DI/100000/43/1333/2016 - Pakiety medyczne a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r., 1829) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. ó systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 23 listopada 2016 r., doręczonym w dniu 5 grudnia 2016 r. (uzupełnionym pismem z dnia 22 grudnia 2016 r., doręczonym w dniu 28 grudnia 2016 r.) dotyczącym wyłączenia wartości pakietów medycznych w części finansowanych przez pracodawcę swoim pracownikom z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dnia 5 grudnia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku doręczono wniosek z dnia 23 listopada 2016 r. przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 grudnia 2016 r., doręczonym w dniu 28 grudnia 2016 r.

Wnioskodawca wskazuje na wstępie, iż zatrudnia pracowników na podstawie umowy o pracę. W chwili obecnej spółka finansuje wszystkim swoim pracownikom benefity w postaci dostępu do opieki medycznej. Pracownicy mogą zgłosić członków swoich rodzin. Aktualnie kwota dodatkowych świadczeń zdrowotnych dla pracowników (poza medycyną pracy) finansowana przez pracodawcę stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne doliczaną co miesiąc do wynagrodzenia. Kwota za usługi medyczne dla członków rodzin jest finansowana w całości przez pracowników. Kwoty te są w jednakowej wysokości dla wszystkich pracowników.

Wnioskodawca planuje wprowadzić przepisy wewnętrzne potwierdzające prawo pracownika i jego rodziny do prywatnej opieki medycznej (zapis w regulaminie wynagradzania).

Przedsiębiorca planuje wprowadzić trzy pakiety medyczne w zależności od stanowiska, a także podział w zależności czy pracownik chce pakiet indywidualny czy również dla członków rodzin. Planowane pakiety po odjęciu kwoty medycyny pracy będą wynosić (planowana kwota dodatkowej opieki zdrowotnej):

* Pracownicy (np. konsultant, specjalista, asystent) - pakiet indywidualny ok. (...) zł, pakiet partner (...) ok. (...) zł, pakiet rodzinny ok.(...) zł;

* Kadra kierownicza - pakiet indywidualny ok. (...) zł, pakiet partner ok. (...) zł, pakiet rodzinny ok. (...) zł;

* Dyrektorzy - pakiet indywidualny ok. (...) zł, pakiet partner ok. (...) zł, pakiet rodzinny ok. (...) zł.

Wszyscy pracownicy (również kadra kierownicza i Dyrektorzy) współuczestniczyliby w kosztach w kwocie zł. W przypadku, gdyby pracownik nie chciał zostać objęty dodatkową opieką medyczną, nie będzie możliwości uzyskania z tego tytułu ekwiwalentu pieniężnego.

W związku z wątpliwościami interpretacyjnymi przedsiębiorca wniósł o wyjaśnienie, czy w świetle obowiązujących przepisów, w szczególności Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) prawo do opieki medycznej dla pracownika i jego rodziny potwierdzone w regulaminie wynagradzania i stosowanie współfinansowania w kwocie 5 zł spełnia kryteria opisane w przepisie w § 2 ust. 1 pkt 26 tego Rozporządzenia tj. czy może być traktowane jako korzyść materialna wynikająca z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu i nie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca wskazuje, że prawo do prywatnej opieki zdrowotnej dla pracownika będzie przyznane wszystkim pracownikom, którzy wyrażą zgodę by przystąpić do pakietu medycznego i określ# w jakim zakresie/pakiecie (dla pracownika (indywidualny), dla pracownika i jego partnera/partnerki lub dla pracownika i jego rodziny).

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie, wskazując że jest zdania, że po wprowadzeniu zapisu dotyczącego zasady finansowania i korzystania z dodatkowej opieki medycznej do regulaminu oraz częściowego finasowania benefitów przez Pracowników nie będzie zobowiązany do potrącania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, a także składek na FP i FGŚP od kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy ceną nabycia benefitu a odpłatnością pracownika za uzyskany benefit.

Spółka wskazuje, że zgodnie z art. 18 ust. 1 oraz 20 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe ubezpieczonych będących pracownikami stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca stwierdza, że nabycie przez Pracowników benefitów za częściową odpłatnością, podczas gdy część sfinansowana przez Pracodawcę stanowi przychód ze stosunku pracy, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co pociąga za sobą konieczność naliczania składek społecznych. Spółka wskazuje również, że istnieje przepis szczególny od tej generalnej zasady zawarty w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, z którego wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające m.in. z regulaminów wynagradzania, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Następnie wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 81 ust. 1 i ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, wyłączenie, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie miało zastosowanie również do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto zgodnie z art. 104 ustawy o promocji zatrudnienia, składki na Fundusz Pracy ustalane są od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Również zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca wniósł o wydanie interpretacji potwierdzającej, iż stanowisko Wnioskodawcy, że benefity udostępniane Pracownikom na zasadach opisanych powyżej nie wchodzą do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych świadczeń Pracowniczych jest prawidłowe.

W związku z brakiem wskazania kwestii przychodowej w opisie zdarzenia przyszłego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wezwał pismem z dnia 13 grudnia 2016 r. do jednoznacznego wskazania czy wartość przysporzenia z tytułu dopłaty do tzw. pakietów medycznych, o których mowa we wniosku, będzie stanowić przychód pracownika zatrudnionego w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.). Ponadto Zakład wezwał do wskazania czy zapisy regulaminu wynagradzania jakie wnioskodawca planuje wprowadzić, będą zawierały wzmiankę o obligatoryjnej partycypacji pracownika w kosztach tzw. pakietów medycznych, o których mowa we wniosku.

Odpowiadając na wezwanie, w piśmie z dnia 22 grudnia 2016 r. wnioskodawca wskazał, że wartość kwoty dopłaty do pakietów medycznych będzie stanowić przychód pracownika zatrudnionego w ramach stosunku pracy (jako świadczenie niepieniężne) w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto wnioskodawca wskazał, że planuje wprowadzić przepisy wewnętrzne potwierdzające prawo pracownika i jego rodziny do prywatnej opieki medycznej (zapis w regulaminie wynagradzania). Spółka wskazuje, że partycypacja pracownika w kosztach zakupu pakietu medycznego nastąpi w momencie wprowadzenia przepisów wewnętrznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte_: we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236, z późn. zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej wymienionego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Podsumowując, jeżeli świadczenie na rzecz pracowników wynikające z Regulaminu Wynagradzania przybierze postać zakupu po cenach niższych niż detaliczne pakietów medycznych i będzie stanowić przychód pracownika zatrudnionego w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zostanie ono wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu rozporządzenia.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wyżej wymienionej wartości. Bez znaczenia pozostaje przy tym, iż pakiety usług uprawniają do korzystania z nich nie tylko przez pracownika, ale również przez członków jego rodziny, gdyż nie wpływa to na charakter świadczenia jako korzyści materialnej stanowiącej przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wynikającej z regulaminu wynagradzania i polegającej na możliwości zakupu takich pakietów po cenie niższej niż detaliczna.

Powyższe znajduje zastosowanie również w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

W odniesieniu do składek na Fundusz Pracy oraz składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zastosowanie mają również powyższe rozważania. Zgodnie bowiem z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645, z późn. zm.) oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1256) analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.