DI/100000/43/365/2018 - Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez uczniów techników, którym wypłacane są stypendia za udział w stażu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 6 czerwca 2018 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych DI/100000/43/365/2018 Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez uczniów techników, którym wypłacane są stypendia za udział w stażu.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1778 z późn. zm.) oraz w zw. z art. 196 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 650), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) z siedzibą w (...) z dnia 29 marca 2018 r., złożonym w dniu 6 kwietnia 2018 r. w przedmiocie dotyczącym braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez uczniów techników, którym wypłacane są stypendia za udział w stażu.

UZASADNIENIE

Dnia 6 kwietnia 2018 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 maja 2018 r., doręczonym w dniu 9 maja 2018 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazuje, iż realizuje szereg projektów wspófinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach których ich uczestnicy biorą udział w stażach zawodowych, które obejmują realizację kształcenia zawodowego praktycznego we współpracy z pracodawcami lub przedsiębiorcami lub wykraczają poza zakres kształcenia zawodowego praktycznego. Staże zawodowe są realizowane na podstawie wytycznych w obszarze edukacji na lata 2014-2020, są przeprowadzane w wyniku trójstronnych umów: beneficjent - uczestnik projektu - pracodawca.

Uczestnikami projektów, a tym samym stażystami są uczniowie i słuchacze szkół, w różnym wieku (zarówno niepełnoletni, jak i pełnoletni), o różnym statusie na rynku pracy (bezrobotni, pracujący). Stażyści za udział w stażu otrzymują stypendium.

W związku z powyższym zachodzi wątpliwość, czy Wnioskodawca powinien naliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne od stypendiów wypłacanych uczniom i słuchaczom. Z dotychczasowych interpretacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (decyzja Oddziału w Gdańsku nr 328 z dnia 1 sierpnia 2016 r., DI/100000/43/817/2016, oraz decyzja Oddziału w Gdańsku nr 455 z dnia 12 grudnia 2017 r., D!/100000/43/1297/2017) wynika, że co do zasady stażyści podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą". Przepis ten stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych. Skoro stażyści podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu to podlegają takie obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ustawy).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, powołując sią na definicję osoby bezrobotnej, którą może być jedynie osoba pełnoletnia, rozróżnił stażystów pełnoletnich, którzy powinni być objęci ubezpieczeniami społecznymi z racji pobierania stypendium, oraz stażystów niepełnoletnich, którzy nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z tytułu pobierania stypendium w okresie odbywania stażu.

W ocenie wnioskodawcy art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy odnosi się jedynie do osób bezrobotnych, które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych. Wynika to m.in. z wykładni systemowej i celowościowej.

Wykładnia językowa art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy, która zgodnie z dyrektywami preferencji wykładni ma pierwszeństwo przed wykładnią systemową i celowościową, nie daje jasne odpowiedzi na temat statusu na rynku pracy osób pobierających stypendia ("osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych").

Ponieważ wykładnia językowa prowadzi do nie dających się usunąć wątpliwości należy posłużyć się wykładnią systemową, która nakazuje brać pod uwagę m.in. miejsce przepisu prawnego w systematyce wewnętrznej aktu prawnego (argumentem a rubrica). Art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje, że ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym podlegają osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy. Z kolei art. 6 ust. 1 pkt 9b ustawy dotyczy osób pobierających stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych. Art. 42a ust. 5 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 106, z późn. zm.) wskazuje, że bezrobotnemu, któremu starosta przyznał dofinansowanie kosztów studiów podyplomowych, za okres uczestnictwa w tych studiach zgodnie z ich programem przystukuje stypendium.

Nie ma zatem wątpliwości, że interesujący Wnioskodawcę art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy znajduje się pomiędzy pkt 9 i pkt 9b, które to przepisy odnoszą się do osób bezrobotnych. Skoro poprzedzająca i następująca jednostka redakcyjna przedmiotowego przepisu dotyczą bezrobotnych, również pkt 9a powinien regulować sytuację bezrobotnych. Także komentarz do ustawy, a konkretnie podtytuł jednego z rozdziałów ("E. Ubezpieczenie emerytalne i rentowe bezrobotnych (art. 6 ust. 1 pkt 9-9b)" wskazuje, że art. 6 ust. 1 pkt 9a dotyczy osób bezrobotnych - B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska (red.), Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2014.

Powyższy wniosek potwierdza wykładnia celowościowa, która sprowadza się do odwołania do celu regulacji prawnej, a więc do jej ratio legis po to, by określić sens przepisu prawnego.

