DI/100000/43/279/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) z dnia 28 lutego 2019 r., złożonym w dniu 7 marca 2019 r. w przedmiocie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, mającą jednocześnie ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Dnia 7 marca 2019 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy o Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 kwietnia 2019 r. doręczonym w dniu 9 kwietnia 2019 r., a następnie pismem z dnia 30 kwietnia 2019 r., doręczonym w dniu 2 maja 2019 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazuje, że prowadzi firmę zajmującą się (...).

Jest także rolnikiem rencistą z rentą z tytułu niezdolności do pracy przyznaną bezterminowo. Do tej pory nie opłacał składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu wykonywanej działalności gospodarczej. W Oddziale ZUS w miejscowości wnioskodawcy otrzymał informację, że nie powinien ich opłacać, bo jest rencistą. Do tej pory podatek z prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej mieścił się w limitach ustalonych w art. 5a ust. 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. W związku z tym chciałby się dowiedzieć, czy ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, a także, od którego momentu powinien opłacać te składki - czy od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej, czy może od momentu rozpoczęcia pobierania świadczenia z KRUS.

Chciałby się także dowiedzieć, czy w momencie, gdy rozszerzy działalność gospodarczą także na (...) i przekroczy limity określone dla rolników prowadzących działalność gospodarczą a tym straci w całości lub w części świadczenie z KRUS, czy będzie musiał także opłacać składki na ubezpieczenia społeczne.

W ocenie wnioskodawcy, nie powinien on podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu do momentu nieprzekroczenia przez niego limitu określonego w art. 5a ust. 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Pismem z dnia 27 marca 2019 r. Zakład wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w opisie stanu faktycznego o jednoznaczne wskazanie, czy:

- wnioskodawca jest rolnikiem w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2017 r. poz. 2336 z późn. zm.), zgodnie z którym przez rolnika rozumie się pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia,

- wnioskodawca ma ustalone prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, czy jest to całkowita trwała niezdolność do pracy, czy te: całkowita okresowa niezdolność do pracy'.

Dodatkowo wniosek wymagał uzupełnienia w zakresie własnego stanowiska w sprawie poprzez wskazanie, jakie przepisy prawa w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą wzbudzają wątpliwości wnioskodawcy.

Wniosek został uzupełniony pismem doręczonym dnia 9 kwietnia 2019 r., w którym wnioskodawca wskazał, że nie jest rolnikiem w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2017 r. poz. 2336 z późn. zm.). Na podstawie ww. ustawy ma przyznaną rentę z tytułu niezdolności do pracy spowodowane jest to trwałą niezdolnością do pracy wnioskodawcy.

Wątpliwość wnioskodawcy budzi art. 66 ust. 1 punkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ponieważ nie jest w stanie uzyskać jednoznacznej odpowiedzi zarówno w ZUS jak i w KRUS co do jego stosowania odnośnie jego osoby. Jak już określał we wniosku, był odsyłany od ZUS do KRUS i od KRUS do ZUS, ponieważ w każdej z tych instytucji dowiadywał się, że jest to w gestii tej drugiej instytucji. Uważa, że nie powinien podlegać pod ubezpieczenia społeczne i zdrowotne do momentu przekroczenia limitu określonego w art. 5a ust. 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, ponieważ do momentu ich przekroczenia może opłacać dalej składki KRUS. Pismem z dnia 19 kwietnia 2019 r. Zakład ponownie wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez jednoznaczne wskazanie, jakie przepisy prawa wzbudzają wątpliwości wnioskodawcy:

Wniosek został ponownie uzupełniony pismem doręczonym dnia 2 maja 2019 r., w którym wnioskodawca wskazał, że błędnie zinterpretował art. 66 ust. 1 punkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zdaje sobie sprawę, że nie należy do kompetencji Zakładu interpretowanie w zakresie podlegania pod ubezpieczenie zdrowotnego i w związku z tym wystąpił w tym zakresie o interpretację do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Wątpliwość wnioskodawcy budzi konieczność podlegania pod ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej. Kwestia ta podlega pod ustawę z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.). Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w przypadku jego osoby podleganie pod ubezpieczenie społeczne jest dobrowolne czy obowiązkowe.

W ocenie wnioskodawcy, dopóki jest osobą pobierającą rentę z tytułu niezdolności do pracy przyznaną przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Rolników, nie musi opłacać składek na ubezpieczenie społeczne wg zasad określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Uważa, że składki na podstawie ww. ustawy będzie musiał opłacać dopiero w momencie utraty możliwości ubezpieczenia w KRUS, tj. np. przekroczenia limitu określonego w art. 5a ust. 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników lub niezłożeniu w terminie zaświadczenia o wysokości należnego podatku dochodowego za rok poprzedni od przychodów uzyskanych z działalności gospodarczej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury, wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzę o stanie faktycznym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskanie informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne i uchronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. I tak, w myśl art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

W myśl pkt 5 przywołanego wyżej przepisu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące. Osoby te podlegają obowiązkowo z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 tej ustawy). Dobrowolnie natomiast osoby te będą mogły natomiast przystąpić do ubezpieczenia chorobowego (art. 11 ust. 2 cytowanej ustawy).

W świetle art. 9 ust. 4c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury. Obowiązek ten dotyczy jedynie osób, które decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mają ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z systemu powszechnego. Dotyczy to rent z tytułu niezdolności do pracy, o których mowa w:

Zatem o braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji opisanej we wniosku i uzupełnieniach decyduje okoliczność przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy - spowodowanej trwałą niezdolnością do pracy na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Jednocześnie w związku ze wskazaniem w piśmie z dnia S kwietnia 2019 r" Iż wnioskodawca nie jest rolnikiem w rozumieniu art, 6 pkt 1 ww. ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników bez znaczenia prawnego w kontekście braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej pozostaje okoliczność wypełnienia przez przedsiębiorcę przesłanki z art. 5a ust. 1 pkt 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, która dotyczy rolników. Powyższe decyduje o braku możliwości uznania stanowiska wnioskodawcy za prawidłowe,

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcą oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia, Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia,

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. Z ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji, (),