DI/100000/43/408/2020 - Możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości pakietu medycznego w części współfinansowanej pracownikom przez pracodawcę

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. : 2020 r., poz. 266 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy z siedzibą w (...) złożonym w dniu 18 maja 2020r. w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości pakietu medycznego w części współfinansowanej pracownikom przez pracodawcę.

Dnia 18 maja 2020 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę z siedzibą w (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że jest spółką mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka posiada osiem Oddziałów na terenie kraju oraz Spółki zależne wchodzące w skład Grupy. Zarówno Wnioskodawca jak i każdy z Oddziałów Wnioskodawcy oraz Spółki zależne są zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne (są również płatnikami PIT). Wnioskodawca zamierza podpisać z Firmą Ubezpieczeniową umowę Grupowego Ubezpieczenia na świadczenie prywatnej opieki medycznej (Grupowe Ubezpieczenie Zdrowotne - pakiety medyczne). W ramach Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego Wnioskodawca zawrze umowę ramową w tym zakresie. Następnie dla każdego z pracodawców będących odrębnymi płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne zostaną zawarte odrębne polisy ubezpieczeniowe podpisywane przez osoby upoważnione do reprezentowania każdego z płatników. Pracownicy Wnioskodawcy, którzy przystąpią do ubezpieczenia będą korzystali z różnego spektrum usług medycznych w zależności od wariantu ubezpieczenia do którego przystąpi dany pracownik Wnioskodawcy, czy Oddziału Wnioskodawcy. Niniejszy wniosek dotyczy Wnioskodawcy, a każdy z pozostałych płatników wystąpi z odrębnym wnioskiem w tym zakresie.

Wnioskodawca w ramach zawartej umowy Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego pracowników z podmiotem ubezpieczeniowym oferuje prywatną opiekę medyczną. W ramach powyższej umowy ubezpieczenia, będą nią objęci, w różnych zakresach, pracownicy Spółki (w zakresie wybranego pakietu medycznego). Objęcie pracowników opieką medyczną w ramach pakietów medycznych jest dla nich w pełni dobrowolne. Pracownik może zdecydować, czy chce skorzystać z opieki medycznej w ramach nabywanych usług medycznych, czy nie zamierza skorzystać z tego uprawnienia. W ramach nabywanych przez Spółkę pakietów medycznych pracownikom przysługują takie świadczenia jak m.in. dostęp do konsultacji u lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, prywatne wizyty u lekarzy specjalistów, badania diagnostyczne, zabiegi ambulatoryjne, szczepienia ochronne. W Regulaminie Wynagradzania pracownicy będą mieli zagwarantowane wspófinansowanie przez pracodawcę tzw. pakietów medycznych na usługi zdrowotne przekraczające podstawową profilaktyczną opiekę zdrowotną zapisem wskazującym na zasadach określonych w nowelizacji regulaminu wynagradzania wprowadzonym przez pracodawcę w porozumieniu z przedstawicielami załogi. Niezależnie od wybranego przez pracownika pakietu medycznego pracodawca finansuje mu w części koszt takiego miesięcznego pakietu w ustalonej kwocie (...) zł. Resztę jego wartości pracownik dopłaca z własnych środków. Przykładowo w wariancie I pakietu na poziomie (...) zł kwotę (...) zł opłacałby pracownik kwotę (...) pracodawca, w II wariancie pakietu (...) zł kwotę (...) zł opłacałby pracownik (...) zł pracodawca, w II wariancie pakietu w wysokości (...) zł kwotę (...) zł opłacałby pracownik, kwotę pracodawca.

Wartość świadczeń z tytułu realizacji pakietów medycznych jako częściowo finansowanych przez Wnioskodawcę, byłaby przez Spółkę wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne danego pracownika - beneficjenta u>ług, przy jednoczesnym odprowadzaniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od części kosztu pakietu medycznego finansowanego przez Wnioskodawcę. W zakresie opisu stanu przyszłego wartość gwarantowanego dofinasowania przez pracodawcę - różnica w wysokości składki, którą będzie opłacał (współfinansował) Wnioskodawca z tytułu pakietu medycznego uzyskanego przez danego pracownika, który przystąpi do ubezpieczenia zdrowotnego stanowić będzie przychód każdego pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z dnia 2019.07.25 z późn. zm.).

Wnioskodawca jako pracodawca, który będzie opłacał za pracownika różnicę w wysokości składki (współfinansował) w ramach pakietu medycznego nie będzie wliczał kwoty dofinasowania do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1949 z dnia 2017.10.19), zgodnie z którym podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody z korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

We własnym stanowisku Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z dnia 2017.10.19), wydanym na podstawie art. 21 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm.) podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody z korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Tym samym przedstawiony przyszły stan uprawnia Wnioskodawcę do skorzystania z wyżej przytoczonego przepisu zgodnie z własnym stanowiskiem przedstawionym w części opisanego stanu przyszłego, którego dotyczy wniosek oraz uzasadnieniem wskazanym poniżej.