Przepis art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy, zgodnie z którym obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące, został dodany do tej ustawy z dniem 1 listopada 2005 r. ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 164, poz. 1366). Tą samą ustawą dodano do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych art. 4 pkt 2 lit. za, wprowadzający pojęcie będącego płatnikiem składek innego niż powiatowy urząd pracy podmiotu kierującego, w którego treści w ówczesnym brzmieniu po tiret dwunastym umieszczony był przecinek. Ten znak interpunkcyjny został pominięty dopiero przy okazji nowelizacji przepisu dokonanej z dniem 1 stycznia 1997 r. ustawą z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. Nr 227, poz. 1658 z późn. zm.). Biorąc przy tym pod uwagę, że przed określeniem "korzystające z publicznych środków wspólnotowych (...)" znajduje się taki sam myślnik jak przed określeniami pozostałych podmiotów wymienionych w art. 4 pkt 2 lit. za ustawy, stwierdzić należy, że odwołanie się wyłącznie do zasad techniki pravyodawczej nie wystarcza do wyjaśnienia, jakie podmioty są kierującymi w rozumieniu tego przepisu. Również w uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej z dnia 28 lipca 2005 r. nie ma żadnych wskazówek, które mogłyby być pomocne przy wyjaśnieniu tych wątpliwości, bowiem pierwotnie proponowana treść art. 4 pkt 2 lit. za brzmiała następująco: "inne niż powiatowe urzędy pracy podmioty kierujące - w stosunku do osób pobierających stypendium w okresie stażu lub przygotowania zawodowego" (por. art. 4 pkt 1 rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw - druk sejmowy nr 3881). Do uściślenia treści przepisu doszło dopiero na skutek prac Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z rządowym "Programem uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych", zwłaszcza na posiedzeniu w dniu 19 maja 2005 r., podczas którego zastępca dyrektora Departamentu Rynku Pracy w Ministerstwie Gospodarki i Pracy Beata Czajka wyjaśniła, że zmiana w ustawie "ma na celu dostosowanie rozwiązania do przepisów Sektorowego Programu Operacyjnego - Rozwój Zasobów Ludzkich, które przewidują możliwość, by na zasadach określonych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy były aktywizowane m.in. młode osoby bezrobotne. Formami aktywizacji tej grupy osób może być zarówno staż, jak też przygotowanie zawodowe, organizowane przez inne podmioty niż powiatowe urzędy pracy", "ze zmian ustawowych wynika, że tym, który kieruje na staż - oprócz urzędów pracy - może być organizacja pozarządowa, która "wchodzi w obowiązki" urzędu pracy. Z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a także z innych ustaw wynika, że w przypadku kiedy dana osoba odbywa staż, podlega ona ubezpieczeniom społecznym w okresie pobierania stypendium w czasie odbywania stażu. W stosownych przepisach dokładnie określono, kto jest płatnikiem, w jakiej wysokości i komu odprowadza się zaliczkę oraz jakie obowiązki muszą być wykonane przez powiatowy urząd-pracy w związku ze skierowaniem danej osoby do odbywania stażu. Środki finansowe z Unii Europejskiej mogą uzyskiwać organizacje pozarządowe. Mogą to być środki np. na zwalczanie bezrobocia w grupie młodych ludzi. Dlatego istnieje możliwość zlecania tego rodzaju usług w drodze konkursów lub przetargów. Jednakże równocześnie należy stworzyć system umożliwiający osobom kierowanym na staż lub przygotowanie zawodowe uzyskanie równego, a nie gorszego statusu niż status osób bezrobotnych" oraz że "wydaje>się, że brak precyzyjnego określenia podmiotu kierującego (...) stanowi pewien problem, który należałoby rozwiązać" (przebieg posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z rządowym "Programem uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych" z dnia 19 maja 2005 r. jest dostępny na stronie: http://orka.sejm.gov.pl/Biuletyn.nsf/wgskrnr/NUW-37). Sam Zakład Ubezpieczeń Społecznych w przywołanych interpretacjach wskazuje, że "przepis art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy został dodany ustawą o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w celu zrównania sytuacji prawnej osób uczestniczących w szkoleniach finansowanych z Funduszu Pracy i ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, kierowanych na szkolenia, staże i przygotowanie zawodowe dorosłych finansowane przez inny podmiot niż powiatowy urząd pracy i winien być odczytywany w zestawieniu z normą art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy, przewidującą podleganie ubezpieczeniom emerytalno-rentowym przez osobę bezrobotną pobierającą zasiłek".

