DI/100000/43/33/2016 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości pakietów medycznych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku Pana (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) z dnia 5 stycznia 2016 r. złożonym w dniu 13 stycznia 2016 r. dotyczące nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości pakietów medycznych oferowanych pracownikom przez pracodawcę po cenach niższych niż detaliczne.

W dniu 13 stycznia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek Pana (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) z dnia 5 stycznia 2016 r. o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż zamierza wprowadzić przepis o wynagradzaniu, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu pakietu świadczeń medycznych po cenie, która jest kwotą niższą niż cena pakietu świadczeń medycznych pokrywanego przez pracodawcę. Pracodawca będzie zobowiązany do sfinansowania pozostałej kwoty, która stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia pakietu a kwotą uiszczoną przez pracownika. Pracownik natomiast będzie obowiązany do uiszczenia należności wynikającej z przyznanego mu pakietu świadczeń medycznych poprzez potrącenie odpowiedniej kwoty z wynagrodzenia.

Z przepisu o wynagrodzeniu będzie zatem wynikać, że z tytułu powyższego świadczenia przedsiębiorstwa na rzecz pracownika, pracownik będzie ponosił odpłatność w kwocie niższej niż cena rynkowa pakietu, natomiast różnica pomiędzy wartością tego pakietu a odpłatnością za pakiet medyczny ponoszony przez pracownika będzie finansowana przez pracodawcę.

Z uwagi na to, że cena nabycia powyższej usługi przez pracownika będzie niższa niż cena pakietu świadczeń medycznych finansowana przez pracodawcę, przedsiębiorstwo ustala kwotę korzyści materialnej (przychodu), którą pracownik uzyskuje z tytułu świadczenia częściowo nieodpłatnego. Przychód uzyskany przez pracownika będzie opodatkowany w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze. zm.).

Wątpliwości przedsiębiorstwa budzi to, czy przedsiębiorstwo jako płatnik składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne w momencie wprowadzenia odpowiedniego przepisu o wynagrodzeniu pracowników powinno odprowadzać składki na te ubezpieczenia od wskazanej powyższej wartości przychodu, który pracownik uzyskuje w związku z zakupem pakietu świadczeń medycznych po cenie niższej niż cena tego pakietu finansowana przez pracodawcę.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu m.in. zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).

Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2. Jednocześnie, w § 2 ust. l pkt 26 rozporządzenia wskazano, że podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody stanowiące korzyści materialne, wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia powyższego przepisu wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią te przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu

- przybierają postać niepieniężną (tekst jedn.: formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi).

Wnioskodawca wskazuje, iż podobne stanowisko zajmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzjach stanowiących pisemne interpretacje w trybie art. 10 ust. 1 ustaw)' o swobodzie działalności gospodarczej: DI/100000/451/729/2013 z dnia 4 czerwca 2013, DI/100000/451/123/2013 z dnia 13 lutego 2013, WPI/200000/451/284/2013 z dnia 19 marca 2013, DI/100000/451/558/2013 z dnia 8 maja 2013, DI/100000/751/1587/2013 z dnia 9 grudnia 2013.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem wnioskodawcy, nie będzie on zobowiązany jako płatnik odprowadzać składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od kwoty przychodu, którą pracownik uzyskuje w związku z umożliwieniem mu przez przedsiębiorstwo korzystania z pakietu świadczeń medycznych. Spełnione będą bowiem wszystkie przesłanki wskazane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, które warunkują wyłączenie z podstawy wymiaru składek. Przedsiębiorstwo wprowadzi przepis o wynagradzaniu, który będzie uprawniał pracowników do korzystania z usług medycznych oferowanych pracownikom za odpłatnością. Cena płacona przez pracowników będzie niższa od ceny rynkowej (detalicznej) nabycia takiego pakietu.

W konsekwencji kwota przychodu, którą pracownik osiąga z tego tytułu (tekst jedn.: wartość pakietu medycznego nabytego przez przedsiębiorstwo pomniejszony o kwotę odpłatności uiszczonej przez pracownika) nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ponadto, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się co do zasady przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Oznacza to, że przychód uzyskany z tytułu częściowo nieodpłatnego korzystania z pakietu świadczeń medycznych również będzie wyłączony z podstawy wymiar składek na ubezpieczenia zdrowotne.

Wskazane przepisy mają zastosowanie również do składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe. W myśl bowiem art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenie stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Tym samym wnioskodawca uważa, iż nie będzie zobowiązany do odprowadzenia, jako płatnik, składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz analogicznie składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe z tytułu oferowanego pracownikom pakietu świadczeń medycznych w cenach niższych, niż cena detaliczna na zasadach przewidzianych w przepisach o wynagradzaniu pracowników.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z przywołanym przez wnioskodawcę § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług, w efekcie pracownik uzyskuje je odpłatnie, ale po cenie niższej, niż ta, którą musiałby uiścić w przypadku samodzielnego nabycia dóbr-po cenie niższej, niż ich cena detaliczna.

Podsumowując, jeżeli świadczenie na rzecz pracownika przybierze zagwarantowaną w przepisach o wynagradzaniu postać zakupu po cenach niższych niż detaliczne pakietów medycznych (miesięczna składka będzie współfinansowana przez pracownika i pracodawcę) oraz nie będzie stanowić ekwiwalentu w formie pieniężnej i będzie przychodem uzyskiwanym przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zostanie ono wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu rozporządzenia.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

W konsekwencji ww. korzyści będą korzystały także z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej mniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.