DI/100000/43/1016/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko przedstawione we wniosku (...) z dnia 22 października 2019 r., złożonym w dniu 29 października 2019 r.

- uznaje za prawidłowe w części dotyczącej obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w sytuacji gdy przychody uzyskiwane z tego tytułu kwalifikowane są jako pochodzące z tytułu działalności wykonywanej osobiście;

- odmawia wydania interpretacji indywidualnej w części dotyczącej prawidłowości ustalenia kwoty przychodu, która będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych;

- odmawia wydania interpretacji indywidualnej w części dotyczącej składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych I Fundusz Emerytur Pomostowych, które zostały już uiszczone przez członków zarządu spółki.

Dnia 29 października 2019 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 22 października 2019 r. złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Wnioskodawca wskazał, że Rada Nadzorcza spółki prawa handlowego prowadzącej działalność pod firmą (;,spółka") na drodze uchwały powołała Członków Zarządu ("członkowie zarządu"). Poza ww. aktem korporacyjnym, mającym podstawę w kodeksie spółek prawa handlowego pomiędzy każdym z członków zarządu, a spółką została zawarta umowa o świadczenie usług zarządzania ("Umowa"). Umowa została zawarta na okres pełnienia przez członka zarządu funkcji. Każdy członek zarządu realizuje obowiązki wynikające z Umowy w ramach indywidualnie prowadzonej działalności gospodarczej, zaewidencjonowanej w Centralnej Ewidencji i Informacja o Działalności Gospodarczej ("CEiDG") jako osoba prowadząca działalność gospodarczą o kodzie działalności wg PKD: "pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania" (PKD 7O.22.Z). Z uwzględnieniem postanowień ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jedynym klientem członków zarządu jest Spółka. Stosunek prawny łączący spółkę i członka zarządu ma charakter odpłatny: za realizację Umowy przysługuje członkowi zarządu Wynagrodzenie miesięczne oraz roczne na zasadach w niej określonych ("wynagrodzenie"). Wynagrodzenie uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu realizowania czynności na podstawie Umowy stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście, określony w art. 18 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2018.1509 t.j. z dnia 2018.08.08). Członkowie zarządu są podatnikami podatku od towarów i usług, co zostało potwierdzone na drodze interpretacji indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. W związku z realizacją Umowy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, każdy z członków zarządu dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i w konsekwencji płatności składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, wg zasad określonych dla indywidualnie prowadzonej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca kieruje pytania:

W opinii Wnioskodawcy

Odpowiadając na wezwanie z dnia 8 listopada 2019 r. doręczone dnia 13 listopada 2019 r. wnioskodawca poinformował, że:

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w części dotyczącej obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w sytuacji gdy przychody uzyskiwane z tego tytułu kwalifikowane są jako pochodzące z tytułu działalności wykonywanej uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcą daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury, wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzę o stanie faktycznym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskanie informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i uchronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Przenosząc powyższe na grunt przedstawionego przez przedsiębiorcę opisu stanu faktycznego wskazać należy, iż Zakład związany jest oświadczeniem przedsiębiorcy wskazującym na to, iż przychody uzyskiwane przez członków zarządu z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania w ramach prowadzonej działalności gospodarczej kwalifikowane są jako pochodzące z działalności wykonywanej osobiście zgodne z brzmieniem art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. I tak, w myśl art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego I ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarto we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pl<t 4 i 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Co do zasady umowa o świadczenie usług zarządzania (kontrakt menedżerski) jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Osoba zarządzająca z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zarządu do dnia jej rozwiązania lub wygaśnięcia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dla tej osoby dobrowolne, o czym stanowi art. 11 ust. 2 wskazanej ustawy.

W sytuacji gdy osoba świadcząca usługi zarządzania w ramach działalności gospodarczej uzyskuje przychody z działalności wykonywanej osobiście to umowa kontraktu menedżerskiego jest tytułem do ubezpieczeń społecznych, a nie jest umową wykonywaną w ramach działalności gospodarczej. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy jedynym przedmiotem działalności jest świadczenie usług tego typu na rzecz innego podmiotu, przy czym prowadzący działalność nie uzyskuje jakichkolwiek innych przychodów poza tymi wynikającymi z zawartej umowy o zarządzanie (kontraktu menedżerskiego).

W uzupełnieniu wniosku przedsiębiorca wskazał, między innymi, że według wiedzy wnioskodawcy, aktualnie członkowie zarządu nie uzyskują przychodów innych niż z ww. umów, przedmiotem których jest świadczenie usług zarządzania przedsiębiorstwem.

Umowy o świadczenie usług zarządzania są wykonywane przez członków zarządu w ramach prowadzonej i zarejestrowanej w CEiDG działalności gospodarczej, a wynagrodzenie otrzymywane z omów jest wyższe od obowiązującej Ich podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą.