Zatem jeśli celem wprowadzania do systemu prawnego przepisu art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy było zrównanie sytuacji osób wskazanych w tym przepisie z osobami wskazanymi w art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy, a różnica pomiędzy tymi dwoma kategoriami osób ma polegać na tym, że jednych na staże kieruje powiatowy urząd pracy, a drugich podmiot inny niż powiatowy urząd pracy, który "wstępuje na miejsce urzędu pracy", należy dojść do wniosku, że w obu przepisach uregulowano sytuację osób bezrobotnych.

Powyższe znajduje odzwierciedlenie w wyroku Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 28 stycznia 2011 r., sygn. akt I UK 230/10, który wskazuje, że "nie budzi żadnych wątpliwości, że osobą pobierającą stypendium w okresie odbywania stażu w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy systemowej może być tylko osoba o statusie osoby bezrobotnej, tj. niezatrudniona i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, albo jeżeli jest osobą niepełnosprawną, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia co najmniej w podstawie tego wymiaru czasu pracy, nieucząca się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły lub w szkole wyższej, gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych (art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.).".

Reasumując Wnioskodawca uważa, że uczniowie i słuchacze pobierający stypendium stażowe nie powinny z tego tytułu podlegać ubezpieczeniom emerytalno-rentowym. Przepis art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy dotyczy bowiem tylko osób bezrobotnych. Co więcej, wnioskodawca stoi na stanowisku, że uczestnicy projektu odbywają staże zawodowe nie z racji ich statusu na rynku pracy, ale z racji bycia uczniem albo słuchaczem szkoły i nawet jeśli, któryś ze stażystów byłby osobą bezrobotną również nie powinien podlegać ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy. Zgodnie z ustawą z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy staż oznacza nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Tymczasem przedmiotowe projekty są realizowane przez wnioskodawcę w ramach różnych regionalnych programów operacyjnych w ramach osi priorytetowych dotyczących edukacji i kształcenia zawodowego, grupą docelową są uczniowie i słuchacze, a celem projektów jest nabycie lub podwyższenie kompetencji i kwalifikacji zawodowych oraz zdobycie niezbędnego doświadczenia zawodowego przez uczestników projektów. Dany uczeń, czy słuchacz szkoły może być "przy okazji" osobą bezrobotną, jednak na staż nie jest kierowany z powodu swojego statusu na rynku pracy.

Do wniosku wnioskodawca załączył wydruk korespondencji z Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS dotyczącej powyższej sprawy oraz potwierdzenie dokonania opłaty za wydanie pisemnej interpretacji.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 7 maja 2018 r., doręczonym w dniu 9 maja 2018 r. Wnioskodawca wskazał, iż jego intencją jest uzyskanie pisemnej interpretacji w przedmiocie ustalenia obowiązku bądź też braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stypendiów wypłacanych uczniom i słuchaczom.

Dalej Wnioskodawca wskazał, że:

1.

staże zawodowe będą odbywać zarówno osoby, które posiadają inne tytuły rodzące obowiązek ubezpieczeń społecznych, np. osoby już zatrudnione na podstawie stosunku pracy albo będące zleceniobiorcami, jak i osoby, które nie posiadają innych tytułów rodzących takich obowiązek,

2.

uczestnikami projektu są zarówno uczniowie technikum, a więc nie są to szkoły dla dorosłych, jak i uczniowie i słuchacze szkół policealnych i szkół dla dorosłych,

3.

w ocenie*wnioskodawcy jest on podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 2 lit. za ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca nie jest: jednostką samorządu terytorialnego, Ochotniczym Hufcem Pracy, agencją zatrudnienia, instytucją szkoleniową, instytucją dialogu społecznego, instytucją partnerstwa lokalnego, organizacją pozarządową działającą na rzecz rozwoju zasobów ludzkich i przeciwdziałania bezrobociu, jednostką naukową, organizacją pracodawców, związkiem zawodowym, ośrodkiem doradztwa rolniczego, ośrodkiem poradnictwa zawodowego i psychologicznego.

Ostatnią kategorią podmiotów kierujących na staże innych niż powiatowe urzędy pracy, o których mowa w art. 4 ust. 2 lit. za ustawy są podmioty korzystające z publicznych środków wspólnotowych i publicznych środków krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu albo decyzji, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. z 2014 r. poz. 1448 i 1856, z 2015 r. poz. 1240, z 2016 r. poz. 1948 oraz z 2017 r. poz. 1566) albo ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2017 r. poz. 1376 i 1475). Beneficjent jest spółką kapitałową i zawiera umowy o dofinansowanie projektów, które są współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, ale konkursy dotyczące projektów oraz umowy o dofinansowanie są organizowane i zawierane na podstawie ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie 2014-2020 (Dz. U. z 2017 r. poz. 1460).

