DI/100000/43/1366/2018 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu spółki powołanego do pełnienia tej funkcji mocą uchwały Zgromadzenia Wspólników, niezależnie od wykonywanej przez tą osobę umowy o pracę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r, Prawo przedsiębiorców (t.j.: Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z dnia 14 grudnia 2018 r., doręczonym dnia 14 grudnia 2018 r. uznaje za prawidłowe w przedmiocie dotyczącym braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu spółki powołanego do pełnienia tej funkcji mocą uchwały Zgromadzenia Wspólników, niezależnie od wykonywanej przez tą osobę umowy o pracę.

Dnia 14 grudnia 2018 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca wskazał, iż w (...) roku płatnik składek prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą przekształcił się na podstawie art. Kodeksu Spółek Handlowych w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. W ramach tej spółki kontynuuje dotychczasową działalność, zatrudnia pracowników w tym samym zakresie. W skład zarządu powstałej spółki wszedł obecny właściciel działalności jednoosobowej jako członek zarządu oraz również jako członek zarządu dotychczasowa kierownik do spraw zakupów i importu, zatrudniona na podstawie umowy o pracę, która to umowa w dotychczasowym zakresie jest kontynuowana również po przekształceniu. W toku planowane jest podjęcie uchwały Zgromadzenia Wspólników o przyznaniu wynagrodzenia członkom zarządu z tytułu pełnienia tej funkcji.

Wnioskodawca zadał pytanie czy od wynagrodzenia członka zarządu powołanego na podstawie przepisów k.s.h. wypłacanego na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników, w sytuacji gdy członek zarządu jest jednocześnie zatrudniony i pobiera niezależnie wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę, której zakres czynności nie pokrywa się z zakresem czynności wykonywanych na podstawie po wołania spółka powinna naliczać, pobierać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne,

W ocenie Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym, wynagrodzenie wypłacane członkowi zarządu na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników nie powoduje obowiązku zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie z przepisami ustawy 2 dnia 15 września 2000 r.~ Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. 2000 w 94 poz. 1037) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały, ponoszącą odpowiedzialność za zobowiązania całym swoim majątkiem. Zdolność do czynności prawnych sp. 2 0.0. realizuje zarząd spółki, jego kompetencje sprowadzają się do prowadzenia spraw spółki oraz jej reprezentacji. Zgodnie z art. 201 § 4 k.s,h., członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwalą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Zdaniem Wnioskodawcy powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może, ale nie musi (brak wymogu prawnego) dojść do nawiązania stosunku obligacyjnego np. umowa o pracę bądź umowa cywilnoprawna. Wyłącznie od woli spółki zależy czy stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu oraz czy będzie wiązał się z wynagrodzeniem przyznanym na rzecz członka zarządu. Powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r. sygn. akt I PK 51/04). W rezultacie osoba powołana na członka zarządu aby pełnić powierzone funkcje i otrzymywać wynagrodzenie nie musi zawierać umowy o pracę, umowy zlecenie czy innej umowy cywilnoprawnej do której stosuje się przepisy o zleceniu. Kwestia ubezpieczania społecznego i rentowego została uregulowana w art. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. 2 2015 r., poz. 121 z późn. zm.).

Powołane przepisy nie zaliczają do katalogu ubezpieczonych osób pełniących funkcję członka zarządu, w tym także prezesa i wiceprezesa zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie. Należy podkreślić, że wyliczenie zawarte w art. 5 u st. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest wyczerpujące i ma charakter katalogu zamkniętego. Powołanie na mocy uchwały zgromadzenia wspólników danej osoby do pełnienia funkcji członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych. Także gdy członek zarządu spółki powołany w w. uchwałą równolegle zatrudniony jest w tej spółce w ramach umowy o pracę, której zakres obowiązków nie pokrywa się z zakresem czynności wykonywanych na podstawie powołania, ubezpieczeniom społecznym podlega jedynie z tytułu wykonywania umowy o pracę.

Podsumowując zdaniem Wnioskodawcy wypłata wynagrodzenia członka zarządu powołanego w drodze uchwały nie skutkuje powstaniem obowiązku ubezpieczeń społecznych, jeżeli stosunek prawny wykonywanej funkcji nie jest wymieniony w art. 6 u.s.u,s, Z kolei jeżeli osoba pełniąca funkcję w zarządzie (na podstawie powołania wedle przepisów k.s,h,) otrzymuje wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę (o zupełnie innym zakresie niż pełniona funkcja w zarządzie) ubezpieczenie społeczne od umowy o pracę należy opłacać na zasadach obowiązujących pracowników firmy.

Jednocześnie wynagrodzenie z tytułu powołania do zarządu w rozumieniu k.s.h. nie będzie podstawą do wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Stosunek pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie powołania będzie neutralny w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. W postępowaniu wszczętym wskutek wniesienia wniosku Zakład zobligowany jest wydać interpretację treści przepisów prawa co do zakresu i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku, nie może podważać stanu faktycznego, uzupełniać go, zmieniać w oparciu o inne źródła, czy też wiedzę znaną organowi z urzędu. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego.

Zakład mocą niniejszej decyzji nie odnosi się również do prawidłowości powołania członka zarządu spółki oraz zatrudnienia tej osoby równolegle na podstawie umowy o pracę z innym zakresem obowiązków. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art, 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców 'uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne. ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcą. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dyspozycja treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Dodatkowo należy wskazać, iż w myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby będące pracownikami, członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu sp. z o.o. powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników. Chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np. umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej powyższym decydują strony umowy, poprzez złożenie oświadczeń woli o stosownej treści.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r., sygn. akt: I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Zatem, członek zarządu spółki powołany do pełnienia tej funkcji wyłącznie na podstawie uchwały właściwego organu spółki nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i w konsekwencji brak jest obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia otrzymywanego przez członka zarządu za pełnioną funkcję. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz powiązanym art. 11 i 12 tej ustawy. Tym samym, wynagrodzenie wypłacone członkowi Zarządu, z tytułu pełnionej funkcji na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe.

Podkreślenia wymaga, że zawarcie dodatkowo z taką osobą umowy o pracę wykonywanej niezależnie od funkcji członka zarządu i z innym zakresem obowiązków nie będzie miało wpływu na brak obowiązku podlegania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu spółki powołanego do pełnienia tej funkcji mocą uchwały Zgromadzenia Wspólników. Tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych będzie jednie umowa o pracę.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art, 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. /