DI/100000/43/1481/2015

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) prowadzącego działalność pod firmą (...) w (...) z dnia 16 grudnia 2015 r., złożonym w dniu 28 grudnia 2015 r. w przedmiocie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej oraz z działalności prowadzonej jako wspólnik spółki cywilnej.

Dnia 28 grudnia 2015 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 16 grudnia 2015 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą w zakresie tzw. działalności prawniczej opisanej kodem PKD 69.10.Z. Przedsiębiorca dodaje, że dodatkowo planuje założyć spółkę cywilną, której celem będzie świadczenie tożsamej pomocy prawnej opisanej kodem PKD 69.10.Z. Jednakże od momentu założenia spółki tylko spółka będzie "fakturowała" nowych, jak i wszystkich dotychczasowych klientów w zakresie zdarzeń, które nastąpią po zawiązaniu spółki. Natomiast co miesiąc spółka będzie refakturowana, tak aby rozdysponować całość środków przez nią uzyskanych.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w związku z powyższym będzie zobowiązany odprowadzać składkę na ubezpieczenie zdrowotne dwukrotnie - tj. z "działalności gospodarczej" i ze spółki, czy też jednokrotnie - tylko z działalności, która jako jedyna finalnie będzie generowała przychód.

Dalej przedsiębiorca dodaje, że w dniu (...) października 2015 r. założył spółkę cywilną. Wnioskodawca wskazuje, że w niniejszej sprawie wstępnie wystąpiono do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych celem wydania interpretacji indywidualnej. Zawiadomieniem nr (...) 2015 z dnia 29 września 2015 r. Zakład stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę Dyrektorowi (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Postanowieniem z dnia 30 listopada 2015 r. (kopia w załączeniu) (dalej "postanowienie") Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia zawiesił postępowanie i zobowiązał wnioskodawcę do wystąpienia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w celu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego w przedmiocie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez wnioskodawcę z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jako wspólnika spółki cywilnej.

Dalej wnioskodawca wskazuje, że z uzasadnienia ww. postanowienia z dnia 30 listopada 2015 r. wynika, że Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia uzależnił wydanie swojego stanowiska od wyjaśnienia przez Zakład kwestii podlegania przez wnioskodawcę ubezpieczeniom społecznym.

We własnym stanowisku w sprawie przedsiębiorca podkreśla, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Zgodnie natomiast z art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej:

Z kolei zgodnie z art. 9 ust. 2 zd. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej.

Wnioskodawca podkreśla, że działalność gospodarczą rozpoczął wykonywać w dniu r., a umowę spółki zawarł już jako przedsiębiorca w dniu r.

Przedsiębiorca jest zdania, że wobec powyższego, zgodnie z cytowanym wyżej aft. 9 ust. 2 zd. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczeniami społecznymi jest obowiązkowo objęty jedynie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej pod nazwą (...), nie zaś z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę działalności w ramach spółki (...).

W związku z powyższym przedsiębiorca wnosi o wydanie interpretacji w ww. zakresie (rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, uznać należy za nieprawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż we wskazanym powyżej trybie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje interpretacji przepisów wewnętrznych obowiązujących u przedsiębiorcy (nie wynika z nich bowiem obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne), jak również nie ocenia przyjętych rozwiązań oraz zachowań płatnika składek pod kątem ich poprawności. Wynika to z braku możliwości prowadzenia postępowania dowodowego czy wyjaśniającego. W trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczeniom społecznym podlegają obowiązkowo osoby, które posiadają określony tytuł do ubezpieczenia wskazany przez ustawodawcę.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Definicja osoby prowadzącej pozarolniczą działalność zawarta została w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i dotyczy osób, które wykonują różnego rodzaju działalność na własny rachunek. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, zgodnie z ww. przepisem uważa się:

Z kolei zgodnie z art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna, a także jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w przedmiotowym wniosku oświadczył, że wykonywanie działalności gospodarczej pod firmą (...) w (...) rozpoczął w dniu (...) r., z kolei od (...), r. wnioskodawca zawarł już jako przedsiębiorca umowę spółki cywilnej i prowadzi obecnie działalność gospodarczą także jako wspólnik spółki cywilnej. Ponadto wnioskodawca wskazał, że w powyższym przypadku znajdzie zastosowanie art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przedsiębiorca będzie objęty z tytułu, który powstał najwcześniej, czyli z tytułu wykonywania działalności pod firmą (...), nie zaś z tytułu prowadzenia działalności w ramach spółki (...).

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zbieg tytułów do ubezpieczeń ma miejsce wówczas gdy w tym samym okresie czasu, w przypadku jednego ubezpieczonego pojawiają się co najmniej dwa tytuły rodzące obowiązek ubezpieczeń społecznych, o których mowa w art. 6, 6a, 6b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis art. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych reguluje przypadki zbiegu tytułów do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Przepis ten jednocześnie rozstrzyga, które z będących w zbiegu tytułów są tytułami do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, a które dają jedynie prawo zgłoszenia się do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych bądź nie stanowią tytułu do tych ubezpieczeń.

Zatem osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą jako adwokat oraz jako wspólnik spółki cywilnej zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 posiada jeden tytuł, z którego wynika obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, tj. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność. Ponadto należy dodać, że osoba taka zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych prowadzi jeden rodzaj pozarolniczej działalności, tj. osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej.

W związku z powyższym w opisanym przez wnioskodawcę stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania przepis art. 9 ust. 2 o systemie ubezpieczeń społecznych regulujący przypadek zbiegu tytułów do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

W konsekwencji przedstawione przez wnioskodawcę stanowisko w przedmiocie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej oraz z działalności prowadzonej jako wspólnik spółki cywilnej uznać należy za nieprawidłowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.