DI/100000/43/330/2017 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania w związku z pracą wykonywaną poza siedzibą pracodawcy

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 ze zm,| w związku z art, 83d ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) oraz w zw, z art, 196 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz. U. z 2018 r., poz. 650 z późn. zm.), oraz w związku z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 15 maja 2018 r. sygn, akt (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 2 marca 2017 r" złożonym w dniu 3 marca 2017 r. w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania w związku z pracą wykonywaną poza siedzibą pracodawcy.

Dnia 3 marca 2017 r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 marca 2017 r. doręczonym dnia 28 marca 2017 r.

Wnioskodawca w treści złożonego wniosku wskazał, że zajmuje się sprzedażą następujących grup produktów: elementów złącznych, elektronarzędzi materiałów ściernych, narzędzi ręcznych, narzędzi elektrycznych, narzędzi pneumatycznych, preparatów chemicznych, farb, produktów BHP, produktów hydraulicznych. Wnioskodawca sprzedaje te produkty bezpośrednio klientom zamawiającym towar i dystrybutorom za pośrednictwem sklepu stacjonarnego w (...) lub sklepu internetowego. Część pracowników Wnioskodawcy świadczy pracę w sposób mobilny, jeżdżąc po pewnym obszarze Polski, wskazanym w ich umowach o pracę jako miejsce świadczenia pracy (w umowach miejsce pracy wskazane jest jako siedziba pracodawcy oraz pewien obszar, np. wymienione z nazwy województwo lub kilka województw). Chodzi tu o pracowników zatrudnionych na stanowiskach przedstawicieli handlowych, Key account Manager (Manager ds. Kluczowych Klientów) oraz Kierowników Sprzedaży. Pracownikom tym Spółka zamierza finansować miejsca noclegowe w hotelach o różnym standardzie. Noclegi te będą związane z wykonywaniem obowiązków służbowych przez pracowników na obszarze wskazanym w umowach o pracę jako ich miejsca świadczenia pracy. Noclegi będą albo opłacane bezpośrednio przez Spółkę albo poprzez zwrot przez Spółkę kwot poniesionych wcześniej przez pracowników. Hotele te będą zlokalizowane na obszarze wskazanym w umowach o pracę z ww. pracownikami jako ich miejsca wykonywania pracy, ale poza miejscami zamieszkania pracowników. Zapis o finansowaniu przez Wnioskodawcę jako pracodawcę tych noclegów znajdzie się w regulaminie wynagradzania lub w innym akcie wewnętrznym obowiązującym w Spółce.

Wnioskodawca wskazał, iż posiada interpretację indywidualną Dyrektora izby Skarbowej w (...), działającego w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, z dnia 17 stycznia 2017, znak (...), stwierdzającą, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych w związku z ponoszeniem przez Spółkę kosztów noclegu pracowników - jest prawidłowe. W interpretacji tej organ podatkowy zgodził się, że pracownicy Spółki nie będą uzyskiwali przychodu od opisanych świadczeń, a w związku z tym Spółka nie będzie obowiązana, jaku płatnik, do obliczania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania.

Wnioskodawca zadał pytanie czy pracownicy Spółki będą uzyskiwali przychód od opisanych świadczeń stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i czy Spółka będzie obowiązana, jako płatnik, do obliczania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania.

Zdaniem Wnioskodawcy jego pracownicy nie będą uzyskiwali przychodu od opisanych świadczeń stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w związku z tym Spółka nie będzie obowiązana, jako płatnik, do obliczania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania.

Wnioskodawca wskazał, że podobne stanowisko zaprezentował ZUS Oddział w Lublinie w Decyzji z 29 listopada 2016, znak WPI/200000/43/1274/2016 (znak w wyszukiwarce ZUS to DI/200000/43/1274/2016) czy ZUS Oddział w Gdańsku w Decyzji z 30 listopada 2015, znak DI/100000/43/1213/2015.

Dalej Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 tej ustawy, czyli przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. A jeśli dane świadczenie nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu, to nie stanowi także przychodu podlegającego oskładkowaniu.

Wnioskodawca wskazał, że posiada interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w, działającego w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, z dnia 17 stycznia 2017, znak z której wynika, że świadczenia opisane w pkt II wniosku nie stanowią dla pracowników Spółki przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W piśmie z dnia 23 marca 2017 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku przedsiębiorca wskazał, że jego zdaniem świadczenia, o których mowa we wniosku, nie stanowią przychodu pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko swoje Wnioskodawca podparł wydaną dla niego i wspomnianą we wniosku interpretacją indywidualną przepisów prawa podatkowego. Spółka ma zamiar zastosować się do przedmiotowej interpretacji i nie traktować przedmiotowych świadczeń jako przychód pracowników podlegający opodatkowaniu.

Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że jego zdziwienie budzi wezwanie do jednoznacznego wskazania przez niego, jako elementu opisu zdarzenia przyszłego, czy wartość przedmiotowych świadczeń stanowi bądź nie przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy kwestia ta może być tylko elementem własnego stanowiska wnioskodawcy w sprawie. Jest to bowiem w ocenie Wnioskodawcy kwestia prawna, a nie faktyczna. Wnioskodawca wskazał, iż udzielenie odpowiedzi na to pytanie zależy od rozstrzygnięcia ww. kwestii prawnej czy dokonania jej kwalifikacji także w świetle przepisów podatkowych. Kwalifikacja podatkowa w tym zakresie ma bowiem zdaniem Wnioskodawcy bezpośrednie przełożenie na kwestie związane z podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych odsyła bowiem, poprzez art. 18 ust. 1 i art. 4 pkt 9 tej ustawy, do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym znaczeniu, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód, o którym mowa w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dlatego też, jak podkreśla Wnioskodawca także niejako celem ułatwienia dla ZUS kwalifikacji podatkowej tej kwestii, Wnioskodawca zwrócił się o rozstrzygnięcie tej kwestii najpierw do Ministra Finansów. Zdaniem organu podatkowego, w przypadku opisanym przez Wnioskodawcę nie można mówić o przychodzie pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu przepisowo podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca podziela to stanowisko i jego zdaniem nie ma wątpliwości co do kwalifikacji podatkowej świadczeń, o których mowa w naszym wniosku do ZUS, W przekonaniu Wnioskodawcy, jeśli dane świadczenie nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu (a istnieją argumenty, że tak jest w opisanym przez Wnioskodawcę przypadku), to w świetle postanowień przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie powinno stanowić także przychodu podlegającego oskładkowaniu. Ale o potwierdzenie tego stanowiska jak podkreśla Wnioskodawca zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wnioskodawca argumentuje, iż potwierdzenie (lub nie) jego stanowiska, czego w świetle ww. przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych siłą rzeczy należy wydaje się oczekiwać także od ZUS, będzie podstawą do odpowiedzi na pytanie skierowane do ZUS, Oczywiste jest w ocenie Wnioskodawcy to, że bez ustalenia czy przedmiotowe świadczenia stanowią czy nie przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie można ustalić czy pracownicy Spółki będą uzyskiwali przychód od opisanych świadczeń stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i czy Spółka będzie obowiązana, jako płatnik, do obliczania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania. Jednakże zdaniem Wnioskodawcy jest to rolą także ZUS w procesie wydawania wnioskowanej przez niego interpretacji. Wnioskodawca podkreśla, iż może wyrazić jedynie swoje stanowisko w tej sprawie, co jeśli nie zostało czytelnie przedstawione we wniosku, niniejszym jednoznacznie przedstawił we wstępie wyżej cytowanego pisma.

Wnioskodawca w konkluzji wskazał, że kwestia, której jednoznacznego wskazania domaga się od niego ZUS, nie może stanowić elementu opisu zdarzenia przyszłego, ale w przekonaniu Wnioskodawcy raczej element kwalifikacji prawnej dokonanej dopiero podczas rozpatrywania przez ZUS wnioskowanej przez Wnioskodawcę kwestii. Słusznym zdaje się w ocenie Wnioskodawcy oczekiwanie, że tej kwalifikacji niejako z urzędu (celem udzielenia odpowiedzi na jego pytanie) powinien dokonać ZUS we wnioskowanej przez niego interpretacji. Wnioskodawca podkreśla, iż oczekiwanie od niego jednoznacznego określenia tej kwestii jest na tym etapie nieuzasadnione.

Wobec powyższego Zakład decyzją nr 112 z dnia 14 kwietnia 2017 r., znak: DI/100000/43/330/2017 w sprawie wniosku przedsiębiorcy z dnia 2 marca 2017 r. odmówił wydania pisemnej interpretacji z uwagi na okoliczności podane w uzasadnieniu.

W następstwie wydanej decyzji przedsiębiorca wniósł odwołanie pismem z dnia 23 maja 2017 r., doręczonym w dniu 24 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w (...) wyrokiem z dnia 30 listopada 2017 r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...)/17 oddalił odwołanie (...).

Wnioskodawca wniósł apelację od ww. wyroku Sądu Okręgowego natomiast Sąd Apelacyjny w Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 maja 2019 r. w sprawie o sygn. akt: (...)/18 zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku z dnia 14 kwietnia 2017 r. nr 112 i zobowiązał Zakład do wydania interpretacji indywidualnej.

Akta sprawy: Sądu doręczono do Zakładu 25 czerwca 2019 r.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku działając w wykonaniu wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 maja 2019 r. w sprawie o sygn. akt: (...)/18 uznał za prawidłowe stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania w związku z pracą wykonywaną poza siedzibą pracodawcy.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust, 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m in.: rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.). Dlatego też Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na wskazanym przez Wnioskodawcę rozstrzygnięciu zawartym w interpretacji indywidualnej Dyrektora izby Skarbowej w (...), działającego w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 17 stycznia 2017 r., znak (...), z której wynika, że udostępnione pracownikom

bezpłatne zakwaterowania w związku z pracą wykonywaną poza siedzibą pracodawcy nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując taką informację jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Podkreślenia wymaga, że każdy przepis ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w którym pojawia się pojęcie przychodu, musi być odczytywany łącznie z art. 4 pkt 9 ustawy, który stanowi, iż użyte w ustawie określenie przychód oznacza przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie kształtuje samodzielnie pojęcia przychodu, lecz każdorazowo odsyła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nigdy bowiem organ rentowy nie może władczo zadecydować, co może stanowić przychód, a co nie będzie go stanowiło. Każdorazowo, jeśli dane świadczenie jest przychodem z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, zgodnie z przepisami prawa podatkowego czy ustaleniami poczynionymi na ich podstawie przez organy podatkowe, jest nim również dla organu rentowego.

Nadmienić w tym miejscu należy także, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 i 2 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r., w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Dla rozstrzygnięcia, czy dany przychód stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji czy powstaje obowiązek opłacania składek m.in. na te ubezpieczenia, decydujące znaczenie ma, czy dla celów podatkowych zostanie on zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Rzeczony przychód w sytuacji opisanej we wniosku interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w (...), działającego w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, z dnia 17 stycznia 2017, znak (...) przedłożoną przez spółkę w ramach postępowania sądowego, nie został zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawcy wskazujące, że świadczenia o których mowa we wniosku nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika uznać należy za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśnie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.