DI/100000/43/106/2020 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłaconego prezesowi zarządu spółki powołanemu do pełnienia tej funkcji mocą uchwały rady nadzorczej spółki, będącemu jednocześnie zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku doręczonego dnia 11 lutego 2020 r. w przedmiocie dotyczącym braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłaconego prezesowi zarządu spółki powołanemu do pełnienia tej funkcji mocą uchwały rady nadzorczej spółki, będącemu jednocześnie zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.

Dnia 11 lutego 2020 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, wpłynął wniosek (...) złożony przez o wydanie interpretacji indywidualnej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazuje, że uchwałą z dnia (...) roku powołał osobę fizyczną na funkcję prezesa zarządu do reprezentowania i prowadzenia spraw spółki (spółka akcyjna) na podstawie powołania w oparciu o przepisy k.s.h. W dniu (...) roku rada nadzorcza spółki akcyjnej za czynności reprezentowania i prowadzenia spraw spółki ustaliła wynagrodzenie prezesa zarządu.

W wyniku procesów restrukturyzacyjnych spółki, osoba fizyczna pełniąca funkcję prezesa zarządu została w dniu (...) roku zatrudniona dodatkowo, na podstawie umowy o pracę, na stanowisku konserwatora nadzoru chcącego poprawność pracy urządzeń montowanych przez spółkę. Obowiązki wynikające z powołania w rozumieniu przepisów k.s.h. w żadnym stopniu nie pokrywają się z zakresem obowiązków wynikających z umowy o pracę. Czynności prezesa zarządu wynikające z powołania, w rozumieniu przepisów k.s.h., polegają na zarządzaniu działalnością spółki w aspektach zarządzania administracyjnego, planowania procesów rozwoju spółki, reprezentacji spółki itp. Zakres obowiązków wynikających z umowy o pracę wymaga wiedzy w zakresie inżynierii i doradztwa w zakresie technicznym. Osoba fizyczna pełniąca funkcję prezesa zarządu, będąca również pracownikiem zatrudnionym na umowę o pracę jest jednocześnie akcjonariuszem tej spółki akcyjnej. Posiada (...) % akcji.

W związku z powyższym stanem faktycznym wnioskodawca zadaje następujące pytanie: Czy od wynagrodzenia ustalonego przez radę nadzorczą spółki z tytułu powołania na funkcje prezesa zarządu, zgodnie z przepisami k.s.h., spółka powinna naliczać, pobierać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w przedmiotowym przypadku, gdy ta sama osoba jest zatrudniona w tej spółce na umowę o pracę, a czynności wykonywane z tytułu sprawowania funkcji nie pokrywają się z zakresem obowiązków pracownika.

Zdaniem wnioskodawcy kwestia ubezpieczenia społecznego i rentowego została określona w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.). Powołane przepisy nie zaliczają do katalogu ubezpieczonych osób pełniących funkcję członka zarządu, w tym prezesa zarządu, pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie. Tak więc wypłata wynagrodzenia prezesa zarządu powołanego w drodze uchwały nie skutkuje powstaniem obowiązku ubezpieczeń społecznych.

Zdaniem wnioskodawcy, jeżeli osoba pełniąca funkcję prezesa zarządu (na podstawie powołania wedle przepisów k.s.h.) będzie otrzymywać dodatkowo wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę (o zupełnie innym zakresie obowiązków niż pełniona funkcja w zarządzie). Ubezpieczenie społeczna i zdrowotne od umowy o pracę należy opłacać na zasadach obowiązujących pracowników firmy. Jednocześnie wynagrodzenie z tytułu powołania do zarządu w rozumieniu przepisów k.s.h. nie będzie podstawą do wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Wnioskodawca nadmienia, iż powyższe stanowisko potwierdził ZUS/O/Lublin w decyzji z dnia 9 kwietnia 2015 r. sygn. WPI/200000/43/412/2015, ZUS/O/Gdańsk w decyzji z dnia 23 lipca 2014 sygn. DI/100000/43/832/2014

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dyspozycja treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Dodatkowo należy wskazać, iż w myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby będące pracownikami, członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu I rentowym.

Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np. umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej. O powyższym decydują strony umowy, poprzez Złożenie oświadczeń woli o stosownej treści. *

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r., sygn. akt: I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Zatem, członek zarządu spółki powołany do pełnienia tej funkcji wyłącznie na podstawie uchwały właściwego organu spółki nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i w konsekwencji brak jest obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia otrzymywanego przez członka zarządu za pełnioną funkcję. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz powiązanym art. 11 i 12 tej ustawy. Tym samym, wynagrodzenie wypłacone członkowi Zarządu, z tytułu pełnionej funkcji na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe.

Tytułem do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia będzie jedynie umowa o pracę - co wynika z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jednocześnie wskazać należy, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie. W związku z tym, w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.) organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia odrębnego podania do Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania,

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę Jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.