DI/100000/43/245/2023 - Zastosowanie ulgi na start

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 221) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) złożonym dnia 7 marca 2023 r. dotyczące niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Dnia 7 marca 2023 r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wniosek prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem złożonym dnia 6 kwietnia 2023 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że jest przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG. Z uwagi na to, iż jest obywatelem ukraińskim, zastosowanie do niego, w zakresie zgłoszenie jednoosobowej działalności, miały przepisy tzw. specustawy ukraińskiej, tj. ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Sytuacja Wnioskodawcy w zakresie legalności pobytu była na tyle niestandardowa dla pracowników wydziału działalności gospodarczej urzędu gminy, że pierwotnie odmówiono Wnioskodawcy przyjęcia i zarejestrowania wniosku o wpis do CEIDG. Miało to miejsce 2 lutego br. (z taką datą miałem wpisane rozpoczęcie działalności gospodarczej we wniosku). Wnioskodawca wówczas zgłosił do urzędu gminy wniosek o urzędową interpretację przepisów, gdyż nie zgadzał się z odmową. W efekcie urzędnicy przyznali rację Wnioskodawcy i dokonali rejestracji wniosku - doszło wówczas do zarejestrowania "starego" wniosku, z datą rozpoczęcia działalności na 2 lutego 2023 r. Faktycznie wpisu dokonana 10 lutego 2023 r. - z datą rozpoczęcia działalności 2 lutego 2023.

Z uwagi na problemy związane z rejestracją działalności oraz faktyczną datę dokonania wpisu do rejestru - Wnioskodawca nic miał fizycznie możliwości dokonać zgłoszenia do ulgi na start w ciągu 7 dni od terminu wskazanego w rejestrze, jako dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej (2 lutego). Dopiero 10 lutego dostał informację, że jego wniosek został wpisany i może prowadzić działalność gospodarczą. W związku tym dnia 13 lutego 2023 r. dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego z kodom 05 40.

Wnioskodawcy dodaje, iż po raz pierwszy podejmuje działalność gospodarczą oraz nie będzie jej wykonywał na rzecz byłego ani obecnego pracodawcy. Nic jest toż ani rolnikiem, ani domownikiem rolnika. Nie dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca zadał pytanie czy w opisanym stanie faktycznym prawidłowo jest jego stanowisko, iż przysługuje mu ulga na start, gdyż do rzeczywistego rozpoczęcia działalności gospodarczej nie mogło dojść wcześniej niż z dniom 10 lutego 2023 r., tj. otrzymania Informacji, iż jogo wniosek został pozytywnie rozpatrzony i jako obywatel Ukrainy może uzyskać wpis do CEIDG, tak więc zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego z kodom 0540 dnia 13.02.2023 jest skuteczne.

Zdaniom Wnioskodawcy przysługuje mu ulga na start, gdyż spełnia warunki wskazane wart. 18 ustawy prawo przedsiębiorców: nigdy nic prowadził działalności gospodarczej (a więc nic prowadził jej także w okresie 60 miesięcy poprzedzających aktualnie zgłoszoną działalność} i nic wykonuje jej na rzecz ani byłego ani obecnego pracodawcy. Nic jest też ani rolnikiem, ani domownikiem rolnika.

Wnioskodawca uważa, że skoro spełnia powyższe warunki, przysługuje mu prawo do ulgi na start, jeśli wyraził taką wolę w zgłoszeniu ZZA z odpowiednim kodem (0540).

Wnioskodawca podkreśla, że zgodnie z art. 18aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - przedsiębiorca będący osobą fizyczną może zrezygnować z uprawnienia, o którym mowa w art. 18 ustawy prawo przedsiębiorców przez zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 36 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca wskazał, że nie złożył zgłoszenia do ubezpieczeń s polecz nych_r wobec czego nic dokonał rezygnacji z ulgi na start.

Wobec powyższego spełnił wszelkie wymogi dające mu uprawnienie do skorzystania z ulgi na start.

W piśmie złożonym dnia 6 kwietnia 2023 r. stanowiącym odpowiedz na wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku Wnioskodawca wskazał, że jest zainteresowany uzyskaniem interpretacji w przedmiocie prawa do niepodlegania u bez pieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy (art. 18 ustawy - Prawo Przedsiębiorców. tzw. ulga na start.

Wnioskodawca wskazał, żc złożył do urzędu gminy wniosek o urzędową interpretację przepisów dnia 7 lutego 2023 r. Następnego dnia tj. 8 lutego 2023 r. otrzymał telefoniczną informację, że urząd uznaje jego stanowiska i jego wniosek będzie w CEiOG wpisany. Nie otrzymał żadnej odpowiedzi formalnej w postaci pisma. Wniosek został jednak wpisany do CE1DG dopiero dnia 10.02.2023, nic otrzymał powiadomienia z urzędu, a jedynie we własnym zakresie sprawdził to w systemie CEiDG.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie Interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców dotyczące niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisom art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego Indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Natomiast w myśl art. 13d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje Indywidualna, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. I tak, w myši art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpująco i ma charakter zamknięty. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 4 powołanej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rontowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszono na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca będący osoby fizyczny, który podejmuje działalność gospodarczy po raz pierwszy albo podejmuje jy ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy ad dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nic wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieży cym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Co do zasady pod pojęciem "byłego pracodawcy", o którym mowa zarówno w art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców należy rozumieć każdego pracodawcę, na rzecz którego praca była wykonywana dotychczas tj. przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności, w tym pracodawcę, z którym prowadzący działalność nie rozwiązał umowy o pracę.

