DI/100000/43/1008/2017 - Umowa o świadczenie usług zawarta z członkiem zarządu, a podleganie ubezpieczeniom społecznym.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829, z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1778), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy: (...) z dnia 11 sierpnia 2017 r., doręczonym w dniu 21 sierpnia 2017 r., uzupełnionym dnia 25 września 2017 r., w części dotyczącej podlegania ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, oraz opłacania składek na ww. ubezpieczenia z tytułu umowy o świadczenie usług zawartej z członkiem zarządu, dla którego ta umowa jest jedynym tytułem.

Dnia 21 sierpnia 2017 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 11 sierpnia 2017 r. złożony przez (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 września 2017 r. doręczonym dnia 25 września 2017 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że powołał do składu zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako członka zarządu osoby fizyczne nie wykonujące działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) i nie posiadające wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. z 2016 r. poz. 1202) została zawarta umowa o świadczenie usług zarządzania między Zarządzającym, a Wnioskującą Spółką. Przedmiotem umowy jest świadczenie usług zarządzania Spółką, w związku ze sprawowaniem funkcji w zarządzie spółki.

Realizacja przez Zarządzającego powierzonych mu zadań występuje przy wykorzystaniu zasobów rzeczowych, finansowych i organizacyjnych Spółki, w tym zasobu pracowników oraz osób współpracujących ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych. Zawarta umowa zawiera zobowiązania Spółki do zapewnienia tych zasobów Zarządzającemu.

Świadczenie usług przez Zarządzającego polega na działaniu w imieniu i na rzecz Spółki, prowadzeniu spraw Spółki we wszystkich aspektach tej działalności, reprezentowaniu Spółki wobec podmiotów trzecich i wobec pracowników Spółki, zgodnie ze sposobem reprezentacji przyjętym w Spółce, realizacji celów zarządczych i innych stawianych przed Spółką oraz do realizacji zadań o charakterze użyteczności publicznej.

Zarządzający świadczy usługi wyłącznie osobiście oraz w sposób ciągły, w warunkach pełnej dyspozycyjności, Działa on pod nadzorem Zgromadzenia Wspólników oraz Rady Nadzorczej Spółki. W okresie pełnienia funkcji członka zarządu nałożono na niego obowiązek przestrzegania zakazu konkurencji, tajemnicy przedsiębiorstwa Spółki oraz nieujawniania informacji poufnych. Miejscem wykonywania umowy przez Zarządzającego jest siedziba Spółki oraz każde inne miejsce na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz poza jej granicami, w którym zaistnienie konieczność wykonywania zadań związanych z działalnością Spółki, Zarządzający jest zobowiązany do dokumentowania swojej obecności w siedzibie Spółki, w innych miejscach świadczenia usług poprzez podpisywanie stosownej ewidencji prowadzonej przez Spółkę.

W ramach umowy Spółka zobowiązała się wobec Zarządzającego do przekazania urządzeń technicznych, wyposażenia oraz innego mienia Spółki niezbędnego do realizacji usług zarządzania, w tym - środków łączności telefonicznych i elektronicznych, zapewnienia samodzielnego pomieszczenia biurowego o standardzie stosownym do wykonywanej funkcji członka zarządu wraz z możliwością korzystania z części wspólnych budynku, w którym znajduje się siedziba Spółki, zapewnienia materiałów biurowych, możliwości korzystania z ogólnodostępnych urządzeń technicznych w Spółce. Spółka zobowiązała się ponosić koszty utrzymania, obsługi, napraw urządzeń przekazanych do korzystania Zarządzającemu. Ustalono, że do celów związanych z wykonywaniem usług zarządzania poza siedzibą Spółki, Zarządzający jest uprawniony do wykorzystywania samochodów stanowiących mienie Spółki, a także samochodu prywatnego. Spółka zobowiązała się pokrywać koszty podróży służbowych dotyczących wykonywania usługi zarządzania oraz zwrotu udokumentowanych i uzasadnionych wydatków poniesionych przez Zarządzającego, niezbędnych do prawidłowego wykonywania umowy.

Spółka zapewnia Zarządzającemu, jego współmałżonkowi, dzieciom prowadzącym wspólne gospodarstwo domowe, korzystanie z pakietów medycznych oraz innych pakietów usług, które udostępnia również pracownikom. Spółka zgłosiła Zarządzającego do ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego oraz opłacania składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, NFZ, FP, FGŚP zgodnie z obowiązującymi przepisami

