DI/100000/43/356/2016 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartości usług opieki medycznej w części finansowanej przez pracodawcę pracownikom spółki.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 17 marca 2016 r., złożonym w dniu 25 marca 2016 r. w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartości usług opieki medycznej w części finansowanej przez pracodawcę pracownikom spółki.

Dnia 25 marca 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 kwietnia 2016 r., doręczonym w dniu 14 kwietnia 2016 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż zamierza podpisać umowę o świadczenie usług medycznych z firmą, która wykonuje tego typu usługi w formie abonamentowej. Z abonamentów będą mogli skorzystać pracownicy, którzy przystąpią do programu. Pracownicy będą mogli korzystać z usług medycznych, programów profilaktycznych (np. szczepień ochronnych). Pracownik będzie ponosił częściowe koszty (będzie to kwota (...) zł), pozostałą kwotę abonamentu sfinansuje pracodawca. Dalej przedsiębiorca dodaje, że do zapisów Regulaminu Wynagradzania przewiduje wprowadzenie zapisu: "Spółka zapewnia pracownikom dodatkową opiekę medyczną na zasadach określonych w umowie zawartej z dostawcą usług medycznych, które to świadczenie polega na możliwości zakupu usług opieki medycznej po cenach, niższych niż stosowane na rynku dla pojedynczych świadczeń". Wnioskodawca podkreśla, że w ramach korzystania z dodatkowej opieki medycznej, pracownik jest uprawniony do zakupu pakietów usług opieki medycznej za kwotę niższą niż detaliczna cena pakietu nabywanego przez spółkę. Jeżeli pracownik podejmuje decyzję o przystąpieniu do danego pakietu spółka jest zobowiązana do sfinansowania pozostałej kwoty, która stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia pakietu od jego dostawcy, a kwotą uiszczoną przez pracownika. Kwota przypadająca do zapłaty przez pracownika jest uiszczana w ten sposób że jest potrącana przez pracodawcę z wynagrodzenia pracownika za pracę.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że różnica w wysokości składki, którą opłaca za pracownika, stanowi wprawdzie przychód pracownika, ale nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z racji, że spełnione zostały wymogi, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - "Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: (...) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji". Wnioskodawca podkreśla, że zawarcie przez pracodawcę umowy o świadczenie usług medycznych ze składką częściowo sponsorowaną powoduje, że z punktu widzenia pracownika, przystąpienie do pakietu medycznego prowadzić będzie w aspekcie finansowym do osiągnięcia korzyści polegającej na uprawnieniu do zakupu usługi medycznej po cenach niższych, niż detaliczne (to jest takiej, jakie miałyby zastosowanie, gdyby ubezpieczający nie finansował określonej części składki).

Przedsiębiorca dodaje, że podobne interpretacje indywidualne wydane zostały przez ZUS O/Gdańsk w decyzji z dnia 13 lutego 2013 r. (DI/100000/451/123/2013), ZUS O/Lublin w decyzji z dnia 26 maja 2015 r. (WPI/200000/43/584/2015/2015 oraz decyzji z dnia 28 maja 2015 r. (WPI/200000/43/630/2015).

W związku z powyższym wnioskodawca wnosi o potwierdzenie czy przedstawiona przez wnioskodawcę interpretacja przepisów jest prawidłowa.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 kwietnia 2016 r., doręczonym w dniu 14 kwietnia 2016 r. poprzez wskazanie, że wartość dofinansowania do świadczeń, do których prawo uzyskają pracownicy (w postaci pakietów medycznych) stanowić będzie przychód tych osób z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż we wskazanym powyżej trybie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje interpretacji przepisów wewnętrznych obowiązujących u przedsiębiorcy (nie wynika z nich bowiem obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne), jak również nie ocenia przyjętych rozwiązań oraz zachowań płatnika składek pod kątem ich poprawności. Wynika to z braku możliwości prowadzenia postępowania dowodowego czy wyjaśniającego. W trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236) wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia\emerytalne i rentowe od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość pakietu medycznego udostępnianego pracownikom stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy zaś prawo do uzyskania tej korzyści wynikać będzie z postanowień regulaminu wynagradzania przewidujących partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia do ręczenia decyzji.