DI/100000/43/463/2014 - Brak obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności gospodarczej w sytuacji, gdy właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo słowackie.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia! 3 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z dnia 5 marca 2014 r. doręczonym dnia 8 kwietnia 2014 r. w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności gospodarczej w sytuacji, gdy właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo słowackie.

W dniu 8 kwietnia 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z dnia 5 marca 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek ten został uzupełniony pismem z dnia 5 maja 2014 r. (wpływ do Oddziału ZUS w Gdańsku dnia 7 maja 2014 r.)

Wnioskodawczyni w treści wniosku poinformowała, iż od dnia (...) r. prowadzi działalność gospodarczą w (...) i z tego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. W dniu (...) r. podjęła wykonywanie pracy najemnej, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na terenie Słowacji. Praca ta odbywać się będzie na zasadzie zadaniowego systemu organizacji czasu pracy, pracodawca zagwarantował jej wymiar czasu pracy, który będzie stanowić w przybliżeniu 6% realnego czasu pracy w stosunku do wykonywania działalności gospodarczej Polsce, przy założeniu, że działalność gospodarcza w Polsce jest wykonywana w wymiarze 8 godzin dziennie. W związku z powyższym praca przez nią wykonywana nie nosi znamion pracy marginalnej. Wnioskodawczyni wskazała, iż po podpisaniu umowy o pracę ze słowackim pracodawcą wystąpi do właściwego miejscowo Oddziału ZUS z zawiadomieniem o tym fakcie, w trybie art. 16 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009. Do wskazanego zawiadomienia załączy kserokopię umowy o pracę zawartej ze słowackim pracodawcą oraz registracny list FO, który jest odpowiednikiem polskiego ZUS ZUA, a na którym zgodnie z obowiązującymi przepisami widnieje nadany słowacki numer ubezpieczenia społecznego. Po dokonaniu tych czynności wnioskodawczyni wyrejestruje się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w Polsce z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z wyżej przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego wnioskodawczym powzięła wątpliwość czy jest zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w sytuacji, gdy właściwym dla niej jest ustawodawstwo słowackie od momentu zawarcia umowy o pracę ze słowackim pracodawcą.

Jednocześnie wnioskodawczym wyraża stanowisko, że od momentu zawarcia umowy o pracę ze słowackim pracodawcą i przyjęcia jej do słowackiego systemu ubezpieczeń społecznych właściwym dla niej jest ustawodawstwo słowackie. Na podstawie powyższego wszystkie składki winny być odprowadzane wyłącznie na Słowacji przez słowackiego pracodawcę, a w Polsce zobowiązana jest do wyrejestrowania z ubezpieczeń. Jako podstawy swojego stanowisko przedsiębiorca upatruje w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 11 ust. 1 osoby, do których stosuje się to rozporządzenie, podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa Członkowskiego. Z kolei art. 13 ust. 3 wspomnianego rozporządzenia precyzuje zasadę ustalania ustawodawstwa stosowanego w przypadku zbiegu pracy najemnej z pracą na własny rachunek. W przepisach tych określono, iż osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną na własny rachunek w różnych Państwach Członkowskich podlega ustawodawstwu tego Państwa Członkowskiego, w którym wykonuje swą pracę najemną.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 5 maja 2014 r. (wpływ do Oddziału ZUS w Gdańsku dnia 7 maja 2014 r.) przedsiębiorca wskazał, iż złożony wniosek ma na celu uzyskanie rozstrzygnięcia w przedmiocie ustalenia obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w sytuacji, gdy właściwym dla wnioskodawcy jest ustawodawstwo słowackie. Z kolei kwestia ustawodawstwa słowackiego jako właściwego dla wnioskodawcy nie budzi jego wątpliwości, a zostanie ono ustalone przez właściwy terytorialnie Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a zatem nie pozostaje przedmiotem rozpoznania i rozstrzygnięcia przez właściwy miejscowo Oddział ZUS.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza, co następuje: Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę prowadzącego działalność gospodarczą we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Jednocześnie zgodnie art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Kwestie związane z ustaleniem i stosowaniem właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w stosunku do osób migrujących od maja 2010 r. reguluje zasadniczo w stosunku do Państw Członkowskich Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U.UE.L nr 166 poz. 1 z dnia 30 kwietnia 2004 r.) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonania rozporządzenia nr 883/2004 (Dz. U.UE.L nr 284 poz.l z 30 października 2009 r.).

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W świetle art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Stosownie do art. 1 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (tekst jedn.: Dz.Urz.UE.L 166.1 z 30 kwietnia 2004 r. z późn. zm.) osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa Członkowskiego.

W stanie faktycznym wnioskodawczyni wskazała, iż prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, a dodatkowo została zatrudniona na podstawie umowy o pracę w słowackiej firmie, gdzie wykonuje swoją pracę. Wnioskodawczyni oświadczyła ponadto, iż jej właściwym ustawodawstwem w zakresie zabezpieczenia społecznego jest: ustawodawstwo słowackie i kwestia ustawodawstwa nie budzi jego wątpliwości. W związku z powyższym, uwzględniając zawartą w opisie stanu faktycznego informację, iż właściwym dla wnioskodawczym jest ustawodawstwo słowackie, należy uznać, iż w takiej sytuacji z tytułu działalności gospodarczej nie istnieje w Polsce obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie należy podkreślić, iż w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji organ nie dokonuje rozstrzygnięcia w kwestii ustalenia obowiązującego wnioskodawcę właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego. Powyższe wynika z charakteru pisemnych interpretacji, której celem jest wyjaśnienie treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w oparciu o opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Organ pro cedujący w tym trybie nie posiada jakichkolwiek kompetencji do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego (dowodowego) i opiera się na treści przedstawionego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu stanu faktycznego, przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego, bądź też poczynienie przez terenowa jednostkę organizacyjną Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych)ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.