DI/100000/43/1278/2015 - Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu kontraktu menedżerskiego zawartego z osobą, która oprócz przychodów z kontraktu uzyskuje przychody z działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust, 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 20 października 2015 r. doręczonym dnia 10 listopada 2015 r., uzupełnionym dnia 14 grudnia 2015 r. przez przedsiębiorcę (...) w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu kontraktu menedżerskiego zawartego z osobą, która oprócz przychodów z kontraktu uzyskuje przychody z działalności gospodarczej.

W dniu 10 listopada 2015 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 9 grudnia 2015 r. doręczonym dnia 14 grudnia 2015 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż zawarł z osobą prowadzącą indywidualną działalność gospodarczą, (zwaną dalej też: "Przedsiębiorcą" lub "Menadżerem") umowę o współpracy. Przedmiotem umowy jest:

Przedsiębiorca świadczy wyżej określone usługi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, co oznacza, że usługi te są objęte wpisem do ewidencji działalności gospodarczej (PKD: 62.01. Z, 58.29. Z).

Jako, że współpraca układa się pomyślnie Wnioskodawca rozważa zawarcie z Przedsiębiorcą kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem (zwanego dalej też: kontraktem menadżerskim) w następującym zakresie:

Usługi świadczone w ramach kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem nie będą wykonywane w ramach prowadzonej przez Przedsiębiorcę działalności gospodarczej, ponieważ usługi o charakterze zarządczym i menadżerskim nie mieszczą się zakresie działalności Przedsiębiorcy opisanej w Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej.

Czynności wykonywane na podstawie umowy o współpracę nie będą się w żaden sposób pokrywały z czynnościami wykonywanymi na podstawie kontraktu menadżerskiego. Po zawarciu kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem umowa o współpracy będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Oznacza to, że oprócz dochodów z tytułu kontraktu menadżerskiego, Przedsiębiorca będzie uzyskiwał też dochody z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca zaznacza, że w razie ewentualnego zawarcia kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem wynagrodzenie Menadżera z tytułu wykonywania przedmiotowej umowy będzie wyższe od najniższej obowiązującej go podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Przedsiębiorca odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Są to składki na ubezpieczenie emerytalno - rentowe, wypadkowe i zdrowotne. Przedsiębiorca zapewnił Wnioskodawcę, że w przypadku zawarcia z nim kontraktu o zarządzenie przedsiębiorstwem dalej będzie odprowadzał składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i nie wniesie o podleganie dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalno - rentowym z tytułu kontraktu menadżerskiego.

Wnioskodawca reasumując wskazał, iż patrząc z perspektywy Przedsiębiorcy/ Menadżera będzie on dalej świadczył usługi na podstawie umowy o współpracy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie będzie zarządzał przedsiębiorstwem w zakresie określonym w umowie kontraktu menadżerskiego. Czynności te nie będą się pokrywały (krzyżowały).

Od strony Wnioskodawcy będzie to wyglądać w taki sposób, że będzie on nabywał od Przedsiębiorcy prawa i usługi tworzone lub świadczone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a jednocześnie powierzy mu zarządzanie przedsiębiorstwem w zakresie określonym w kontrakcie o zarządzanie.

Wnioskodawca powziął wątpliwości czy w warunkach przedstawionych powyżej Przedsiębiorca/Menadżer będzie objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi, z tytułu o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 (tekst jedn.: z tytułu umowy zlecenia) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W ocenie Wnioskodawcy Przedsiębiorca będzie podlegał obowiązkowo tylko ubezpieczeniom społecznym w oparciu o tytuł, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, a więc jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność. W konsekwencji, na Wnioskodawcy, nie będzie ciążył obowiązek naliczania, potrącania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu określonego w art. 6 ust. 1 pkt 4 wspomnianej już ustawy.

Wnioskodawca dalej wskazał, iż zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczeniom społecznym podlegają obowiązkowo osoby, które posiadają określony tytuł do ubezpieczenia wskazany przez ustawodawcę. Zgodnie z art, 6 ust. 1 pkt 5 przedmiotowej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą. W myśl art. 8 ust. ć pkt 1 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Osoba, z którą Wnioskodawca zamierza zawrzeć kontrakt o zarządzenie przedsiębiorstwem prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów z zakresu działalności gospodarczej tj. na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Prowadzenie tej działalności stanowi więc dla niego tytuł do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych prowadzenie pozarolniczej działalności stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego. Zgodnie z art. 11. ust. 2 ww. ustawy osoba prowadząca pozarolniczą działalność może być też objęta na zasadzie dobrowolności ubezpieczeniem chorobowym.

Innym tytułem do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym w ocenie wnioskodawcy jest umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia. Kontrakt menadżerski jest umową nienazwaną, dotychczas nie uregulowaną w przepisach prawa cywilnego. Istota umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem, polega na tym, że menedżer zobowiązuje się do prowadzenia za wynagrodzeniem przedsiębiorstwa drugiej strony, na jej rachunek i ryzyko, przy czym prowadzi to przedsiębiorstwo bądź we własnym, bądź w cudzym imieniu. W praktyce, kontrakt menadżerski jest zaliczany do umów o świadczenie usług, do których zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (tak m.in.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 września 2014 r., I ACa 323/14). Zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia. W świetle powyższego zdaniem wnioskodawcy wykonywanie kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem będzie stanowiło dla Przedsiębiorcy odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych osoby świadczące usługi w ramach kontraktu menadżerskiego podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. 2 tytułu wykonywania pracy na podstawie kontraktu menadżerskiego można też dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego.

Zdaniem wnioskodawcy jeżeli osoba prowadząca działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, wykonująca jednocześnie urnowe kontraktu menadżerskiego, osiąga przychody z obu tych źródeł, następuje zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych.