Wnioskodawca zaznacza, że zgodnie z komentarzem do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, red. B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska, Warszawa 2014) podmioty kierujące, - inne niż powiatowe urzędy pracy to podmioty prowadzące projekty w rozumieniu art. 5 pkt 9 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (projekt - przedsięwzięcie realizowane w ramach programu operacyjnego na podstawie decyzji lub umowy o dofinansowanie, zawieranej między beneficjentem a instytucją zarządzającą, instytucją pośredniczącą lub instytucją wdrażającą), realizujące działania w zakresie promocji zatrudnienia, w tym przeciwdziałania bezrobociu, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej bezrobotnych wynikające z programów operacyjnych współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Pracy, korzystając z publicznych środków wspólnotowych i publicznych środków krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu albo decyzji, o których mowa w przepisach ustawy z 20 kwietnia 2004 r., o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz. 1206 z późn. zm.) albo ww. ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Mając na uwadze definicję projektu zawartą w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz cele projektów realizowanych przez Wnioskodawcę (np. poprawa zdolności do zatrudnienia absolwentów kształcenia i szkolenia zawodowego, dostosowanie kierunków kształcenia i szkolenia zawodowego do regionalnego rynku pracy we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym), które są współfinansowane z EFS, uznać należy, że wnioskodawca jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 2 lit. za ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca zaznacza, że z całą pewnością wypełnia definicję zawartą w art. 4 ust. 2 lit. zaa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jest innym niż powiatowe urzędy pracy podmiotem wypłacającym stypendium w okresie szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego w ramach projektów lub programów finansowanych z udziałem środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że staże organizowane są w oparciu o wytyczne w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego w obszarze edukacji na lata 2014-2020.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy w przedstawione we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie dotyczącym braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez uczniów techników, którym wypłacane są stypendia za' udział w stażu, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury wydając interpretacją organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzą o stanie faktycznym lub zdarzeniem przyszłym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje czy gromadzony materiał dowodowy. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskania informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne i uchronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Odnosząc się do problematyki podniesionej w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w rozpoznawanej części wskazać należy, iż obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne spoczywa na płatniku składek i. dotyczy osób, które podlegają tym ubezpieczeniom z uwagi na posiadanie odpowiedniego tytułu do tych ubezpieczeń.

Katalog takich osób określa art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Z przepisu tego wynika m.in., iż obowiązkowo ubezpieczeniom* emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące, obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, od dnia nabycia prawa do stypendium do dnia utraty prawa do niego (art. 6 ust. 1 pkt 9a tej ustawy). Osoby te podlegają także obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ustawy). Nie podlegają natomiast ubezpieczeniu chorobowemu (art. 11 ustawy) ani obowiązkowo ani na zasadzie dobrowolności.

Należy przy tym mieć na uwadze, iż opisany wyżej schemat podlegania ubezpieczeniom społecznym znajduje zastosowanie w przypadku, gdy osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące, nie posiadają innych tytułów obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym (art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Podkreślenia wymaga, iż przepis art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych został dodany ustawą o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w celu zrównania sytuacji prawnej osób uczestniczących w szkoleniach finansowanych z Funduszu Pracy i ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, kierowanych na szkolenia, staże i przygotowanie zawodowe dorosłych finansowane przez inny podmiot niż powiatowy urząd pracy i winien być odczytywany w zestawieniu z normą art. 6 ust. 1 pkt 9, przewidującą podleganie ubezpieczeniom emerytalno-rentowym przez osobę bezrobotną pobierającą zasiłek. Zgodnie natomiast z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bezrobotnym jest osoba pełnoletnia, niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym w danym zawodzie i nieucząca się w szkole.

Z przywołanych wyżej regulacji wynika, iż obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu) podlegają osoby fizyczne pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące, które są osobami pełnoletnimi.

Wobec powyższego brak jest przesłanek do objęcia ubezpieczeniami społecznymi uczniów szkół i placówek zawodowych (z wyłączeniem szkół dla dorosłych i szkół policealnych) będących uczestnikami staży pobierającymi z tego tytułu stypendium.

Wobec powyższych stanowisko przedsiębiorcy, iż z tytułu wypłaconych stypendiów stażowych uczniowie techników nie podlegają ubezpieczeniom społecznym uznać należy za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do 'właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl