DI/100000/43/310/2017 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) prowadzącej działalność pod firmą (...) w (...) z dnia 16 lutego 2017 r., złożonym w dniu 3 marca 2017 r. dotyczącym dopuszczalności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej,

Dnia 3 marca 2017 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku, wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 marca 2017 r., doręczonym w dniu 27 marca 2017 r.

Wnioskodawczyni w treści złożonego wniosku wskazała, że z dniem (...) r. dokonała wpisu do CEIDG i fizycznie z dniem (...) r. rozpoczęła prowadzenie pierwszej działalności gospodarczej - praktyki lekarskiej ogólnej jako lekarz specjalista anestezjologii.

Wnioskodawczyni podkreśla, że do dnia roku była zatrudniona na umowę o pracę jako rezydent anestezjologii w szpitalu dla którego obecnie świadczy usługi.

Wnioskodawczyni dodaje, że obowiązkiem rezydenta jest zdobycie wiedzy teoretycznej oraz praktycznej z danej specjalizacji. W ramach zdobywania wiedzy praktycznej, rezydent musi wykazać się umiejętnością wykonywania niżej wymienionych procedur medycznych i posługiwania się aparaturą:

W trakcie zdobywania wiedzy, stażysta wykonuje zlecone mu przez lekarza specjalistę anestezjologa powyższe procedury, jednak w trakcie ich wykonywania wymagany jest bezpośredni nadzór lekarza specjalisty. Rezydent nie może samodzielnie wykonywać znieczuleń.

Wnioskodawczym zaznacza, że od (...) r. będąc już lekarzem anestezjologiem w ramach prowadzonej przeze nią działalności gospodarczej może samodzielnie udzielać świadczeń zdrowotnych z zakresu anestezji.

Wobec powyższego wnioskodawczyni kieruje pytanie czy w' ramach prowadzonej pierwszej działalności gospodarczej może skorzystać z preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z art. 18a ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawczyni wskazała, że w myśl art. 18a ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przedsiębiorcy indywidualni oraz prowadzący działalność w spółce cywilnej, a także osoby wykonujące działalność zawodową (wolne zawody) mogą korzystać z preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia działalności mogą zadeklarować do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwotę nie niższą niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Wnioskodawczyni zaznacza, że prawo do obniżonej podstawy wymiaru nie przysługuje osobom, które:

- prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,

- wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, jeżeli przed dniem jej rozpoczęcia - w bieżącym lub w' poprzednim roku kalendarzowym - wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności gospodarczej.

Zdaniem wnioskodawczym ma ona prawo zastosować preferencyjną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ponieważ jest to jej pierwsza działalność gospodarcza, a wykonywane obecnie czynności w ramach działalności gospodarczej jako lekarz specjalista nie są tożsame z czynnościami wykonywanymi w ramach stosunku pracy jako lekarz rezydent.

Warunkiem koniecznym do tego aby zostać lekarzem specjalistą (w tym też anestezjologiem) jest odbycie stażu, zgodnie z ustawą o zawodach lekarzy. § taż ma na celu przygotowanie do wykonywania zawodu lekarza, jest warunkiem uzyskania prawa do samodzielnego wykonywania zawodu. Stażysta musi pracować pod nadzorem swojego koordynatora stażu i w godzinach jego pracy. Stażysta wykonuje wszystkie czynności pod bezpośrednim nadzorem lekarza specjalisty. Natomiast będąc już lekarzem specjalistą wnioskodawczyni samodzielnie podejmuje wszelkie czynności i ponosi pełną odpowiedzialność za wszelki czynności.

Wnioskodawczyni dodaje, że w powyższym zakresie zostały wydane decyzje przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, które potwierdzają, że praca lekarza specjalisty i lekarza rezydenta nie jest taka sama, np. decyzje ZUS z Gdańska: z dnia 09 maja 2014 r. DI/100000/43/237/2014; z dnia 07 stycznia 2015 r. Nr DI/100000/43/1302/2014.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 22 marca 2017 r., doręczonym w dniu 27 marca 2017 r. wnioskodawczyni wskazała, że jest to jej pierwsza działalność gospodarcza, tak więc w okresie 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej pod firmą, (...) w (...) nie prowadziła innej pozarolniczej działalności gospodarczej o której mowa w art. 8 ust. 6 i art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ponadto zakres wykonywania przez wnioskodawczynię jako lekarza rezydenta czynności oraz rodzaj posiadanych uprawnień medycznych był inny od czynności oraz uprawnień jakie wykonuje i posiada jako lekarz specjalista. Jako lekarz specjalista wnioskodawczyni wykonuje usługi medyczne samodzielnie i na własną odpowiedzialność.

