DI/100000/43/1240/2016 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, ze zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku Pani (...) prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z dnia 8 listopada 2016 r., złożonym w dniu 14 listopada 2016 r. (uzupełnionym pismem z dnia 2 grudnia 2016 r. doręczonym w dniu 6 grudnia 2016 r.) w przedmiocie dopuszczalności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od podstawy wymiaru stanowiącej zadeklarowaną kwotę, nie niższą niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Dnia 14 listopada 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku złożony został wniosek (...) prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 2 grudnia 2016 r. doręczonym w dniu 6 grudnia 2016 r.

Wnioskodawczym wskazuje na wstępie, iż jej wniosek dotyczy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za prace w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Następnie wnioskodawczym stwierdza, iż pracowała w placówce medycznej do (...) 2016 r. na umowę o pracę na czas określony jako lekarz stomatolog-stażysta (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 24 marca 2004 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza stomatologa).

Od (...) 2016 r. wnioskodawczym rozpoczęła działalność gospodarczą jako osoba fizyczna w zakresie: praktyka lekarska dentystyczna. Wnioskodawczym stwierdza, że jest to jej pierwsza działalność, w związku z czym spełnia warunki do skorzystania z preferencyjnych stawek na ubezpieczenia społeczne (ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych art. 18a pkt 1.

Wnioskodawczy ni stwierdza, że będzie świadczyć usługi na rzecz tej samej placówki medycznej, gdzie była stażystką. Staż (w ramach umowy o pracę) miał na celu przygotowanie do wykonywania zawodu lekarza i był warunkiem uzyskania prawa do samodzielnego wykonywania zawodu, a stażysta musi pracować pod nadzorem swego koordynatora stażu i w godzinach jego pracy. Obecnie wnioskodawczyni posiada uprawnienia do samodzielnego wykonywania zawodu.

Chcąc nawiązać współpracę z byłym pracodawcą, wnioskodawczyni wskazuje, iż nie chce utracić ulgi na skorzystanie z opłacania preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne (czyli możliwości opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za prace w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej).

Wnioskodawczyni wskazuje, że obawia się, że praca na stażu i świadczenie usług w ramach prowadzonej działalności może wykluczać ją z możliwości opłacania preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne.

W ramach własnego stanowiska w sprawie, wnioskodawczyni rozważa zatrudnienie w ramach umowy o pracę na część etatu u byłego pracodawcy. W związku z tym, że będzie to początek współpracy jej wynagrodzenie nie przekroczy kwoty minimalnego wynagrodzenia (1850 zł brutto w 2016 r.).

W takiej sytuacji, w przekonaniu wnioskodawczyni, będzie mogła ona skorzystać z opłacania preferencyjnych składek ZUS przez okres 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Jednocześnie wnioskodawczyni informuje, iż w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie prowadziła innej niż opisana we wniosku działalność, tj.:

* nie prowadziła działalności gospodarczej na podstawie przepisów o prowadzeniu działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych,

* nie wykonywała działalności twórczej lub artystycznej,

* nie wykonywała działalności gospodarczej w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* nie pozostawała wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich,

* nie prowadziła publicznej lub niepublicznej szkoły w rozumieniu przepisów o systemie oświaty.

W związku z tym, że wniosek wymagał uzupełnienia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wezwał wnioskodawczynię pismem z dnia 23 listopada 2016 r. do jednoznacznego wskazania czy w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziła ona pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 i art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, czy też jest to jej pierwsza pozarolnicza działalność w rozumieniu ww. ustawy w ogóle.

Ponadto Zakład wezwał do wskazania czy wnioskodawczym zamierza współpracować z byłym pracodawcą poprzez nawiązanie tylko stosunku pracy na część etatu, czy także dodatkowo (oprócz zatrudnienia) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli tak, to Zakład wniósł o wskazanie czy czynności, które wnioskodawczym zamierza wykonywać na rzecz byłego pracodawcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będą się pokrywały z czynnościami wykonywanymi przez wnioskodawczynię w ramach stosunku pracy w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej, czy też brak w tym zakresie jakiejkolwiek tożsamości.

Następnie, gdyby wnioskodawczym chciała podjąć z wnioskodawcą współpracę w oparciu o stosunek pracy w wymiarze części etatu Zakład wezwał do jednoznacznego wskazania jako element zdarzenia przyszłego czy z tytułu pracy na część etatu u przyszłego pracodawcy wnioskodawczym osiągnie w przeliczeniu na okres miesiąca wynagrodzenie w kwocie równej wynagrodzeniu minimalnemu lub wyższej.