Sytuację tę rozstrzyga w ocenie wnioskodawcy art. 9 ust. 2 i 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 9 ust. 2a przedmiotowej ustawy, osoba wykonująca pracę na podstawie kontraktu menadżerskiego (nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) i jednocześnie świadcząca usługi w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej (nie polegające na zarządzaniu przedsiębiorstwem), zawsze podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu działalności gospodarczej, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu kontraktu menadżerskiego jest niższa od obowiązującej te osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Osoba ta może też na swój wniosek być objęta dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu świadczenia usług na podstawie kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem. W pozostałych przypadkach tj. gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu umowy kontraktu menadżerskiego dla danej osoby jest równa lub wyższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jej tytuł, który powstał wcześniej. Osoba ta może dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z drugiego tytułu lub zmienić tytuł obowiązkowych ubezpieczeń. W przedstawionym stanie faktycznym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu kontraktu menadżerskiego będzie wyższa od obowiązującej Przedsiębiorcę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Zastosowanie będzie więc tu miał art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowiący, że w przypadku zbiegu dwóch tytułów, tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, jest tytuł, który powstał wcześniej. Dla Przedsiębiorcy, pierwszym w czasie tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jest prowadzenie działalności gospodarczej. Dla niego powstał obowiązek podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Kontrakt menadżerski, jako drugi w czasie tytuł, stanowi dla menadżera możliwość do przystąpienia do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych lub zmiany tytułu podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom.

Według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy Przedsiębiorca nie zamierza zmieniać tytułu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Nie zamierza też podlegać dobrowolnym ubezpieczeniom społecznym. Oznacza to więc, że będzie dalej objęty tylko obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca uznał, że w przedstawionej sytuacji zbiegu tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń, Menadżer nie będzie objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi w oparciu o tytuł określony w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z tym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek naliczania, potrącenia i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wykonywania kontraktu menadżerskiego.

W piśmie z dnia 9 grudnia 2015 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie Zakładu m.in. o jednoznaczne wskazanie czy przychody, które menedżer będzie uzyskiwał z tytułu umowy o świadczenie usług będą kwalifikowane w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako pochodzące z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, czy też z działalności wykonywanej osobiście, wnioskodawca wskazał, iż przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem są kwalifikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście.

Ponadto, wnioskodawca wskazał, iż wystąpił z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez niego daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad oblizania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu najeży, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego.

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji należy uznać za prawidłowe.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:

- osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobami z nimi współpracującymi (o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studentami, do ukończenia 26 roku życia);

- osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osobami z nimi współpracującymi.

Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Zgodnie z art. 13 pkt 4 tej ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Należy podkreślić, ze osoby wykonujące umowę zlecenia, jak również te prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, w myśl art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek w sytuacji, gdy zostały objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Osoby te podlegają natomiast obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

W przypadku gdy zleceniobiorca posiada inny właściwy tytuł do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych (np. w postaci prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej) powstaje zbieg tytułów podlegania ubezpieczeniom emerytalno-rentowym.

Zgodnie z art. 9 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba wykonująca pracę na podstawie umowy -zlecenia i jednocześnie prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą - na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych - podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu działalności gospodarczej, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu umowy -zlecenia jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Osoba ta może wówczas dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy -zlecenia.

W sytuacji natomiast gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu umowy -zlecenia jest równa lub wyższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność (tak, jak ma to miejsce w przypadku opisanym we wniosku) zastosowanie znajdzie przepis art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych; tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych będzie tytuł, który powstał wcześniej. W takich przypadkach osoba ta może również dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi także z drugiego tytułu lub zmienić tytuł ubezpieczeń.

Należy pamiętać przy tym, że zasada wynikająca z art. 9 ust. 2 tej ustawy znajdzie zastosowanie dopóki podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu zlecenia będzie równa lub wyższa od obowiązującej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, a określoną w art. 18 ust. 8 oraz art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Gdy powyższy warunek nie zostanie spełniony wówczas zastosowanie znajdzie przepis art, 9 ust. 2a cytowanej ustawy.

Jednocześnie Zakład zwraca uwagę na fakt, iż z treści art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, iż pisemna interpretacja może być wydana przez Zakład w sprawach, o których mowa powyżej, przy czym niezbędną przesłanką, która musi zostać spełniona przez wnioskodawcę jest konieczność indywidualnego charakteru sprawy. Innymi słowy interpretacja może dotyczyć wyłącznie indywidualnej sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą.

Dlatego też, Zakład w drodze pisemnej interpretacji nie może wypowiedzieć się zakresie sfery ewentualnych obowiązków z zakresu podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej ciążących na osobie, która prowadzi działalność, a która zawarła z wnioskodawcą kontrakt menedżerski. Ustalenie sytuacji prawnej takiej osoby w zakresie podlegania przez tą osobę ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej dotyczy indywidualnej sprawy tej osoby, a nie spółki, która jest wnioskodawcą.

Innymi słowy takie ustalenie w istocie rzeczy dotyczyłoby sfery ewentualnych obowiązków w zakresie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez inny podmiot niż wnioskodawca.

Ponadto, jednoznacznie ujęty zakres przedmiotowy wniosków o wydanie pisemnej interpretacji uniemożliwia Zakładowi dokonanie kwalifikacji prawnej przychodu jako przychodu z działalności wykonywanej osobiście.

Jak wynika z art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613).

Dlatego też, Zakład wydając interpretację w niniejszej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy; iż przychody uzyskane przez menedżera z tytułu umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem kwalifikowane są jako przychody z działalności wykonywanej osobiście.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego -Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzje lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.