DI/100000/43/544/2016 - Wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wartości dofinansowania uczestnictwa w zorganizowanym kursie językowym, w sytuacji gdy kwota dofinansowania nie stanowi przychodu osiąganego przez osoby zatrudnione w oparciu o umowy zlecenia z tytułu działalności wykonywanej osobiście.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 11 maja 2016 r., doręczonym w dniu 17 maja 2016 r., uzupełnionym pismem z dnia 9 czerwca 2016 r., doręczonym w dniu 13 czerwca 2016 r., dotyczącym wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wartości dofinansowania uczestnictwa w zorganizowanym kursie językowym, w sytuacji gdy kwota dofinansowania nie stanowi przychodu osiąganego przez osoby zatrudnione w oparciu o umowy zlecenia z tytułu działalności wykonywanej osobiście.

Dnia 17 maja 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 11 maja 2016 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...). Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 9 czerwca 2016 r., doręczonym w dniu 13 czerwca 2016 r.

Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego wskazał, iż jest podmiotem prowadzącym publiczne i niepubliczne szkoły i przedszkola, m.in. (...). Fundacja zatrudnia pracowników na podstawie umów o pracę oraz współpracuje na podstawie umów cywilnoprawnych - umów zlecenia z osobami, które nie prowadzą działalności gospodarczej. W umowie zlecenia zawartej z nauczycielem odpłatność za jej wykonywanie określona jest kwotowo. Wnioskodawca wskazuje, iż bierze udział w realizacji Projektu (...)w ramach (...) współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt realizowany jest na podstawie umowy finansowej zawartej z (...) nr umowy (...) z dnia (...).

Następnie przedsiębiorca dodaje, iż w ramach ww. projektu uczestnicy projektu mogą otrzymać dofinansowanie na udział w następujących formach wsparcia (tzw. mobilnościach):

* działalność dydaktyczna (teaching assignment) - działania pozwalające nauczycielom na prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach partnerskich;

* szkolenia kadry - uczestnictwo w zorganizowanych zajęciach lub szkoleniach za granicą;

* job shawdowing.

Udział uczestnika w mobilności ma miejsce na podstawie umowy zawieranej pomiędzy uczestnikiem mobilności a organizacją wysyłającą w ramach projektu (...) finansowanego z (...). Umowa ta zawierana jest według wzoru stanowiącego załącznik do umowy finansowej zawartej z (...).

Dalej wnioskodawca wskazuje, iż wsparcie finansowe przewidziane jest w kategoriach budżetowych: podróż, wsparcie indywidualne i opłata za udział w kursie. Może ono przybrać postać pełnego wsparcia finansowego w ww. kategoriach budżetowych w formie udziału ryczałtowego bądź wsparcia finansowego w ww. kategoriach budżetowych w formie zapewnienia/zorganizowania uczestnikom podróży, utrzymania i kursu. Dopuszczalne jest również łączenie obu ww. form wsparcia. Przyszłe zdarzenie realizowane jest w ramach wyżej opisanego projektu (...) w ramach (...) współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego i dotyczy udziału nauczycieli oraz nauczycieli-dyrektorów, których miejscem pracy jest (...) w zorganizowanym kursie językowym w Wielkiej Brytanii (...) i na Malcie (...). Wśród uczestników projektu są zarówno pracownicy wnioskodawcy zatrudnieni na umowę o pracę, jak i osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej a współpracujące z wnioskodawcą na podstawie umowy zlecenie.

Fundacja podaje, iż w przyszłym zdarzeniu uczestnik mobilności do Wielkiej Brytanii otrzyma od organizacji wysyłającej dofinansowanie w wysokości (...) PLN na: podroż, wsparcie indywidualne, opłatę za udział w kursie.

Dofinansowanie przybierze formę bezpośredniego zorganizowania usług oraz dofinansowania wypłaconego uczestnikowi w formie udziału ryczałtowego, według następujących zasad:

* Wartość wsparcia w formie bezpośredniego zapewnienia/zorganizowania usług wyniesie następującą część dofinansowania: (...) PLN i będzie zawierać:

- zorganizowanie i pokrycie kosztów Podróży z miejsca siedziby organizacji wysyłającej do miejsca docelowego w kraju organizacji przyjmującej oraz podróż powrotną,

- Wsparcie Indywidualne polegające na zapewnieniu i pokryciu kosztów zakwaterowania oraz wyżywienia (śniadanie i obiad w dni kursu, 3 posiłki w soboty i niedziele),

- pokrycie opłaty za udział w kursie na rzecz organizatora wraz z kosztem zakupu podręczników,

o pokrycie kosztów Ubezpieczenia na czas mobilności.

