DI/100000/43/567/2019 - Możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzyści materialnej polegającej na zakupie przez pracowników świadczeń medycznych po cenie niższej niż detaliczna.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców {tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.), Zakład Ubezpieczeń społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) z dnia 28 maja 2019 r., doręczonego dnia 3 czerwca 2019 r. w przedmiocie dopuszczalności wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzyści materialnej polegającej na zakupie przez pracowników świadczeń medycznych po cenie niższej niż detaliczna.

Dnia 3 czerwca 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek został uzupełniony dnia 21 czerwca 2019 r. poprzez uiszczenie opłaty od wniosku oraz pismem z dnia 19 czerwca 2019 r., doręczonym dnia 25 czerwca 2019 r., a następnie pismem z dnia 18 lipca 2019 r. doręczonym dnia 24 lipca 2019 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazuje, że w Regulaminie wynagradzania wnioskodawcy wprowadzony został punkt w brzmieniu:

1. "Zakład Pracy umożliwia Pracownikom zakup świadczeń medycznych po cenach niższych niż detaliczne poprzez:

2. Wybór oraz ustalenie szczegółowych zasad finansowania świadczeń medycznych odbywa się w porozumieniu z Pracownikami. W opinii wnioskodawcy, powołany wyżej zapis Regulaminu wynagradzania wprost uprawnia pracowników do uzyskania dofinansowania świadczeń medycznych.

Realizując wymienione wyżej zobowiązanie. Firma zamierza

podpisać umowę Grupowego Ubezpieczenia na Życie i Zdrowie z firmą ubezpieczeniową. Pracownicy, którzy przystąpią do ubezpieczenia będą objęci ochroną ubezpieczeniową gwarantującą realizację świadczeń zdrowotnych (konsultacje lekarskie, badania diagnostyczne, szczepienia ochronne, a także ze świadczeń zmniejszających koszt zakupu leków w aptece. W wyniku uzgodnień z reprezentacją pracowników, składka miesięczna będzie finansowana wspólnie przez zakład (wnioskodawcę) oraz pracownika. W zależności, jaki wariant ubezpieczenia zostanie wybrany, pracownik będzie opłacał miesięczną składkę w wysokości 1 zl a różnicę pokrywa zakład.

Na podstawie:

§ 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - "Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: (...) 26) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji". Firma reprezentuje stanowisko, że różnica w wysokości składki, którą będzie opłacał za pracownika, stanowi wprawdzie przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże z racji faktu, że spełnione zostały wymogi, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego wyżej Rozporządzenia, przychód ten nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ubezpieczenia (w tym ubezpieczenia na życie/zdrowotne) kwalifikowane są do grupy usług finansowych (przykładowo: zgodnie z art. 16a ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, "usługami finansowymi" w rozumieniu ustawy są w szczególności: czynności bankowe, umowy kredytu konsumenckiego, czynności ubezpieczeniowe, umowy uczestnictwa w: funduszu inwestycyjnym otwartym, specjalistycznym funduszu inwestycyjnym otwartym, funduszu inwestycyjnym zamkniętym, specjalistycznym funduszu inwestycyjnym zamkniętym i funduszu inwestycyjnym mieszanym.). Zawarcie przez pracodawcę (ubezpieczającego) umowy grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie ze składką częściowo sponsorowaną powoduje, że z punktu widzenia pracownika (ubezpieczonego), przystąpienie do umowy ubezpieczenia grupowego prowadzić będzie w aspekcie finansowym do osiągnięcia korzyści polegającej na uprawnieniu do zakupu usługi ubezpieczeniowej po cenach niższych, niż detaliczne (to jest takich, które miałyby zastosowanie, gdyby ubezpieczający nie finansował określonej części składki). Wnioskodawca zaznacza, że w opisywanym stanie faktycznym, spełniony zostanie wymóg by ubezpieczony, choćby w minimalnej części partycypował finansowo w opłaceniu składki, a także zawarcia odpowiednich zapisów w obowiązującym w Firmie Regulaminie wynagradzania. Wniosek został uzupełniony dnia 21 czerwca 2019 r. poprzez uiszczenie opłaty od wniosku oraz pismem z dnia 19 czerwca 2019 r., doręczonym dnia 25 czerwca 2019 r._t w którym wnioskodawca wskazał, że składka z tytułu świadczeń medycznych w części finansowanej przez pracodawcę jest przychodem pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku dołącza Regulamin płacowy.

Wniosek został ponownie uzupełniony pismem z dnia 18 lipca 2019 r., doręczonym dnia 24 lipca 2019 r., w którym wnioskodawca wskazał, że regulamin płacowy, który został dołączony do wniosku należy traktować jako regulamin wynagradzania, o którym mowa w paragrafie 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Oz. U. z 2017 r., poz. 1949) i że zapis w nim zawarty oznacza że pracownicy mają zagwarantowane prawo do zakupu świadczeń medycznych, o których mowa we wniosku, po cenach niższych niż detaliczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż we wskazanym powyżej trybie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje interpretacji przepisów wewnętrznych obowiązujących u przedsiębiorcy (nie wynika z nich bowiem obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne), jak również nie ocenia przyjętych rozwiązań oraz zachowań płatnika składek pod kątem ich poprawności. Wynika to z braku możliwości prowadzenia postępowania dowodowego czy wyjaśniającego. W trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku. Zgodnie 2 treścią art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia wynika natomiast, iż podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające 2 układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z 'wyłączenia

z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,*

- przybierają postać niepieniężną (formą zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika {choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to jednoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość świadczeń medycznych w części współfinansowanej przez pracodawcę, stanowi przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, zaś prawo do uzyskania tej korzyści będzie wynikać z regulaminu wynagradzania obowiązującego u wnioskodawcy, przewidujących partycypacją pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r., Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.