DI/100000/43/162/2019 - Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę będącą w stosunku służby tj. funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w z dnia 30 stycznia 2019 r., złożonym w dniu 5 lutego 2019 r. w przedmiocie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę będącą w stosunku służby tj. funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej.

Dnia 5 lutego 2019 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Lubinie wpłynął wniosek złożony przez Pana (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że w 2019 lub na początku 2020 r. rozpocznie pracę/służbę jako strażak w Państwowej Straży Pożarnej. Wnioskodawca będzie zatrudniony na pełny etat. Jednocześnie Wnioskodawca będzie chciał prowadzić działalność gospodarczą (nie zatrudnia pracowników). Wobec powyższego Wnioskodawca kieruje pytanie czy będąc zatrudnionym w PSP ma obowiązek opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od działalności gospodarczej czy tylko ubezpieczenie zdrowotne.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że w jego ocenie od jednoosobowej działalności gospodarczej nie musi płacić obowiązkowo składek na ubezpieczenia społeczne lecz prawdopodobnie jedynie składkę zdrowotną od jednoosobowej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca zaznaczył, że żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego oraz Biura Ochrony Rządu są objęci odrębnym systemem zaopatrzenia emerytalnego, ustanowionego właśnie dla tych służb mundurowych. Z drugiej strony żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę wojskową (z wyjątkiem żołnierzy pełniących służbę kandydacką) oraz funkcjonariusze Służby Celnej są objęci powszechnym systemem ubezpieczeń społecznych realizowanym przez ZUS. Okoliczność, że żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Biura Ochrony Rządu są objęci odrębnym systemem zaopatrzenia emerytalnego sprawia, że stosunek służby, w którym pozostają, nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w ZUS. Jeżeli jednak funkcjonariusz którejś z tych służb mundurowych dodatkowo wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą bądź jest posłem, senatorem lub duchownym, z tego dodatkowego tytułu może zostać objęty dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi na swój wniosek.

Tym samym w ocenie Wnioskodawcy z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej nie podlega on obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Może on jednak na swój wniosek zostać objęty dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalno-rentowym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę będącą w stosunku służby tj. funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej, uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie {interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o cysternie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury, wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzą o stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolne, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskanie informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i uchronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytułu do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte w tym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają z zastrzeżeniem art. 8 i 9 osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Ubezpieczenie chorobowe jest dla tych osób dobrowolne (art. 11 ust. 2 ustawy). Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 6 akt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych. Z kolei w myśl art. 8 ust. 15 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę w stosunku służby uważa się żołnierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej.

W tym miejscu należy podkreślić, że w myśl art. 9 ust. 8 osoby pozostające w stosunku służby, spełniające jednocześnie warunki do podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, mogą być dobrowolnie objęte tymi ubezpieczeniami na swój wniosek.

Reasumując osoba pozostająca w stosunku służby jako funkcjonariusz Państwowej Straży Pożarnej jednocześnie spełniająca warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności obejmowana jest ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu dobrowolnie. W takiej sytuacji brak jest obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie, obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i w konsekwencji obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, na co wskazuje treść ww. art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.) organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie w zakresie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podania złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia G marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez te jednostkę w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.