* Dofinansowanie w kwocie (...) PLN na Wsparcie indywidualne - dofinansowanie wypłacone uczestnikowi mobilności z przeznaczeniem na inne niż koszty zakwaterowania i wyżywienia (zapewnione w ramach bezpośredniego zapewnienia/zorganizowania usług związanych ze Wsparciem Indywidualnym) indywidualne koszty uczestnika mobilności w trakcie realizacji działania.

Wsparcie będzie w całości finansowane z budżetu programu (...) Umowy z uczestnikami mobilności o udział w mobilności i dofinansowanie zostały już zawarte przy czym wykonanie umowy, w tym wypłata kwot pieniężnych, nastąpi w terminie późniejszym. Pierwsze mobilności rozpoczną się z dniem (...) i trwać będą do (...) (plus dwa dni na podróż).

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie, stwierdzając iż w jego ocenie otrzymywane przez uczestników mobilności - osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej a świadczą pracę na podstawie umowy zlecenia - wsparcie finansowe w postaci zarówno wypłaconej uczestnikowi kwoty pieniężnej tytułem Wsparcia indywidualnego, jak i w postaci bezpośredniego zapewnienia/zorganizowania usług, to jest zorganizowania przez organizację wysyłającą podróży, zakwaterowania, wyżywienia, ubezpieczenia, opłaty za kurs i pokrycia związanych z tym kosztów:

* nie jest wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne - przy założeniu, że wsparcie stanowi przychód ze stosunku umowy zlecenia;

* nie powoduje obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne ani składek na ubezpieczenie zdrowotne - przy założeniu, że wsparcie nie stanowi przychodu z umowy zlecenia, lecz jest przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku od osób fizycznych.

Jak wskazuje wnioskodawca, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:

* osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (art. 6 ust. 1 pkt 4),

* osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych (art. 6 ust. 1 pkt 9a).

W myśl art. 18 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 4 stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.

Następnie wnioskodawca wskazuje, iż przez przychód w rozumieniu art. 4 pkt 9 ustawy rozumie się przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy oraz przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361), źródłem przychodu jest działalność wykonywana osobiście. Zgodnie z art. 13 pkt 8 ww. ustawy przychodami z działalności wykonywanej osobiście są przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.

Dalej przedsiębiorca stwierdza, iż zgodnie z art. 18 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowa osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 9a - stanowi kwota stypendium. Zdaniem wnioskodawcy zasadnicza jest zatem kwestia, czy dofinansowanie kursów języka angielskiego dla nauczycieli stanowi przychód z umowy zlecenia czy też stypendium, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 9a.

Wątpliwości powyższe, jak wskazała fundacja, wynikają z faktu, że to wnioskodawca co prawda zawarł ze zleceniobiorcami umowy dotyczącą udziału w kursie (podnoszenia kwalifikacji zawodowych) i to wnioskodawca rozdysponowuje środki przyznane w ramach projektu (...) w ramach (...) niemniej dofinansowanie ostatecznie pochodzi z Europejskiego Funduszu Społecznego. W tych okolicznościach pojawia się u wnioskodawcy wątpliwość czy wypłaca on te środki, czy może tylko pośredniczy w ich przekazaniu.

Następnie wnioskodawca przystąpił do rozważenia prawidłowości dwóch wariantów, jakie jego zdaniem są możliwe do spełnienia w wyżej zakreślonej sytuacji. Przy przyjęciu, że środki i świadczenia stanowiące wsparcie finansowe przyznawane uczestnikom projektu nie pochodzą od wnioskodawcy, który jest tylko pośrednikiem w ich przekazaniu, wówczas wnioskodawca uznaje, że są to stypendia, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W takim wypadku zdaniem wnioskodawcy zastosowanie znajdzie art. 9 ust. 6a, który stanowi, że osoby, o których mowa wart. 6 ust. 1 pkt 9, 9a, 9b, 11 i 12, obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli nie mają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych. Tymczasem uczestnicy mobilności podlegają ubezpieczeniu z tytułu umowy zlecenia.

Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 24a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który stanowi, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez podmiot inny niż powiatowy urząd pracy, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, zdaniem wnioskodawcy nie jest on również zobowiązany do odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu uzyskania przez zleceniobiorców wsparcia finansowego w związku z udziałem w kursie.

