DI/100000/43/142/2017 - Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o przeniesienie praw autorskich.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 26 stycznia 2017 r., doręczonym dnia 2 lutego 2017 r. uzupełnionym dnia 3 marca 2017 r. w przedmiocie dotyczącym braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o przeniesienie praw autorskich i w konsekwencji braku obowiązku uwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynagrodzenia wypłaconego twórcy z tytułu tej umowy.

Dnia 2 lutego 2017 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 lutego 2017 r. doręczonym dnia 3 marca 2017 r.

Wnioskodawca wskazał, iż od (...) roku zatrudnia pracownika na podstawie umowy o pracę na stanowisku Dyrektora Działu (...). Do obowiązków pracownika należy: kierowanie pracami Działu (...), pozyskiwanie środków na prace rozwojowe (granaty, projekty celowe, projekty unijne), nadzór i kierowanie projektami rozwojowymi, prowadzenie bieżących rozliczeń w ramach projektów finansowanych ze środków rozwojowych, posiadanie bieżącej wiedzy na temat kompetencji poszczególnych zespołów konstruktorskich Wnioskodawcy, wspomaganie procesu ochrony wartości intelektualnej, prowadzenie postępowań patentowych, udział w pracach grup roboczych (...) oraz (...) analiza i dyskusja projektów umów przed podpisaniem z klientem, określanie potrzeb w zakresie pozyskiwania usług zewnętrznych w ramach realizacji projektów realizowanych oraz udział w promocji nowych technologii wytwarzanych przez Wnioskodawcę.

Pracownik, będąc zatrudniony przez Wnioskodawcę, stworzył we własnym zakresie, poza miejscem pracy, bez związku z wykonywaniem swoich obowiązków pracowniczych i bez niczyjego polecenia, projekt (...).

Wyżej wymieniony projekt rozwiązania technicznego zainteresował Wnioskodawcę, w wyniku czego, w roku strony zawarły umowę o przeniesieniu autorskich praw majątkowych. Przedmiotem umowy jest przeniesienie praw do systemu wraz z prawem do rejestracji rozwiązania w Urzędzie Patentowym oraz z uwagi na fakt, iż wdrożenie projektu do produkcji jest procesem niezmiernie skomplikowanym i czasochłonnym, twórca zobowiązany został do udzielenia Wnioskodawcy fachowej pomocy i wsparcia merytorycznego.

Wnioskodawca wskazał, że umowa ta uregulowana jest w przepisach ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 666).

Wynagrodzenie z tytułu powyższej umowy zostanie wypłacone autorowi systemu w terminie do końca (...) roku.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963), które regulują obowiązek ubezpieczeń społecznych stanowią zgodnie z art. 8 ust. 2a, że za pracownika, w rozumieniu tej ustawy, uważa się m.in. osobę wykonującą pracę na podstawie:

- umowy agencyjnej,

- umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

- umowy o dzieło,

jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, łub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Wnioskodawca wskazał, że od kwot uzyskiwanych z tych tytułów należy odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne.

Dalej Wnioskodawca wskazał, że ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 666) w art. 41 i następnych przewiduje możliwość zawarcia umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy umowa o przeniesienie praw autorskich nie jest wymieniona w katalogu umów, z tytułu których zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963), pracownicy są obejmowani ubezpieczeniami społecznymi.

Jak podkreśla Wnioskodawca w niniejszej sprawie rozwiązanie techniczne zostało stworzone poza stosunkiem pracy, bez polecenia Wnioskodawcy, z jego własnej inicjatywy. W szczególności nie zawarto żadnej umowy o dzieło/zlecenie, dotyczącej stworzenia przedmiotowego systemu. Gdy stwierdzono jego przydatność i dla celów Wnioskodawcy, postanowiono zawrzeć umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych do ww. systemu.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, powyższa umowa o przeniesienie praw autorskich nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych, a co za tym idzie osiągniętych z jej tytułu przychodów nie należy wliczać do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wnioskodawca wskazał też, że przychód z tytułu umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych należy zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych zakwalifikować, jako przychód z działalności wykonywanej osobiście.

W piśmie z dnia 22 lutego 2017 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku przedsiębiorca wskazał, że charakter wskazanej we wniosku umowy o przeniesienie praw autorskich majątkowych nie budzi wątpliwości przedsiębiorcy, zaś jedyna wątpliwość zasadza się na ustaleniu czy stanowi tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym i dopuszczalności wyłączenia przychodu uzyskanego z ww. umowy z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Ponadto, przedsiębiorca wskazał, że umowa o przeniesienie praw autorskich zawarta w opisanych okolicznościach jest uregulowana przepisami ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 666) i nie ma charakteru umowy o dzieło, czy też innej umowy cywilnoprawnej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretację w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzę o stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje czy gromadzony materiał dowodowy. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskania informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i uchronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

W ramach niniejszej decyzji Zakład nie dokonuje kwalifikacji prawnej umowy, o której stanowi wniosek, ani nie dokonuje analizy postanowień umowy, której wzór został dołączony do wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Wiążące znaczenie ustawodawca przypisał bowiem opisowi stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego, które winno zawierać wszelkie elementy pozwalające na interpretację tych przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Zakład związany jest w tym zakresie oświadczeniem przedsiębiorcy, iż umowa, o której traktuje wniosek jest umową o przeniesienie praw autorskich i nie ma ona charakteru umowy o dzieło, czy też innej umowy cywilnoprawnej.

Artykuł 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Natomiast w myśl art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art, 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Odnosząc się do problematyki podniesionej w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji wskazać należy, iż obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne spoczywa na płatniku składek i dotyczy osób, które podlegają tym ubezpieczeniom z uwagi na posiadanie odpowiedniego tytułu do tych ubezpieczeń.

Katalog takich osób określa art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Z przepisu tego wynika m.in., iż obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. pracownikami, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Wśród tytułów wymienionych w art. 6 cytowanej ustawy brak jest umów o przeniesienie praw autorskich, które obejmują pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.

Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych jest odrębną umową nazwaną uregulowaną przepisami rozdziału 5 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 666 z późn. zm.), i jako taka nie stanowi w świetle przywołanego wyżej art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych tytułu do ubezpieczeń społecznych, co oznacza że nie ma obowiązku naliczania składek na ubezpieczenia społeczne od przychodu uzyskanego z tytułu tej umowy.

Ponadto, dyspozycja treści art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wskazuje, iż za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje W stosunku pracy.

W związku z tym, iż Wnioskodawca oświadczył, że umowa, o której traktuje wniosek jest umową o przeniesienie praw autorskich i nie ma ona charakteru umowy o dzieło, czy też innej umowy cywilnoprawnej, w niniejszej sprawie nie znajdzie również zastosowanie dyspozycja treści art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dlatego też, stanowisko Wnioskodawcy wskazujące, iż umowa o przeniesienie praw autorskich w sytuacji opisanej we wniosku nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych i w związku z tym nie należy z tytułu wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich włączać do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uznać należy za prawidłowe. Jednocześnie należy zaznaczyć, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie interpretuje przepisów prawa podatkowego i nie odnosi się w niniejszej decyzji do kwestii kwalifikacji podatkowej świadczeń, o których mowa we wniosku. Zgodnie z art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.). Rozstrzyganie problemów związanych z rozumieniem przepisów prawa podatkowego leży w wyłącznej gestii organów podatkowych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.