiwane przez Prokurentów w ten sposób wynagrodzenie uważane jest za przechód z tzw. "innych źródeł", o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tak przedstawionym stanie faktycznym Spółka powzięła wątpliwość, czy w stosunku do wynagrodzenia ww. Prokurentów, które podlegałoby obowiązkowej składce zdrowotnej na mocy art. 66 ust. 1 pkt 35a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.; dalej: "ustawa o NFZ") można zastosować mechanizm obniżenia składki zdrowotnej do 0 zł na mocy art. 83 ust. 2 tej ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro w niniejszej sprawie Spółka nie jest zobowiązana do pobrania od wynagrodzeń Prokurentów zaliczek na podatek dochodowym, w niniejszej sprawie zastosowanie będzie miał przepis art. 83 ust. 2 ustawy o NFZ i należna od wynagrodzeń Prokurentów składka zdrowotna ulegnie obniżeniu do wysokości 0 zł.

Szczegóły stanowiska Wnioskodawcy:

Z dniem 1 stycznia 2022 r. ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 z późn. zm.; dalej: "ustawa nowelizująca") do ustawy o NFZ dodany został przepis art. 66 ust. 1 pkt 35a, zgodnie z którym osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. W myśl uzasadnienia projektu ustawy nowelizującej, a wprowadzającej w życie ww. przepis, normą tego przepisu objęci są również prokurenci.

Zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o NFZ w przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r" poz. 1128 z późn. zm.; dalej: "ustawa o PIT"), składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł. Zwrócić przy tym należy uwagę, iż nowelizacja ustawy o NFZ nie uchyliła ani nie ograniczyła zastosowania art. 83 ust. 2 ustawy o NFZ. Wyjątek od zasady wskazanej w art. 83 ust. 2 ustawy o NFZ stanowi wyłącznie ust. 3 tego samego artykułu, który wyłącza możliwość zastosowania ww. zasady w stosunku do sześciu enumeratywnie wskazanych. w nim rodzajów przychodów.

Ugruntowana praktyka organów podatkowych wskazuje jednoznacznie, że wynagrodzenie prokurenta otrzymywane w związku z podjętą uchwałą zarządu kwalifikować należy do przychodów z innych źródeł, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Zakwalifikowanie wynagrodzenie prokurenta otrzymywanego w związku z podjętą w tym względzie uchwałą zarządu do przychodów z innych źródeł powoduje, iż podmiot wypłacający takie wynagrodzenie nie będzie zobowiązany do obliczenia i pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych tego prokurenta. W konsekwencji Wnioskodawca nie ma obowiązku pobierania zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń wypłacanym Prokurentom Spółki.

Skoro zatem zaliczenie wynagrodzenia wypłaconego Prokurentom na podstawie stosownej uchwały zarządu do przychodów z innych źródeł skutkuje tym, że Wnioskodawca nie jest zobowiązany do obliczenia i poboru zaliczek na podatek dochodowy, należy stwierdzić, że dyspozycja wyrażona w art. 83 ust. 2 ustawy o NFZ została spełniona. Ponadto przychód z innych źródeł nie stanowi przychodu wskazanego w zamkniętym katalogu art. 83 ust. 3 ustawy o NFZ, który wyłącza możliwość obniżenia składki zdrowotnej za poszczególne miesiące do 0 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy powyższe prowadzi do wniosku, że gdyby przyjąć za prawidłowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej, że prokurenci podlegają od 1 stycznia 2022 r. obowiązkowej składce zdrowotnej, to na mocy art. 83 ust. 2 ustawy o NFZ, ich składka zdrowotna za poszczególne miesiące powinna zostać obniżona do 0 zł.

Podsumowując stanowisko Wnioskodawcy, skoro w niniejszej sprawie Spółka nie jest zobowiązana do pobrania od wynagrodzeń Prokurentów zaliczek na podatek dochodowy, w niniejszej sprawie zastosowanie będzie miał przepis art. 83 ust. 2 ustawy o NFZ i należna od wynagrodzeń Prokurentów składka zdrowotna ulegnie obniżeniu do wysokości 0 zł.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje;

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzę o stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje czy gromadzony materiał dowodowy. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo w przedmiocie obniżenia do wysokości "0" zł składki na ubezpieczenie zdrowotne od wynagrodzenia wypłaconego osobie powołanej do pełnienia funkcji prokurenta, uznać należy za nieprawidłowe.

Zagadnienia dotyczące obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłacania i ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne regulują przepisy ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.).

Na wstępie zaznaczyć należy, że ustawa 2 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105, z późn. zm.), tzw. Polski Ład, wprowadziła zmiany do art. 66 ust. 1 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, polegające objęciu w pkt 35a obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie (są to m.in, członkowie zarządu, członkowie komisji rewizyjnej, prokurenci).

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 81 ust. 8 pkt 1la ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, jest kwota odpowiadająca wysokości wynagrodzenia tych osób pobieranego z tytułu powołania. Jednocześnie, w myśl art. 79 tej ustawy składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna i wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Natomiast stosownie do art. 85 ust. 17a za osobę, o której mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35a, składkę jako płatnik oblicza i pobiera z wynagrodzenia ubezpieczonego i odprowadza podmiot wypłacający wynagrodzenie.

Stosownie do art. 83 ust. 1 w związku z ust. 2b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - cyt. powyżej - w przypadku gdy składką na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1 -13, zgodnie z przepisami art. 79 i 81, jest wyższa od kwoty ustalonej zgodnie z ust. 2b, którą stanowi zaliczka na podatek dochodowy, obliczona zgodnie z przepisami ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r., składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty. Zaś, zgodnie z art. 83 ust. 2 tejże ustawy, w przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości "0" zł.

Zauważyć należy, iż mechanizm obniżania składki zdrowotnej do "0" zł, o czym stanowi art. 83 ust. 2 ustawy wyżej przywołany, ma zastosowanie wyłącznie w okolicznościach wskazanych art. 83 ust. 1 ustawy, tj. w odniesieniu do płatników (ubezpieczonych), do których odnosi się ust. 1 tego artykułu. Artykuł 83 ust. 1 wskazuje na płatników, o których mowa w art. 85 ust. 1-13.

Osoby ubezpieczone z tytułu powołania do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, są natomiast ujęte w art. 85 ust. 17a ustawy. Tym samym wobec ubezpieczonych wskazanych w art. 66 ust. 1 pkt 35a nie będzie miał zastosowania przepis 83 ust. 2 ustawy pozwalający na zastosowanie mechanizmu obniżenia składki zdrowotnej do "0" zł.

Wobec powyższego, składka na ubezpieczenie zdrowotne za osobę powołaną do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania powinna być naliczona i odprowadzona na zasadach ogólnych w pełnej wysokości, od uzyskiwanego wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji, bez względu na to, czy od wypłaconego tej osobie (tu: prokurentowi) wynagrodzenia przedsiębiorca, pełniący funkcję płatnika składek, jest zobowiązany do pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 38 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.