Z powyższego wynika, żc w sytuacji gdy osoba rozpoczynająca wykonywanie działalności gospodarczej podejmuje jy po raz pierwszy lub podejmuje jy ponownie, ale od zakończenia poprzedniej działalności lub od dnia jej ostatniego zawieszenia u płyny I o kres co najmniej 60 miesięcy, a w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniom rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności, przcz okres 6 miesięcy od dnia podjęcia tej działalności, nic podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, o których stanowi powyżej' powołany art. 6 ust. 1 pkt Si powiązany z nim art. 12 ust. 1.

Powyższa 6 miesięczna ulga jest uprawnieniem i nic jest obowiązkowa, a więc to od przedsiębiorcy zależy, czy z niej skorzysta. W przypadku rezygnacji z ww. ulgi do czego prowadzący działalność ma prawo zgodnie z art. 18 ust. 2 Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca nie będzie mógł skorzystać z togo uprawnienia ani wstecz, ani na bieżąco (jeśli nic upłynęło jeszcze 6 miesięcy}. Kolejny raz będzie mógł skorzystać z ww. ulgi na dopiero po upływie 60 miesięcy kalendarzowych od dnia jej zakończenia bądź zawieszenia.

Z treści wniosku oraz pisma z dnia 6 kwietnia 2023 r. stanowiącego uzupełnienie do wniosku wynika, że Wnioskodawca dokonał zgłoszenia dot zw. "ulgi na start" po terminie.

Zgodnie z art. 74 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. II. z 2022 r., poz. 2561 z późn. zm.) do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1a, osób wymienionych w art. 75 1 art. 76 oraz członków ich rodzin stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zasad, trybu i terminu zgłaszania do ubezpieczeń społecznych lub do ubezpieczenia społecznego rolników o raz wyrejestrowywania z tych ubezpieczeń, z zastrzeżeniem art. 75 ust. 1-2a, art. 77 1 art. 86 ust. 6. Zgodnie z art. 77 ust. 1 ww. ustawy zgłoszenia do uboż pieczenia zdrowotnego oraz zgłoszenia o wyrejestrowaniu z ubezpieczenia zdrowotnego, o których mowa w art. 74-76a_r są kierowane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Stosując odpowiednio art. 36 ust. 1 w zw. z ust. 3 i 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r._r poz. 1009 z późn. zm.) obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego osób prowadzących działalność gospodarczą z zastrzeżeniem ust. 2 należy do tych osób i dokonują te osoby tego zgłoszenia w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust. 4a-5a i 9a.

W stanie faktycznym Wnioskodawca jest objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi oraz wypadkowym jako prowadzący działalność gospodarczą, ponieważ nie zachował terminu 7 dni na zgłoszenie się do ulgi na start (art. 36 ust. 1_, 3-4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Należy podkreślić, ze skoro przepisy szczególne wskazują na określono terminy (szczególnym w przypadku prawa do ulgi "mały ZUS PluS", uzależniające ją od zgłoszenia w określonym terminie, to w przypadku ulgi polegającej na zwolnieniu z obowiązku ubezpieczeń społecznych przez okres 6 m-cy należy zastosować analogiczną instytucję, czyli uzależnienie powstania prawa do ulgi od zgłoszenia w terminie ogólnym (art. 36 ust. 4) skoro ustawodawca nie przewidział terminu szczególnego. Biorąc pod uwagę racjonalność ustawodawcy nic można zgodzić się, że do tej ulgi można zgłosić się w jakimkolwiek terminie, gdyż prawo do niej zaczyna bieg od rozpoczęcia działalności (a nie od zgłoszenia do ubezpieczenia) i nic nic przerywa biegu tego terminu.

Zatem osoba, która nie zachowała ww. terminu powinna być traktowana jako ta, która zrezygnowała z ulgi i tym samym została objęta reżimem art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 w z w. z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Konkludując warunkiem skorzystania z ww. ulgi jest zgłoszenie się w ZUS do ubezpieczenia zdrowotnego, z kodem tytułu ubezpieczenia dedykowanym dla osób, które chcą skorzystać, z prawa przewidzianego przepisem art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, który zaczyna się od cyfr 05 40 w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności. Zatem, pomimo spełnienia warunków do skorzystania z ulgi w sytuacji, gdy przedsiębiorca nic zadeklaruje wprost, dokonując odpowiedniego zgłoszenia w ww. terminie, że chce skorzystać z tego uprawnienia, należy uznać, że przedsiębiorca nie zadeklarował chęci skorzystania z ulgi przewidzianej wart. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wobec okoliczności, że Wnioskodawca, nie dokonał terminowego zgłoszenia do ubezpieczeń nic może skorzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznacza, że wydając interpretację indywidualną organ nie nakłada obowiązków ani tez nic przyznaje praw, lecz wyłącznie dokonuje oceny prawidłowości przyjętego przez Wnioskodawcę rozumienia przepisów prawa, które wzbudzają jego wątpliwości. Przyznanie uprawnienia czy też jego przywrócenie nie jest możliwe w tym trybie.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejsze, decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjne, ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.