DI/100000/43/1093/2019 - Ustalenie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności gospodarczej w zbiegu z umową o pracę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia G marca 2010 r. Prawo przedsiębiorców (t.j.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) z dnia 20 listopada 2019 r., złożonym w dniu 22 listopada 2019 r. dotyczącym obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności gospodarczej w zbiegu z umową o pracę.

Dnia 22 listopada 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazuje, że od dnia 2 grudnia 2016 r. prowadzi działalność gospodarczą jako radca prawny. Od dnia 1 stycznia 2018 r. z tego tytułu podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż równocześnie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na 1/4 etatu i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia, tj. 2250 zł w 2019 r., a pracodawca opłaca za niego należne składki. Umowa o pracę jest wykonywana w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Od dn. 1 stycznia 2020 r. z tytułu wykonywania umowy o pracę wynagrodzenie wnioskodawcy będzie niższe od minimalnego, tj. będzie wynosiło 2250 zł, jednak pomimo tego, wynagrodzenie to w przeliczeniu na pełny etat będzie wyższe od minimalnego.

Wątpliwości dotyczą tego, czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, pomimo zmiany minimalnego wynagrodzenia, które od dnia 1 stycznia 2020 r. będzie wynosiło 2600 zł z działalności gospodarczej, w dalszym ciągu będzie podlegał wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż wynagrodzenie z umowy o pracę w przeliczeniu na pełny etat będzie wyższe niż minimalne.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie wnioskodawca wskazuje, iż stosownie do art. 9 ust. 1-1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) pracownik którego wynagrodzenie w przeliczeniu na okres miesiąca jest równe co najmniej minimalnemu z innych wykonywanych w tytułów do ubezpieczeń, podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W konsekwencji, w ocenie wnioskodawcy, pomimo tego, iż wynagrodzenie z umowy o pracę w styczniu 2020 r. i w kolejnych miesiącach będzie niższe od minimalnego obowiązującego od stycznia, z działalności gospodarczej w dalszym ciągu ubezpieczenia społeczne będą miały charakter dobrowolny, a nie obowiązkowy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy c systemie ubezpieczeń społecznym obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej są pracownikami (z wyjątkiem prokuratorów) oraz osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność (ora: osobami z nimi współpracującymi). W sytuacji gdy osoba będąca pracownikiem prowadzi równolegle pozarolniczą działalność to wówczas dochodzi do zbiegu tytułów podlegania ubezpieczeniom społecznym.

W myśl postanowień art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w sytuacji równoczesnego prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub wykonywania współpracy oraz pracy na podstawie umowy o pracę osoba prowadząca działalność lub z nią współpracująca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym zasadniczo jedynie z tytułu stosunku pracy.

Należy jednak mieć na względzie, że powyższa zasada obowiązuje zgodnie z art. 9 ust. 1a wskazanej powyżej ustawy wówczas, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia w ramach umowy o pracą, w przeliczeniu na okres miesiąca, przedstawia kwotą równą bądź wyższą od minimalnego wynagrodzenia. Zasada ta doznaje więc ograniczenia w przypadku, gdyby podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, uległa obniżeniu poniżej poziomu wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonego na podstawie odrębnych przepisów dla danego roku. W takim przypadku ubezpieczony musiałby podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów.

Powyższe oznacza, iż w sytuacji zaistnienia zbiegu tytułów ubezpieczeń - stosunku pracy oraz prowadzenia działalności gospodarczej - istotne jest, czy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa, równa, czy wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracą, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów.

Konkludując, w przypadku więc, gdy w sytuacji opisanej we wniosku osoba, która pozostaje w stosunku pracy i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie, które w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższe od kwoty minimalnego wynagrodzenia, to wówczas z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej istnieje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcą oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 3S ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust, 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.