Odpowiadając na powyższe wezwanie, w piśmie z dnia 2 grudnia 2016 r. wnioskodawczym wskazała, że założona przez nią działalność gospodarcza (od (...) 2016 r.) jest jej pierwszą działalnością gospodarczą i:

* wnioskodawczyni nie prowadzi oraz w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania obecnej działalności nie prowadziła innej pozarolniczej działalności,

* wnioskodawczyni nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy takich samych czynności wchodzących w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej, jakie przed dniem jej rozpoczęcia wykonywała w ramach stosunku pracy w bieżącym (2016 r.) lub poprzednim roku kalendarzowym (2015 r.).

Następnie wnioskodawczyni wskazała, w zakresie opisu zdarzenia przyszłego, że w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej chce podjąć współpracę z byłym pracodawcą. Wnioskodawczyni wskazała, że nie będzie podejmowała z byłym pracodawcą współpracy w ramach stosunku pracy. Okres zatrudnienia wnioskodawczyni u byłego pracodawcy w ramach stosunku pracy, jakim był odbywany staż, miał miejsce w okresie od (...) 2015 r. do (...) 2016 r. Ponadto, czynności które będzie wnioskodawczyni wykonywała w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy nie będą się pokrywały. Czynności, która wnioskodawczyni wykonywała w trakcie stażu obejmowały zakres stomatologii zachowawczej, stomatologii dziecięcej oraz protetyki i były wykonywane pod nadzorom. Czynności, które wnioskodawczyni będzie wykonywała w ramach prowadzanej działalności gospodarczej będą dotyczyły zakresu stomatologii zachowawczej, stomatologii dziecięcej, protetyki, chirurgii stomatologicznej oraz periodontologii. Będą one wykonywane samodzielnie i wnioskodawczym będzie ponosiła odpowiedzialność za świadczone usługi w ramach nawiązanej współpracy.

Wnioskodawczym wskazuje zatem jednoznacznie, że czynności, które będzie wykonywała w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy nie będą tożsame.

W związku z powyższym wnioskodawczyni stwierdza, że zachodzi pytanie czy nawiązując współpracę z byłym pracodawcą nie utraci ona ulgi na skorzystanie z opłacania preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne (czyli możliwości opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej).

Według wiedzy wnioskodawczyni, może ona opłacać preferencyjne składki na ubezpieczenia społeczne przez pełne 24 miesiące od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawczynię we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawczynię oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawczynię, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Zgodnie z art. 18a ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Powyższe nie ma zastosowania do osób, które:

Prawa do deklarowania jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie nabędzie więc w świetle cytowanych wyżej przepisów m.in. osoba, która prowadzi lub prowadziła w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem wykonywania działalności gospodarczej pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jako:

Z dobrodziejstwa przewidzianego w ww. przepisie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie może skorzystać także osoba podejmująca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej i wykonująca na rzecz swego byłego pracodawcy czynności tożsame z tymi, które wchodziły w zakres jej obowiązków pracowniczych u tego pracodawcy. Uprawnienie w tym zakresie straci również osoba prowadząca już działalność gospodarczą, która w okresie powyższych 24 miesięcy kalendarzowych jej wykonywania, rozpocznie współpracę z byłym pracodawcą, na rzecz którego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie wykonywała czynności tożsame z tymi, które wykonywała w ramach umowy o pracę. Ponownie prawo to zyskuje się od dnia zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy.

W związku z jednoznacznym stwierdzeniem wnioskodawczyni, iż wykonywana teraz działalność gospodarcza to pierwsza pozarolnicza działalność wnioskodawczyni w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w ogóle, a także iż nie wykonuje ona na rzecz byłego pracodawcy takich samych czynności wchodzących w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej, jakie przed dniem jej rozpoczęcia wykonywała w ramach stosunku pracy w bieżącym (2016 r.) lub poprzednim roku kalendarzowym (2015 r.), stanowisko zaprezentowane przez przedsiębiorcę w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji uznać należało za prawidłowe. Zaznaczyć jednak należy, że opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru stanowiącej zadeklarowaną kwotę nie niższą niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia jest możliwe do czasu upływu 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.