Z kolei, jak wskazała fundacja, przy przyjęciu stanowiska, że środki na szkolenie pochodzą od wnioskodawcy, który otrzymuje dofinansowanie, wnioskodawca stwierdza, że choć stanowią one wówczas przychód z umowy zlecenia, to nie stanowią podstawy wymiaru składek.

Przedsiębiorca wskazuje, iż zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 29 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236) w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek nie stanowi wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyłączeniem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z § 5 ust. 2 pkt 2 ww. rozporządzenia przepisy § 1-4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia

Wobec powyższego wnioskodawca stwierdził, iż skłania się ku stanowisku, że jest jedynie pośrednikiem w przekazaniu dofinansowania na udział w szkoleniu, które to dofinansowanie przyznawane jest z Europejskiego Funduszu Społecznego.

W związku z brakiem jednoznacznego wskazania przez wnioskodawcę kwestii przychodowej we wniosku, Zakład wezwał pismem z dnia 30 maja 2016 r. do uzupełnienia braków stanu faktycznego o powyższą kwestię. Wnioskodawca uzupełnił wniosek pismem z dnia 9 czerwca 2016 r., w którym wskazał jednoznacznie, iż wartość wypłaconej kwoty pieniężnej tytułem wsparcia indywidualnego, jak i w postaci bezpośredniego zapewnienia/zorganizowania usług, o których traktuje wniosek, nie stanowi przychodu osiąganego przez osoby zatrudnione w oparciu o umowy cywilnoprawne z tytułu działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto wnioskodawca stwierdził, iż według niego świadczenia, o których traktuje wniosek, stanowią stypendium, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wnioskodawca wskazał także, iż świadczenia te stanowią przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawczynię oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawczynię, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadza się po ustaleniu takiego obowiązku, w sytuacji istnienia tytułu podlegania tym ubezpieczeniom od podstawy wymiaru składek. W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umów zlecenia, w myśl art. 18 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych osób stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu działalności wykonywanej osobiście z wyłączeniem niektórych przychodów wymienionych w odpowiednio stosowanym § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236).

Brak jest możliwości dokonywania przez Zakład kwalifikacji danego świadczenia jako pochodzącego z konkretnego źródła uzyskania przychodu, (co zarezerwowane zostało do wyłącznej kompetencji organów podatkowych - art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Kwestia przychodowa stanowi zawsze zagadnienie pierwotne, które poprzedza ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Kwalifikacja podatkowa danego świadczenia musi znaleźć swoje odniesienie w opisie stanu faktycznego bądź w opisie zdarzenia przyszłego. Stwierdzenie przedsiębiorcy dotyczące tej materii wiąże Zakład i brak jest możliwości zakwestionowania danej kwalifikacji podatkowej w ramach postępowania prowadzonego przez Zakład w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zw. z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W związku z jednoznacznym stwierdzeniem przedsiębiorcy, zawartym w piśmie z dnia 9 czerwca 2016 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku o wydanej pisemnej interpretacji, iż wartość wypłaconej kwoty pieniężnej tytułem wsparcia indywidualnego, jak i w postaci bezpośredniego zapewnienia/zorganizowania usług, o których traktuje wniosek, nie stanowi przychodu osiąganego przez osoby zatrudnione w oparciu o umowy cywilnoprawne z tytułu działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, iż w takiej sytuacji brak będzie obowiązku odprowadzania od ich wartości składek na ubezpieczenia społeczne. Jak bowiem podkreślono powyżej, podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia zawsze stanowi przychód osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Jednocześnie w odniesieniu do ubezpieczenia zdrowotnego wskazać należy, iż zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581, z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, a więc powyższe ma zastosowanie również do tychże składek.

W konsekwencji, wartość świadczeń opisanych we wniosku o wydanie interpretacji, poniesionych przez fundację względem pracowników, w warunkach opisanych we wniosku, nie będzie podlegać uwzględnieniu także w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Jednocześnie w związku z jednoznacznym wskazaniem przez wnioskodawcę w uzupełnieniu do wniosku źródła przychodu ww. świadczeń jako nie stanowiących przychodu z działalności wykonywanej osobiście, Zakład nie odnosi się do założenia przedstawionego w pkt I uzasadnienia. Ponadto, Zakład zwraca uwagę, iż w związku z jednoznacznym brzmieniem art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład nie ma podstaw do kwalifikacji danego świadczenia otrzymywanego przez zleceniobiorców jako stypendium oraz do stwierdzenia, że wnioskodawca jest jedynie pośrednikiem przekazywania dofinansowania na udział w szkoleniu.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.