Pomimo tego, że w opisanym stanie różnica w wysokości składki, którą będzie opłacał (współfinansował) Wnioskodawca stanowi przychód pracownika w rozumieniu ustawy PIT (o podatku dochodowym od osób fizycznych), to jednakże w związku z faktem spełnienia wymogów przepisu o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego wyżej Rozporządzenia, przychód ten nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zawarcie przez Wnioskodawcę (jako ubezpieczającego) umowy Grupowego Ubezpieczenia na Zdrowie ze składką częściowo finansowaną przez pracodawcę powoduje, że z punktu widzenia pracownika (ubezpieczonego), przystąpienie do umowy ubezpieczenia grupowego prowadzić będzie do osiągnięcia przez pracownika korzyści polegającej na uprawnieniu do zakupu usługi ubezpieczeniowej po cenach niższych niż wartość detaliczna oferty ubezpieczyciela. Ubezpieczenia w tym ubezpieczenia na zdrowie kwalifikowane są do grupy usług finansowych, między innymi zgodnie z art. 16a. 1. ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodą wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2004 r. Nr 116, poz. 1204 z dnia 2004.05.24). Usługami finansowymi w rozumieniu tej ustawy są w szczególności: czynności bankowe czy czynności ubezpieczeniowe takie jak w opisane we wniosku ubezpieczenie zdrowotne. Opisany stan przyszły sprawia, że w każdym z oferowanych wariantów ubezpieczenia dany pracownik partycypuje finansowo w cenie nabycia pakietu medycznego i jednocześnie możliwość uczestnictwa w Grupowym Ubezpieczeniu Zdrowotnym zagwarantowana będzie w wewnętrznym Regulaminie wynagradzania Wnioskodawcy.

Wartość gwarantowanego dofinasowania przez pracodawcę z tytułu pakietu medycznego uzyskanego przez danego pracownika, który przystąpi do ubezpieczenia zdrowotnego stanowić będzie przychód każdego pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z dnia 2019.07.25).

Pracownicy będą partycypować w kosztach nabycia wybranego przez siebie wariantu. Pracodawca wprowadzi zmiany w Regulaminie wynagradzania dotyczące wspófinansowania przez pracodawcę i pracownika świadczeń dla pracowników polegających na zakupie dodatkowych świadczeń medycznych w ramach ubezpieczenia. Zmiany do regulaminu wejdą w życie po upływie co najmniej 14 dni od podania ich do wiadomości pracowników. Każdy z pracowników w momencie zatrudnienia jest zapoznawany z Regulaminem wynagradzania, a następnie informowany o każdorazowej jego zmianie w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Także w przypadku wprowadzenia możliwości ubezpieczenia w ramach Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego wszyscy pracownicy zostaną poinformowani o takiej możliwości, oraz o warunkach, w tym współfinansowaniu takiego ubezpieczenia przez Wnioskodawcę i pracowników (w przypadku pracownika odbywać się będzie poprzez potrącenie z wynagrodzenia pracownika za wcześniejszą zgodą danego pracownika).

Przedstawiony stan faktyczny i uzasadnienie własnego stanowiska w sprawie zdaniem Wnioskodawcy pozwala na zastosowanie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pakietów medycznych, które stanowią przychody, z korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług w oparciu o § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednoznacznie ujęty zakres przedmiotowy wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej uniemożliwia Zakładowi dokonanie kwalifikacji prawnej określonego świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy, a także interpretacji treści przepisów prawa wewnętrznego obowiązujących u przedsiębiorcy. Dlatego też. Zakład poprzestaje na oświadczeniu przedsiębiorcy odnośnie tego, iż świadczenie, o którym stanowi wniosek będzie stanowić przychód pracownika ze stosunku pracy, a także iż uprawnienie pracownika do zakupu danego świadczenia po cenie niższej niż detaliczna wynika z regulaminu wynagradzania, traktując takie oświadczenia jako element zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcą we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 84 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów ô wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr. W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Ponadto przyjęty w art. 20 ust. 1 u.s.u.s. sposób ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe oznacza, że przychody, które na mocy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są wolne od składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wyłączone są również z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość Grupowego Ubezpieczenia Opieka Medyczna, tzw. pakiet medyczny w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy zaś prawo do uzyskania tych korzyści wynikać będzie z regulaminu wynagradzania obowiązującego w spółce, przewidującego partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, tła którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.