DI/100000/43/369/2018 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne kosztu udostępnienia pracownikowi miejsca postojowego w części finansowanego przez pracodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia z lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) zawarte we wniosku z dnia 4 marca 2018 r., złożonym w dniu 6 kwietnia 2018 r. w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne kosztu udostępnienia pracownikowi miejsca postojowego w części finansowanego przez pracodawcę.

Dnia 6 kwietnia 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że pracodawca zapewnił swoim pracownikom możliwość korzystania ze świadczenia pozapłacowego jakim jest korzystanie z miejsca podziemnego parkingu znajdującego się w biurowcu

Wartość wyżej wymienionego pakietu jest przychodem ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361; ost. zm. Dz. U. z 2013 r. poz. 21).

Wnioskodawca zaznacza, że planowana zmiana w regulaminie wynagradzania w spółce, przewiduje częściową odpłatność za świadczenie pozapłacowe jakim jest możliwość korzystania z miejsca parkingowego przy biurowcu (...) w kwocie 1 zł, ponoszoną przez pracowników jako koszt korzystania z miejsca parkingowego.

Wobec powyższego wnioskodawca wnosi o wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie czy wartość w wysokości różnicy pomiędzy ceną rynkową a odpłatnością ponoszoną przez pracowników stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazał, że na podstawie par § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z dnia 19 października 2017 r.) wymienionego rozporządzenia, wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Wnioskodawca podkreśla, że opisane powyżej usługi, do których wykupu uprawnieni są pracownicy wnioskodawcy, wypełniają wszystkie warunki przewidziane w tym przepisie. Po pierwsze bezsprzecznie będą wynikać z regulaminu wynagradzania obowiązującego u pracodawcy. Po drugie koszt wykupu poniższych usług jest niszy niż cena detaliczna, jaką pracownicy musieliby zapłacić za tego rodzaju usługi, gdyby chcieli je nabyć bez pośrednictwa pracodawcy. Z regulaminu wynagradzania jasno będzie wynikać korzyść materialna pracowników - uprawnienie do zakupu usług po cenach niższych niż detaliczne.

Wnioskodawca zaznacza, że w związku z powyższym, ze względu na wypełnienie § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z dnia 19 października 2017 r.) poniższego rozporządzenia wartość usług opisanych w niniejszym pytaniu, nie może stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Powyższy przepis par § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z dnia 19 października 2017 r.) nie wprowadza żadnych dodatkowych warunków, których spełnienie warunkowałoby możliwość wyłączenia wartości rozważenia świadczenia z podstawy wymiary składki na ubezpieczenia społeczne, w szczególności nie jest to zależne od takich okoliczności jak: stosunek ceny uiszczanej przez pracownika do ceny rynkowej (niezależnie od wysokości ceny dla pracownika czy też relacji tej ceny do wysokości rynkowej ceny danego Świadczenia, różnica polega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne) oraz sposób zapłaty ceny przez pracownika (potrącenie ceny z wynagrodzenia jest równoznaczne z zapłatą ceny za pracownika).

Wnioskodawca dodaje, że podmiot od którego pracownik bezpośrednio nabywa dane świadczenie (zarówno nabycie przez pracownika danego świadczenia bezpośrednio od pracodawcy jak i nabycie tego świadczenia od osoby trzeciej, na podstawie odrębnych porozumień, uprawnia do wyłączenia wartości przychodu pracownika z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne, o ile to wynika to z układów zbiorowych, regulaminu wynagradzania bądź przepisów o wynagradzaniu).

Ostateczny konsument danej usługi (nabycie danego Świadczenia przez pracownika również dla wybranej przez siebie osoby, np. członka rodziny, objęte jest wyłączeniem wartości tego świadczenia z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jeżeli formalnym nabywcą danego dobra jest pracownik na podstawie przyznanych mu uprawnień. Konsekwentnie, ponieważ art. 81 ust. 1 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o Świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze Środków publicznych nakazuje przyjąć taką samą podstawę przy obliczaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne, to powyżej rozważane przysporzenia wyłączone z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia społecznie nie będą także stanowić podstawy składki na ubezpieczenia zdrowotne.

Wobec powyższego wnioskodawca zwraca się z prośbą o uzyskanie interpretacji potwierdzającej możliwość skorzystania ze zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne i składki zdrowotnej w spółce dla wyżej wymienionego benefitu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne kosztu udostępnienia pracownikowi miejsca postojowego w części finansowanego przez pracodawcę, uznać należy za nieprawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom * społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.). Dlatego też, Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowią bądź nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy, i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia), nabycia tychże dóbr.

Podsumowując, jeżeli świadczenie na rzecz pracownika wynikające z regulaminu wynagradzania przybiera postać zakupu po cenach niższych niż detaliczne świadczeń pozapłacowych w formie artykułu, przedmiotu lub usługi - oraz nie stanowi ekwiwalentu w formie pieniężnej i stanowi przychód uzyskiwany przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zostanie ono wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu rozporządzenia.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości. W tym miejscu należy jednak zauważyć, iż przepis posługuje się sformułowaniem niektórych artykułów, przedmiotów lub usług, każdorazowo istotnym jest więc jednoznaczne ustalenie, o jaki artykuł, przedmiot lub usługę chodzi.

Jednocześnie istotnym jest, iż korzyść musi polegać na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne.

W przypadku oddania pracownikowi przez pracodawcę miejsca postojowego do używania za częściową odpłatnością trudno mówić o zakupie artykułu przedmiotu czy usługi po cenie niższej niż detaliczna. Zgodnie z przyjętą definicją cena detaliczna jest ceną jednostkową, za którą konsumentowi oferowany jest dany produkt lub usługa. Cena detaliczna stanowi przeciwieństwo ceny hurtowej, która jest ceną za większą ilość danego towaru.

Jednocześnie korzyść pracownika, o której traktuje § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, winna być wymierna (wyliczalna, konkretna) i przypisana konkretnemu pracownikowi, a jednocześnie polegać na umożliwieniu pracownikowi zakupu konkretnego artykułu, przedmiotu lub usługi po cenie niższej niż przewidziana dla danego towaru, artykułu czy usługi cena detaliczna. Oddanie pracownikowi miejsca postojowego do używania za częściową odpłatnością, nie spełnia warunku korzyści, o której mowa w przepisie i jego koszt winien być wliczany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 z późn. zm.) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Koszt udostępnienia pracownikom miejsca postojowego za częściową odpłatnością winien być więc również doliczany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.