DI/100000/43/1188/2019 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kosztu udostępnienia pracownikowi miejsca postojowego w części finansowanego przez pracodawcę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy z dnia (...) października 2019 r., złożonym w dniu 17 października 2019 r. uznaje za nieprawidłowe w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kosztu udostępnienia pracownikowi miejsca postojowego w części finansowanego przez pracodawcę.

Dnia 17 października 2019 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustaw Prawo przedsiębiorców. Wniosek w rozpatrywanej części został uzupełniony dnia 19 grudnia 2019 r. o dodatkową opłatę w wysokości 120,00 zł. Ponadto, wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 listopada 2019 r. doręczonym dnia 19 listopada 2019 r. oraz pismem z dnia 20 grudnia 2019 r., złożonym dnia 24 grudnia 2019 r.,

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że w załączniku do regulaminu wynagradzania, zamierza wprowadzić następujący zapis:

"Pracodawca umożliwia pracownikom zakup po cenach niższych niż detaliczne (za częściową, choćby symboliczną odpłatnością) poniższych usług:

Pracownik pokrywa część kosztu ww. świadczeń - odpowiednia kwota jest potrącana z wynagrodzenia za pracę, zaliczki stałej lub zasiłku.

Różnica między ceną usług, a kwotą wpłacaną przez pracownika jest pokrywana przez Spółkę i stanowi przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie na podstawie § 2 ust. 1. pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z późn. zm.) przychód ten nie stanowi podstawi wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe)".

Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że w opisanej wyżej sytuacji przychód pracownika nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca wskazał, że za przyjętą przez Wnioskodawcę interpretacją obowiązujących przepisów prawa przemawia brzmienie § 2 ust. 1. pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z późn. zm.):

§ 2.1. Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody:

(...)

26) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji" oraz stanowisko Oddziałów ZUS znajdujące odzwierciedlenie m.in. w następujących decyzjach

W piśmie z dnia 15 listopada 2019 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku przedsiębiorca wskazał, że w zakres innych świadczeń wspófinansowanych przez Pracownika wchodzi min. parking dla pracowników.

Uprawnienie to dotyczy wszystkich pracowników, którzy zadeklarowali chęć korzystania z parkingu pod warunkiem wystarczającej liczby wolnych miejsc. Obecnie Spółka dysponuje wystarczającą liczbą miejsc. Jeśli liczba chętnych przekroczy liczbę dostępnych miejsc, będą one udostępniane na czas określony według listy oczekujących.

Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że jego zdaniem w sytuacji opisanej we wniosku przychód pracownika nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W piśmie z dnia 20 grudnia 2019 r. stanowiącym odpowiedź na ponowne wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku przedsiębiorca odpowiadając na pytanie dotyczące udostępniania miejsc parkingowych wskazał, że uprawnienie dotyczące udostępnienia przez pracodawcę miejsca parkingowego nie jest równoznaczne z najmem przez pracownika konkretnego miejsca parkingowego. Udostępnienie oznacza tu możliwość zaparkowania przez pracownika na jednym z miejsc parkingowych z puli miejsc będących w dyspozycji wnioskodawcy zgodnie z obowiązującą umową najmu. Liczba pracowników uprawnionych do wjazdu na parking jest bezpośrednio powiązana z całkowitą liczbą dostępnych miejsc parkingowych i tym samym każdy uprawiony pracownik ma każdorazowo faktycznie udostępnione konkretne miejsce parkingowe; może być ono jednak każdego dnia inne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 34 ust. 17 ustawy - Prawo przedsiębiorców, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, 924 i 1018). Dlatego też, Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowią bądź nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego. Zakład nie ma również żadnych podstaw prawnych aby w drodze interpretacji indywidualnej rozstrzygać o tym czy przyjęta przez Wnioskodawcę w wewnętrznych przepisach prawa konstrukcja odnośnie dofinansowania pracownikom do określonych świadczeń jest wystarczająca.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kosztu udostępnienia pracownikowi miejsca postojowego w części finansowanego przez pracodawcę uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust, 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi),

- mają charakter materialny, a więc nie stanowią ekwiwalentu w formie pieniężnej,

- umożliwiają korzystanie z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji (transportu publicznego lub transportu organizowanego przez pracodawcę). W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług, Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Podsumowując, jeżeli świadczenie na rzecz pracownika wynikające z regulaminu wynagradzania przybiera postać zakupu po cenach niższych niż detaliczne świadczeń pozapłacowych w formie artykułu, przedmiotu lub usługi - oraz nie stanowi ekwiwalentu w formie pieniężnej i stanowi przychód uzyskiwany przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zostanie ono wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu rozporządzenia.

Należy jednak zauważyć, iż przepis § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia posługuje się sformułowaniem niektórych artykułów, przedmiotów lub usług, każdorazowo istotnym jest więc jednoznaczne ustalenie, o jaki artykuł, przedmiot lub usługę chodzi.

Jednocześnie istotnym jest, iż korzyść musi polegać na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne.

W przepadku oddania pracownikowi przez pracodawcę miejsca postojowego do używania za częściową odpłatnością trudno mówić o zakupie artykułu przedmiotu czy usługi po cenie niższej niż detaliczna. Zgodnie z przyjętą definicją cena detaliczna jest ceną jednostkową, za którą konsumentowi oferowany jest dany produkt lub usługa. Cena detaliczna stanowi przeciwieństwo ceny hurtowej, która jest ceną za większą ilość danego towaru.

Jednocześnie korzyść pracownika, o której traktuje § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, winna być wymierna (wylicząlna, konkretna) i przypisana konkretnemu pracownikowi, a jednocześnie polegać na umożliwieniu pracownikowi zakupu konkretnego artykułu, przedmiotu lub usługi po cenie niższej niż przewidziana dla danego towaru, artykułu czy usługi cena detaliczna. Oddanie pracownikowi miejsca postojowego do używania za częściową odpłatnością, nie spełnia warunku korzyści, o której mowa w przepisie i jego koszt winien być wliczany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Wnioskodawca w piśmie z dnia 20 grudnia 2019 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku wskazał, że uprawnienie dotyczące udostępnienia przez pracodawcę miejsca parkingowego nie jest równoznaczne z najmem przez pracownika konkretnego miejsca parkingowego, a udostępnienie oznacza tu możliwość zaparkowania przez pracownika na jednym z miejsc parkingowych z puli miejsc będących w dyspozycji wnioskodawcy zgodnie z obowiązującą umową najmu. W związku z powyższym, koszt oddania miejsca parkingowego dla pracowników, o którym mowa we wniosku należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. S ustawy z dnia S marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.