DI/100000/43/115/2016 - Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zbiegu z prowadzoną działalnością rolniczą w ramach spółki cywilnej.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 25 stycznia 2016 r., doręczonym dnia 29 stycznia 2016 r., uzupełnionym dnia 16 marca 2016 r., uznaje za prawidłowe w przedmiocie dotyczącym obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zbiegu z prowadzoną działalnością rolniczą w ramach spółki cywilnej.

Dnia 29 stycznia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w (...) wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 10 marca 2016 r. doręczonym dnia 16 marca 2016 r.

Z pisma stanowiącego uzupełnienie do wniosku wynika, iż z wnioskiem w przedmiotowej sprawie zwraca się (...) jako wspólnik spółki cywilnej (...).

Wnioskodawczyni wskazała, iż postanowiła z dniem (...) założyć spółkę cywilną, której na podstawie umowy oraz aneksu z dnia (...) jedynym przedmiotem działalności jest chów i hodowla ryb oraz pozostałych wodnych organizmów wodnych w wodach śródlądowych (PK.D 03.22.Z). Wnioskodawczyni jest objęta w systemie ubezpieczeń społecznych, ponieważ prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą uregulowaną w kodeksie cywilnym z 1964 r. (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Wątpliwości wnioskodawczyni dotyczą tego, czy podlegać ona będzie z tytułu założenia działalności rolniczej składkom wynikającym z ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych z późn. zmianami oraz ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.

We wniosku zareprezentowano stanowisko wskazujące, iż wnioskodawczyni nie będzie podlegać tym składkom w myśl przepisów Dz. U. z 2015 r. poz. 121 art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 w związku z art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ponieważ osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, natomiast spółka cywilna prowadzić będzie wyłącznie działalność rolniczą art. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 (Dz. U. Nr 173, poz. 1807, z późn. zm.), a wspólnicy nie będą podlegać dodatkowym ubezpieczeniom społecznym, ponieważ są osobami prowadzącymi rolniczą działalność gospodarczą art. 8 ust. 6 pkt 3.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył, co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawczynię we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie dotyczącym obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zbiegu z prowadzoną działalnością rolniczą w ramach spółki cywilnej uznać należy za prawidłowe.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację, Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Tym samym Zakład w ramach niniejszego postępowania przyjmuje jako prawdziwe twierdzenie wnioskodawcy, iż działalność przez niego prowadzona w ramach spółki cywilnej jest działalnością rolniczą.

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Natomiast w myśl art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczeniom społecznym podlegają obowiązkowo osoby, które posiadają określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez pracodawcę.

Przepisy art. 6 oraz art. 6a i 6b tej ustawy zawierają zamknięty katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wśród enumeratywnie wymienionych tytułów istnieje przepis art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, z których wynika, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu podlegają osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące.

Przepis art. 8 ust. 6 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

W myśl art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ww. ubezpieczeniom, w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Jednocześnie katalog tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych nie zawiera prowadzenia działalności rolniczej.

Z art. 5 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż ubezpieczenie społeczne rolników, jeżeli nie podlegają oni obowiązkowi ubezpieczeń społecznych na podstawie ustawy, regulują odrębne przepisy.

Przepis art. 5 ust. 1 ww. ustawy reguluje w istocie zbieg ubezpieczenia społecznego rolników i powszechnych ubezpieczeń społecznych, z którego wynika pierwszeństwo dla obowiązkowych ubezpieczeń społecznych regulowanych przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle powyższego stanowisko przedsiębiorcy odnośnie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zbiegu z prowadzoną działalnością rolniczą w ramach spółki cywilnej uznać należy za prawidłowe.

Jednocześnie Zakład zwraca uwagę na fakt, iż z treści art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, iż pisemna interpretacja może być wydana przez Zakład w sprawach, o których mowa powyżej, przy czym niezbędną przesłanką, która musi zostać spełniona przez wnioskodawcę jest konieczność indywidualnego charakteru sprawy. Innymi słowy interpretacja może dotyczyć wyłącznie indywidualnej sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą.

Dlatego też, Zakład w drodze pisemnej interpretacji nie może rozstrzygnąć, czy pozostali wspólnicy spółki cywilnej (...) będą lub nie podlegali dodatkowym ubezpieczeniom społecznym jako osoby prowadzące wyłącznie działalność rolniczą. Ustalenie sytuacji prawnej takich osób w zakresie ewentualnego podlegania przez te osoby ubezpieczeniom społecznym dotyczy indywidualnej sprawy tych osób, a nie (...), która jest wnioskodawcą.

Innymi słowy, takie ustalenie w istocie rzeczy dotyczyłoby sfery ewentualnych obowiązków w zakresie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez inne podmioty niż wnioskodawca.

Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zawiadamia zgodnie z art. 66 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, iż nie jest właściwy rzeczowo do ustalania obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, co wynika z treści art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z dyspozycją treści art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne w sprawach zasad obliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast w zakresie ustalania obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu (a w konsekwencji obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne) przedsiębiorca winien zwrócić się do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, co wynika z art. 109a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 68 ust. 1 lit. c ustawy o systemie ubezpieczeń wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenie zdrowotne należy do zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 66 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego odrębne podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym mowa w art. 66 § 1, w terminie czternastu dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Zakład w tym miejscu nadmienia, iż w przedmiocie podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników właściwy jest Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.