DI/100000/43/1243/2018

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. 2 2018, poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 5 listopada 2018 r., doręczonym dnia 8 listopada 2018 r. uznaje za prawidłowe w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń wypłaconych członkom komisji egzaminacyjnych.

Dnia 8 listopada 2018 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) złożony przez o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca wskazał, iż jest pozarządową organizacją twórczą, stanowiącą dobrowolne zrzeszenie elektryków wszystkich specjalności, osób, których działalność zawodowa wiąże się z szeroko rozumianą elektryką, a także osób prawnych zainteresowanych jego działalnością. Zakres działalności obejmuje: elektrotechnikę, energetykę, elektroenergetykę, elektronikę, radiotechnikę, optoelektronikę, bionikę, techniki informacyjne, informatykę, telekomunikację, automatykę, robotykę i inne dziedziny pokrewne. prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami poprzez utworzone terenowe jednostki organizacyjne w postaci oddziałów.

Stowarzyszenie posiada łącznie 50 oddziałów - zwane równolegle terenowymi jednostkami organizacyjnymi.

Oddziały stowarzyszenia przeprowadzają egzaminy stwierdzające kwalifikacje na stanowiskach pracy związanych z dozorem i eksploatacją urządzeń, instalacji sieci energetycznych. Składy osobowe członków komisji egzaminacyjnych powojuje aktem powołania Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 54 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 220) oraz § 12 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. z 2003 r. Nr 89, poz. 828). Zasady stwierdzenia posiadanych kwalifikacji dla osób przystępujących do egzaminów kwalifikacyjnych określają wyżej wspomniane rozporządzenie Ministra Gospodarki i Polityki społecznej oraz art. 54 ust. 6 ustawy - Prawo energetyczne. Należy wskazać, iż z egzaminatorami nie jest zawierana żadna umowa, a rozliczenie i wypłata gratyfikacji dla poszczególnych członków zespołów egzaminacyjnych następuje na podstawie wykazu ilości przeegzaminowanych osób sporządzonych przez Przewodniczącego Komisji Kwalifikacyjnego. Stawka egzaminacyjna wynika z uchwały zarządu odpowiedniego oddziału i polega na procentowym podziale ustawowej opłaty egzaminacyjnej (której wysokość wynika z § 14 ust. 2 ww. rozporządzenia) pomiędzy komisję egzaminacyjną a oddział. Część przewidziana dla oddziału przeznaczana jest na działalność statutową.

W związku z powyższym, wątpliwość Wnioskodawcy budzi to, czy od wynagrodzeń Wypłaconych członkom komisji egzaminacyjnych powołanych do pełnienia tych funkcji przez organ administracji państwowej należy odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzenie wypłacane członkom komisji egzaminacyjnych powołanych do tych funkcji przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego i ubezpieczenia zdrowotnego. Jako podstawę przedstawionego stanowiska należy przyjąć a contrario przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778), w którym wymieniono osoby fizyczne podlegające obowiązkowi ubezpieczenia emerytalnego i rentownego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Katalog tytułów podlegania ubezpieczeniom społecznym zakreślony w art. 6 ww. ustawy ma charakter zamknięty, co oznacza, iż jedynie osoby w nim wymienione podlegają temu obowiązkowi. W przepisie nie wymieniono osób wykonujących funkcję członków komisji egzaminacyjnych właściwych do przeprowadzenia egzaminów kwalifikacyjnych dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci. Należy wskazać, iż objęcie funkcji członka komisji egzaminacyjnych następuje na podstawie aktu powołania właściwego organu administracji państwowej, w tym przypadku Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W związku z tym, iż akt powołania na gruncie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie stanowi tytułu rodzącego obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, to w konsekwencji od uzyskanego przez takie osoby wynagrodzenia z tytułu wykonywania funkcji członka komisji egzaminacyjnej nie powinny być odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne. Wnioskodawca wskazał, że podobnie art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1938) posiada zamknięty katalog osób podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. W katalogu tym nie wymieniono osób wykonujących funkcję członków komisji egzaminacyjnych właściwych do przeprowadzenia egzaminów kwalifikacyjnych na podstawie aktu powołania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Ponadto, Wnioskodawca że niniejszy wniosek jest składany natomiast w imieniu całego Stowarzyszenia, w tym wszystkich jego oddziałów funkcjonujących na terenie Polski. W ten sposób Stowarzyszenie pragnie zapewnić jednolitość postępowania na obszarze całego kraju, we wszystkich komisjach egzaminacyjnych powoływanych w ramach

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzę o stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje czy gromadzony materiał dowodowy. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskania informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i uchronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wymienionymi w art. 6. Katalog tytułów podlegania ubezpieczeniom społeczny zakreślony przez ustawodawcą przywołanym przepisem ma charakter zamknięty, co oznacza, iż jedynie osoby w nim wymienione podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym.

Wśród osób, o których mowa w tym przepisie brak jest osób pełniących funkcję członków komisji egzaminacyjnych do przeprowadzenia egzaminów kwalifikacyjnych dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci. Objęcie funkcji członka komisji egzaminacyjnej następuje na podstawie aktu powołania właściwego organu administracji publicznej, w tym przypadku Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W związku i tym, iż akt powołania nie stanowi, na gruncie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, tytułu rodzącego obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, to w konsekwencji od uzyskanego przez takie osoby wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka komisji egzaminacyjnej nie będą opłacane składki na ubezpieczenia społeczne.

Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadamia, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego (a w konsekwencji obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne), gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, na co wskazuje treść ww. art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie w zakresie ustalenia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia Dodania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podania złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.