DI/100000/43/234/2016 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów zlecenia w sytuacji zbiegu z umową o pracę zawartą przez zleceniobiorców przedsiębiorcy z podmiotem innym niż zleceniodawca.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku Pana (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z dnia 22 lutego 2016 r. doręczonego dnia 25 lutego 2016 r. w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów zlecenia w sytuacji zbiegu z umową o pracę zawartą przez zleceniobiorców przedsiębiorcy z podmiotem innym niż zleceniodawca.

Dnia 25 lutego 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 marca 2016 r. doręczonym dnia 15 marca 2016 r.

Wnioskodawca wskazał, iż będzie zawierał umowy zlecenia z osobami, które zatrudnione są na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w firmie (...) spółka komandytowa (...), w którym to udziałowcami są: (...) reprezentowaną przez (...) jako Prezesa Zarządu Komplementariusza.

Działalność gospodarczą pod nazwą (...) wnioskodawca prowadzi jako osoba fizyczna wpisana do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej i jako płatnik składek ZUS zarejestrowana jest pod numerami identyfikacyjnymi (...).

Natomiast (...) spółka komandytowa prowadzona jest na podstawie wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w (...) Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) i jako płatnik składek ZUS zarejestrowana jest pod numerami identyfikacyjnymi NIP (...) i REGON (...).

Według wnioskodawcy, w przypadku gdy pracownik będzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę w firmie (...) spółka komandytowa (...) i (...)

i umowy zlecenia w (...) to zgodnie z zapisami ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wystąpi zbieg tytułów ubezpieczeń.

W związku z tym według wnioskodawcy zatrudnienie na umowę zlecenia osoby w (...), która będzie zatrudniona na pełny etat w ramach umowy o pracę w (...) spółka komandytowa, a tym samym będzie miała opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, wiąże się z koniecznością zgłoszenia jej obowiązkowo wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 7 marca 2016 r. doręczonym dnia 15 marca 2016 r. wnioskodawca poinformował, iż:

1) Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z tytułu stosu stosunku pracy dla osób, z którymi jednocześnie będą zawarte umowy zlecenia z wnioskodawcą w przeliczeniu na okres miesiąca będzie wyższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia określonego w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu.

Wnioskodawca we wniosku o wydanie interpretacji zapisał, że "będzie zawierał umowy zlecenie z osobami, które zatrudnione są na podstawia umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy", a zatrudnienie w takim wymiarze czasu pracy obliguje go do wypłaty wynagrodzenia w wysokości przynajmniej równej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę obowiązującemu w gospodarce, a tym samym podstawa wymiaru składek również będzie wyższa od tej kwoty.

2) Praca wykonywana w ramach umów zlecenia, o których mowa we wniosku z dnia 22 lutego 2016 r. będzie świadczona wyłącznie na rzecz wnioskodawcy, tj.

Zleceniobiorcy nie będą świadczyć usługi ani pośrednio ani bezpośrednio na rzecz spółki, z którą związani będą umową o pracę.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Wprowadzony artykułem 7 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r. poz. 1342) art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

W drodze niniejszej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji organ rentowy nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanego przez przedsiębiorcę rozumienia przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, bez wnika np. w zależności biznesowe pomiędzy poszczególnymi podmiotami, o których mowa we wniosku. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie prowadzi postępowania wyjaśniającego i dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego (i jego uzupełnienia). Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego (i jego uzupełnienia) przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego (i jego uzupełnieniu) bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów zlecenia zawartych w sytuacji zbiegu z umową o pracę zawartą przez zleceniobiorców przedsiębiorcy z podmiotem innym niż zleceniodawca.

Przepis art. 6 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami oraz osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobami z nimi współpracującymi (o ile nie są uczniami gimnazjów, szkól ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studentami, do ukończenia 26 roku życia).

Należy podkreślić, iż dla celów ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się nie tylko osobę pozostającą w stosunku pracy, ale także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje czynności na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Oznacza to, że osoba zdefiniowana w art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 i art. 12 ww. ustawy podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu, tak jak pracownik.

Jednak w myśl art. 9 ust. 1 i 1a ww. ustawy osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę, spełniająca jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem niż pracodawca jest obejmowana obowiązkowo tymi ubezpieczeniami wyłącznie ze stosunku pracy, jeżeli wynagrodzenie ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest wyższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Reasumując, osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i jednocześnie wykonująca umowę zlecenia, zawartą z innym podmiotem niż własny pracodawca, pod warunkiem, iż umowa zlecenia nie jest pośrednio ani bezpośrednio wykonywana na rzecz pracodawcy, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pozostawania w, stosunku pracy. Natomiast z tytułu wykonywania umowy zlecenia ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają dla niej charakter dobrowolny jeżeli podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi co najmniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę. Jak wynika z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie zachodzi podstawa do podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, ani obowiązkowo ani dobrowolnie. Natomiast obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Podsumowując, po stronie zleceniodawcy, w opisanym przypadku, brak jest obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów zlecenia zawartych z osobami będącymi pracownikami innego podmiotu.

Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż niniejsza decyzja nie odnosi się do kwestii podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż organ rentowy nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie podlegania temu ubezpieczeniu, ponieważ ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, na co wskazuje treść ww. art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podania złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego we (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.