Wnioskodawczyni dodaje, że zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami lekarz rezydent nie może podejmować samodzielnych decyzji i jest zobowiązany pracować pod kierunkiem lekarza specjalisty. Lekarz specjalista ma natomiast prawo do dokonywania samodzielnych ocen sytuacji i podejmowania decyzji odnośnie leczenia pacjenta, zastosowania odpowiedniego znieczulenia.

Lekarz rezydent dopiero uczy się prawidłowo stawiać diagnozy, planować sposób leczenia, znieczulania i przewidywać dalsze sytuacje w leczeniu, znieczuleniu. Rezydentura zatem jest to proces kształcenia lekarza w celu uzyskania tytułu specjalisty w określonej dziedzinie medycyny. Jednym ze sposobów na uzyskanie specjalizacji jest tzw. etat rezydencki.

Rezydentura jest zatem formą kształcenia w czasie wykonywania obowiązków związanych z pracą na rzecz jednostki, w której odbywa się specjalizację, a etaty rezydenckie, na podstawie umowy o pracę na czas określony, są realizowane tylko w akredytowanych ośrodkach.

W ocenie wnioskodawczyni praca na etacie lekarza rezydenta nie jest samodzielną pracą na rzecz pracodawcy. Nie można więc stwierdzić że świadczone usługi w ramach własnej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy z okresu rezydentury będą pracą na rzecz pracodawcy w rozumieniu art. 2 art. 18a ustawy o ubezpieczeniach społecznych.

Zdaniem wnioskodawczyni powyższe okoliczności jednoznacznie potwierdzają fakt, że nie można klasyfikować świadczonych przeze wnioskodawczynię usług medycznych na rzecz szpitala, w którym była zatrudniona jako lekarz rezydent - jako wykonywanie takich samych usług na rzecz byłego pracodawcy. Zakres tych usług ma bowiem inny charakter i polega na świadczeniu usług medycznych samodzielnie i na własną odpowiedzialność. Jest on różny od rodzaju pracy jako lekarz rezydent odbywający specjalizację zawodową pod kierunkiem lekarzy specjalistów pracujących w szpitalu.

Wnioskodawczyni dodaje, że stanowisko dotyczące rodzaju pracy i zakresu pracy świadczonej przez lekarza rezydenta i lekarza specjalistę, zaprezentowane przez wnioskodawczynię powyżej potwierdza wyrok z dnia 22 czerwca 201 Or. Sądu Rejonowego Sądu Pracy w Białymstoku. Wyrok ten został podtrzymany przez Sąd Okręgowy - Sąd Pracy w dniu 22 czerwca 2010 r., oraz potwierdzony w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2011 r., (...).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawczynię oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawczynię, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Zgodnie z art. 18a ust. 1 cytowanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących działalność gospodarczą, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Powyższe, nie ma zastosowania do osób, które:

Prawa do deklarowania jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie nabędzie więc w świetle cytowanych wyżej przepisów m.in. osoba podejmująca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej i wykonująca na rzecz swego byłego pracodawcy czynności tożsame z tymi, które wchodziły w zakres jej obowiązków pracowniczych u tego pracodawcy, a także w sytuacji gdy w okresie ostatnich 60 m-cy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły jakąkolwiek pozarolniczą działalność w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:

Jednak należy podkreślić, że ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez wyliczenie zawarte w art. 6 pkt 2-5 odnosi się do innych form prowadzenia pozarolniczej działalności niż pozarolnicza działalność gospodarcza.

Z przepisu art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika uprawnienie do deklarowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, która nie może być jednak niższa niż określone w tym przepisie minimum.

Wobec powyższego oraz oświadczenia wnioskodawczym, iż czynności, które wykonuje na rzecz byłego pracodawcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie są tożsame z czynnościami, które wykonywała na podstawie wcześniejszej umowy o pracę, a także że w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziła innej pozarolniczej działalności, stanowisko wnioskodawczym w przedmiocie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej należy uznać za prawidłowe.

Ponadto w tym miejscu należy podkreślić, iż wymieniony wyżej sposób ujęcia przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych wydanie interpretacji w sprawie ustalenia czy czynności wykonywane przez osoby podejmujące prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz swego byłego pracodawcy przed dniem rozpoczęcia działalności są tożsame. Kwestia ta nie dotyczy bowiem zastosowania przepisów, z których wynika bezpośrednio obowiązek opłacania składek o charakterze publicznoprawnym, w związku z czym brak jest podstaw do wydania interpretacji w tym przedmiocie.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.