DI/100000/43/54/2020 - Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia otrzymywanego przez członka zarządu spółki kapitałowej pełniącego funkcję na podstawie uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wspólników Spółki.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. 2019 r., poz. 300 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy z siedzibą w (...) z dnia 16 stycznia 2020 r., złożonym w dniu 23 stycznia 2020 r. w przedmiocie dotyczącym braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia otrzymywanego przez członka zarządu spółki kapitałowej pełniącego funkcję na podstawie uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wspólników Spółki.

Dnia 23 stycznia 2020 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie interpretacji indywidualnej.

Wnioskodawca na wstępie wniosku wskazał, że wnosi o wydanie pisemnej interpretacji i wyjaśnienie czy wynagrodzenie Członka Zarządu pełniącego wymienioną funkcję wyłącznie na podstawie aktu powołania oraz otrzymywania z tego tytułu wynagrodzenia wyłącznie na podstawie uchwały wspólników, o której mowa w art. 203 § 1 k.s.h. oznacza, że wynagrodzenie osiągane przez Członka Zarządu z tytułu wykonywania funkcji na podstawie powołania nie podlega obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W treści wniosku Wnioskodawca wskazał, że Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło w trybie art. 201 § 4 k.s.h. uchwałę przyznającą Członkowi Zarządu Spółki wynagrodzenie za wykonywanie przez niego obowiązków Członka Zarządu Spółki w okresie od 15 maja 2019 r. do odwołania go z pełnionej funkcji członka. NWZ ustaliło wysokość przyznanego wynagrodzenia w wysokości zł (słownie: (...) brutto za każdy miesiąc. W ramach pełnienia funkcji Członka Zarządu reprezentuje on Spółkę oraz prowadzi sprawy Spółki. Spółka nie zamierza zawierać z Członkiem Zarządu umowy o charakterze cywilnoprawnym ani pracowniczym regulującym kwestię praw i obowiązków Stron: tytułu pełnienia funkcji Członka Zarządu. Członek Zarządu wykonuje swoje obowiązki wyłącznie na podstawie aktu powołania i jest obowiązany do przestrzegania Umowy Spółki.

W opinii Spółki przyznanie i wypłata wynagrodzenia Członkowi Zarządu określonego wynagrodzenia za wykonywanie przez niego obowiązków Członka Zarządu nie jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych co nie powoduje obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, FP i FGŚP. Spółka jako płatnik nie ma zatem obowiązku odprowadzania składek na powyższe ubezpieczenia i fundusze zarówno w imieniu swoim jak i Członka Zarządu.

Dalej Wnioskodawca dodaje, że przepis art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie określa powołania członka Zarządu spółki jako odrębny tytuł do ubezpieczeń społecznych. Powołanie danej osoby do zarządu spółki, przyznanie jej i wypłata z tytułu pełnienia tej funkcji wynagrodzenia na podstawie uchwały nie powoduje nawiązania stosunku pracy Członka Zarządu na podstawie powołania. Wykonywanie czynności związanych z powołaniem na Członka Zarządu wynika bezpośrednio z art. 208 § 3 k.s.h. Powołanie w rozumieniu k.p. oznacza powierzenie danej osobie określonego stanowiska, z którym to powierzeniem ustawa wiąże skutek nawiązania stosunku pracy na tej podstawie. Jeśli przepis prawa nie stanowi wyraźnie, że z powołaniem wiąże się nawiązanie stosunku pracy, wówczas skutek ten nie następuje. Jeśli pomiędzy Spółką a Członkiem Zarządu występuje stosunek korporacyjny oparty o art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych i na tej podstawie jest wykonywany należy uznać, że pobieranie z tego tytułu przez Członka Zarządu wynagrodzenia nie podlega ubezpieczeniom społecznym.

Brak tytułu do ubezpieczeń społecznych skutkuje brakiem obowiązku zapłaty obowiązkowych składek na Fundusz Pracy - art. 104 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - art. 29 ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych.

Zdaniem Spółki obowiązek opłacania powyższych składek pojawi się dopiero gdy obok aktu powołania pomiędzy Spółką a Członkiem Zarządu zostanie nawiązany inny stosunek prawny: umowa na podstawie, której będzie on wykonywał swoje obowiązki i pobierał wynagrodzenie. Taką umową może być umowa o pracę lub umowa zlecenia, wówczas Członek Zarządu w stosunku do ubezpieczeń społecznych będzie traktowany tak samo jak każdy inny pracownik lub zleceniobiorca Spółki.

Jednocześnie Spółka oświadcza, że żaden z elementów stanu faktycznego na dzień złożenia wniosku o wydanie interpretacji nie jest przedmiotem toczącego się postępowania wyjaśniającego lub kontroli oraz sprawa ta nie była i nie jest rozstrzygana przez jakikolwiek Organ co do istoty.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Wskazać przy tym należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.

Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Dyspozycja treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Dodatkowo należy wskazać, iż w myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby będące pracownikami, członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 201 § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 505 z późn. zm.) członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników. Chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np. umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej. O powyższym decydują strony umowy, poprzez złożenie oświadczeń woli o stosownej treści.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką, a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r., sygn. akt: I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Wnioskodawca w przedmiotowym wniosku wskazał, że Członek Zarządu wykonuje swoje obowiązki wyłącznie na podstawie aktu powołania.

Reasumując Członek Zarządu spółki powołany do pełnienia tej funkcji wyłącznie na podstawie uchwały właściwego organu spółki nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i w konsekwencji brak jest obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia otrzymywanego przez Członka Zarządu za pełnioną funkcję. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz powiązanym art. 11 i 12 tej ustawy.

Tym samym, wynagrodzenie wypłacone Członkowi Zarządu, z tytułu pełnionej funkcji na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, na co wskazuje art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z tym, w oparciu o art. 66 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm.) organ zawiadamia, iż w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, natomiast w zakresie obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych organem właściwym jest Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14-dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. l i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2013 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1938 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34- ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2013 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.