Wynagrodzenie należne Zarządzającemu składa się z części stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe (część stała) oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy spółki. Wynagrodzenie miesięczne zostało określone kwotowo - płatne z dołu, stałą kwotą należną za każdy miesiąc przez cały okres obowiązywania umowy. Wynagrodzenie jest płacone po zakończeniu miesiąca kalendarzowego na podstawie wystawionych rachunków lub faktur. Obniżenie tej kwoty jest możliwe tylko w formie proporcjonalnych potrąceń, na skutek rozliczenia przerw w świadczeniu usług przez Zarządzającego. Wynagrodzenie to zgodnie z zapisami umowy obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie lub udzielenie praw autorskich, zależnych i wynalazczych, jeżeli utwory, wynalazki itp. powstały w wykonaniu lub w związku z wykonaniem umowy. Część zmienna wynagrodzenia Zarządzającego jest uzależniona od realizacji celów zarządczych w roku obrotowym. Jest ona ustalana przez Radę Nadzorczą w ściśle określonych ramach kwotowych, zależnych od kwoty wynagrodzenia podstawowego,

W umowie zapisano, że każda ze Stron ponosi odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań z tej umowy. Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki oraz wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez Zarządzającego umowy lub wykonywania funkcji członka zarządu Spółki będącej następstwem niewykonywania lub nienależytego wykonywania umowy lub naruszenia przepisów prawa, jeżeli nastąpiło z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa. Zarządzający nie ponosi odpowiedzialności związanej z ryzykiem w zarządzaniu i ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej Spółki, o ile nastąpiło to w ramach dozwolonego i uzasadnionego ryzyka, jeżeli Zarządzający je podejmował zgodnie z przepisami prawa i nie można mu przypisać winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa.

Spółka lub Zarządzający zawiera na koszt Spółki umowę odpowiedzialności cywilnej organów Spółki za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem funkcji w organach Spółki i ona pokrywa koszty składek z tego tytułu.

W ocenie Wnioskodawcy kontrakt menadżerski - umowa o świadczenie usług zarządzania stanowi umowę cywilną nienazwaną, polegającą na świadczeniu usług, do której odpowiednio stosuje się przepisy o zleceniu. Świadczący usługi zarządzania w zamian za wynagrodzenie zarządza Spółką, a zatem podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, zdrowotnemu i wypadkowemu. Dodatkowo zaś może dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Podstawę składek na ubezpieczenie społeczne członków Zarządu stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług zarządzania.

W opinii wnioskodawcy Spółka powinna za członków Zarządu odprowadzić składki; emerytalną, rentową, zdrowotną i ewentualnie dobrowolną chorobową. Dodatkowo na ogólnych zasadach Wnioskodawca powinien opłacać składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Socjalnych. Członkowie Zarządu osiągają przychody jedynie z umowy o świadczenie usług zarządzania. W związku z tym nie dochodzi w tej sytuacji do zbiegu ubezpieczeń.

W piśmie z dnia 18 września 2017 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku przedsiębiorca wskazał, że dwie osoby, z którymi zawarła umowę o świadczenie usług zarządzania nie posiadają innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. umowa o pracę lub umowy cywilnoprawne np. zlecenia. Natomiast jedna z nich dodatkowo świadczy usługi na rzecz innego podmiotu na podstawie umowy zlecenia.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji uznać w części dotyczącej podlegania ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, oraz opłacania składek na ww. ubezpieczenia z tytułu umowy o świadczenie usług zawartej z członkiem zarządu, dla którego ta umowa jest jedynym tytułem należy uznać za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie z art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanego przez przedsiębiorcę rozumienia treści przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o opis stanu faktycznego zawartego w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego. Wydając pisemną interpretację Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę we wniosku oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego wdacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. wtoku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcą, w tym dotyczących charakteru zawarte) umowy, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty. W przedstawionym stanie faktycznym osoby, o których mowa we wniosku świadczą usługi zarządcze na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług, przy czym należy również wyjaśnić, iż co do zasady umowa o zarządzanie spółką jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. W myśl postanowień art. 6 ust. 1 pkt 4 powyższej ustawy, osoby fizyczne, które na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej świadczą pracę na postawie umowy agencyjnej, lub umowy zlecenia podlegają z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadpodstawowych oraz studentami do ukończenia 26 roku życia.

Osoba zarządzająca z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art, 12 ust. 1 w związku z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zarządu do dnia jej rozwiązania lub wygaśnięcia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dla tej osoby dobrowolne o czym stanowi art. 11 ust. 2 wskazanej ustawy.

Jak wynika z treści wniosku osoby, o których stanowi wniosek zostały zgłoszone do ubezpieczeń społecznych. W umowie zaś o świadczenie usług, określono odpłatność za jej wykonanie. Wynagrodzenie stałe ustalone zostało kwotowo na dany miesiąc.

Zatem w świetle powyższych, stanowisko Wnioskodawcy wskazujące, iż osoba zarządzająca, dla której umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem stanowi jedyny tytuł, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu, a dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, zaś spółka powinna za taką osobę odprowadzić składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz ewentualnie chorobową uznać należy za prawidłowe.

Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie, obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, na co wskazuje treść ww. art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, W związku z czym w oparciu o art. 66 & 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie w zakresie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Natomiast w zakresie obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Takie podania złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.