Przychody z tytułu ww. umowy są kwalifikowane jako osiągane tytułem działalności wykonywanej osobiście, określone w art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując w przypadku menedżerów, którzy mają wpis do CEIDG w zakresie zarządzania i jednocześnie mają zawarte umowy kontraktu menedżerskiego na zarządzanie, a przychód uzyskiwany z tych umów - dla potrzeb opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych - jest przychodem z działalności wykonywanej osobiście, umowy kontraktu menedżerskiego są traktowane jako tytuł do ubezpieczeń społecznych, a nie jako umowy wykonywane w ramach działalności gospodarczej. Osoby te podlegają wówczas ubezpieczeniom jako zleceniobiorcy (wykonywanie kontraktu menedżerskiego o charakterze umowy o świadczenie usług). Obowiązkowe są dla nich ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie wypadkowe. Ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne. Oznacza to, że prawidłowym jest uznanie, że na spółce ciąży obowiązek zgłoszenia członków zarządu do ubezpieczeń społecznych oraz opłacanie składek z tytułu zawartych umów o świadczenie usług zarządzania.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, że niniejszy wniosek nie dotyczy sytuacji, w której poza przychodami z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania członkowie zarządu będą uzyskiwali inne przychody kwalifikowane przez organy podatkowe jako przychody z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmawia wydania interpretacji indywidualnej w części dotyczącej prawidłowości ustalenia kwoty przychodu, która będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz w części dotyczącej składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych które zostały już uiszczone przez członków zarządu spółki.

Jak wskazano powyżej zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dn a 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również podkreślić, że zgodnie z brzmieniem art. 34 ust. 2 i 3 ustawy Prawo przedsiębiorców wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie.

Przepisy powyższe jednoznacznie przesądzają, iż nie każda sprawa, leżąca we właściwości organu lub państwowej jednostki organizacyjnej, jest możliwa do rozstrzygnięcia poprzez wydanie interpretacji indywidualnej w tym trybie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie rozstrzyga w drodze interpretacji indywidualnej kwestii przychodowych - sposobu ustalania kwoty przychodu, która będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż rozstrzyganie tego typu kwestii leży w wyłącznej gestii organów podatkowych.

Na marginesie należy wskazać, że każdy przepis ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w którym pojawia się pojęcie przychodu, musi być odczytywany łącznie z art. 4 pkt 9 ustawy, który stanowi, iż użyte w ustawie określenie przychód oznacza przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie kształtuje samodzielnie pojęcia przychodu, lecz każdorazowo odsyła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nigdy bowiem organ rentowy nie może władczo zadecydować, co może stanowić przychód, a co nie będzie go stanowiło i w jaki sposób dany przychód powinien być ustalany. Jednocześnie brak jest podstaw do wydania interpretacji, gdy jej wydanie ma dotyczyć zdarzenia przeszłego - sytuacji, w której wnioskodawca lub związane z nim umową osoby trzecie opłaciły już składki i wnioskodawca wnosi o potwierdzenie czy składki dotychczas uiszczone przez osoby trzecie mogą być zaliczone na poczet zobowiązań wynikających z zawartych umów. Interpretacja indywidualna nie może dotyczyć sytuacji, która miała miejsce w przeszłości, wywołała określone skutki prawne a jednocześnie dotyczy de facto sfery obowiązków osób trzecich, które uiściły składki w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Organ rentowy jest, na gruncie ustawy - Prawo przedsiębiorców, zobligowany jedynie do zbadania prawidłowości przedstawionego przez przedsiębiorcę stanowiska - dokonanej przez przedsiębiorcę oceny przepisów prawa, z których wynika bądź będzie wynikał, obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne mających zastosowanie na tle zaistniałego stanu faktycznego tak, by umożliwić przedsiębiorcy prawidłowe wypełnienie spoczywających na nim obowiązków nałożonych w tym zakresie przez prawo. Organ nie może jednak dokonać takiej oceny, w sytuacji, gdy wątpliwości wnioskodawcy dotyczą kwestii technicznych z zakresu rozliczania składek i wolą wnioskodawcy jest potwierdzenie czy działania, które zamierza podjąć w tym zakresie są prawidłowe. Do takich kwestii zalicza się ustalenie czy składki dotychczas uiszczone przez członków zarządu mogą być zaliczone na poczet zobowiązań wynikających z łączącej strony umowy o świadczenie usług zarządzania.

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazuje, iż niemożność wydania interpretacji indywidualnej nie oznacza, iż przedsiębiorca pozbawiony jest prawa do uzyskania wyjaśnień ze strony Zakładu w przedmiotowej sprawie. Wnioskodawcy służy bowiem w tym zakresie prawo do wystąpienia do właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej Zakładu z zapytaniem na zasadach ogólnych regulowanych przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.