DFP-Fn-XII.310.2.2014 - Obowiązki właściciela nieruchomości.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 31 lipca 2014 r. Urząd Miasta w Łodzi DFP-Fn-XII.310.2.2014 Obowiązki właściciela nieruchomości.

PISEMNA INTERPRETACJA PRZEPISÓW PRAWA PODATKOWEGO

Prezydent Miasta Łodzi, działając na podstawie art. 14j § 1 i 3 w zw. z art. 14c i art. 14k § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), art. 2 ust. 1 pkt 4, art. 2 ust. 3, art. 6c oraz art. 6h ustawy z dnia i 3 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1399, z późn. zm.),

po rozpatrzeniu

wniosku złożonego przez (...) członka zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej w Łodzi w dniu 4 lipca 2013 r., w sprawie wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie zdarzenia przyszłego dotyczącego art. 2 ust. 1 pkt 4, art. 2 ust. 3, art. 6c oraz art. 6h ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1399),

postanawia

uznać, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2013 r. do Wydziału Finansowego w Departamencie Finansów Publicznych Urzędu Miasta Łodzi wpłynął wniosek złożony przez (...) członka zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. w Łodzi o wydanie indywidualnej interpretacji (...) przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczący odpowiedzialności i obowiązków członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej w zakresie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w świetle ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, dalej u.c.p.g.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe

Wspólnota mieszkaniowa nieruchomości położonej w Łodzi przy ul. (...) jest wspólnotą, w skład której wchodzi samodzielnych lokali mieszkalnych, w tym 41 stanowiących odrębne nieruchomości lokalowe będące własnością osób fizycznych, zaś 4 stanowiących własność tzw. "dotychczasowego właściciela" tj. Gminy Miejskiej Łódź, zajmowanych na podstawie umów najmu.

Pan (...) jest członkiem zarządu opisanej wyżej Wspólnoty Mieszkaniowej i funkcję tę sprawuje wraz z dwiema innymi osobami. Wszyscy członkowie zarządu - jako właściciele indywidualnych lokali mieszkalnych - są jednocześnie członkami opisanej wyżej Wspólnoty. Zarząd ten powołany został uchwałą właścicieli lokali mieszkalnych nr (...) odjętą na podstawie art. 20 w związku z art. 18 ust. 3 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.), dalej jako u.w.l, jest zatem tzw. zarządem właścicielskim.

Do dnia 30 czerwca 2013 r. wywóz nieczystości stałych z terenu posesji odbywał się na podstawie umowy zawartej przez Wspólnotę Mieszkaniową ze stosownym przedsiębiorstwem i to Wspólnota odpowiadała za zobowiązania finansowe z tej umowy wynikające. Począwszy od dnia 1 lipca 2013 r. obowiązek wywozu odpadów komunalnych przejmuje Gmina Miejska Łódź, zaś po stronie właściciela nieruchomości powstanie obowiązek comiesięcznego rozliczania się z opłaty z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi, która to opłata ma charakter należności publicznoprawnej. Obowiązki właściciela nieruchomości - zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy-obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną, do których - w tym przypadku - zalicza się także Pan (...).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie;

Czy obowiązek uiszczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi - w przypadku niewykonania go przez właścicieli poszczególnych nieruchomości lokalowych - obciąża członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej wybranych na podstawie art. 20 w zw. z art. 18 ust. 3 u.w.l. - zatem w przypadku posesji przy ul. wnioskodawcę

i pozostałych dwóch członków zarządu, a w konsekwencji czy zaniechanie odprowadzenia tej opłaty przez właścicieli poszczególnych lokali spowoduje wdrożenie procedury, o której mowa w art. 6q ustawy tj. wydania decyzji ustalającej zaległość z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi egzekwowanej w trybie wskazanym w art. 6qa ustawy wyłącznie w stosunku do członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej?

Stanowisko wnioskodawcy

W ocenie wnioskodawcy na tak postawione pytania należy odpowiedzieć przecząco. Przemawia za tym zarówno wykładnia przepisów cytowanej ustawy jak i norm prawnych wyższej rangi.

Nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z 1 lipca 2011 r. (Dz. U. Nr 152, poz. 897) wprowadzono nowy rodzaj daniny publicznej tj. opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6h ustawy. Zgodnie z powołanym przepisem, obowiązek zapłaty tej daniny spoczął na właścicielach nieruchomości wymienionych w art. 6c ustawy, tj. takich nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.

Pojęcie właściciela nieruchomości w rozumieniu ustawy zostało zdefiniowane w jej rozdziale 1 zatytułowanym "przepisy ogólne", który w art. 2 zawiera słowniczek określający znaczenia poszczególnych pojęć prawnych użytych ustawie. Fakt zamieszczenia w art. 2 tego słowniczka ma o tyle istotne znaczenie, iż sformułowane w nim definicje odbiegają od definicji tożsamych pojęć prawnych, użytych w przepisach innych ustaw, w tym między innymi kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 przez właściciela nieruchomości - dla potrzeb wskazanej wyżej ustawy-rozumie się także współwłaściciela, użytkowników wieczystych, jednostki organizacyjne, osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością co oznaczałoby, że na terenie nieruchomości składającej się z kilku lub kilkudziesięciu lokali mieszkalnych, stanowiących odrębne nieruchomości lokalowe, odpowiedzialność finansową za uiszczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszą właściciel poszczególnych lokali i to oni uiszczaj ą bezpośrednio do Gminy stosowne opłaty. Modyfikacje w tym zakresie wprowadza jednak art. 2 ust. 3 ustawy, który ma szczególne znaczenie dla sytuacji prawnej członków zarządu wspólnot mieszkaniowych, bowiem wynika z niego, że, Jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 oraz z 2004 r. Nr 141, poz. 1492), lub właścicieli lokali, jeżeli zarząd nie został wybrany". Podkreślić należy, że ustawodawca wskazując wyraźnie na "osoby sprawujące zarząd", lub - w jego braku - "właścicieli lokali" wyłączył z grona podmiotów odpowiedzialnych same wspólnoty mieszkaniowe, mimo iż zgodnie z art. 6 ustawy o własności lokali podmioty te mogą nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. Podmiotowość prawna wspólnoty mieszkaniowej determinowana jest zakresem przysługujących jej praw i obowiązków i ogranicza się ona do sfery nieruchomości wspólnej. Tak zakreślona podmiotowość prawna samej wspólnoty determinuje z kolei zakres uprawnień i obowiązków członków organu wspólnoty, jakim jest jej zarząd. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o własności lokali zarząd wspólnoty kieruje sprawami wspólnoty mieszkaniowej i reprezentuje na zewnątrz oraz w stosunkach pomiędzy wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali, nic może zaś działać w imieniu i na rzecz właścicieli poszczególnych jej członków.

Przez "sprawy wspólnoty mieszkaniowej" należy rozumieć - zgodnie z art. 17 u.w.l. - sprawy dotyczące nieruchomości wspólnej, a nieruchomość tą - zgodnie z kolei z definicją zawartą w art. 3 ust. 2 u.w.l. - stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, takie jak klatki schodowe piwnice, strychy, wspólne korytarze, dach, fundamenty etc.

Według wnioskodawcy - Pana (...) opłata za wywóz odpadów komunalnych może stanowić koszt zarządu nieruchomością wspólną ale jedynie wówczas, gdy to nieruchomość wspólna generuje te odpady (np. odpady z ogrodu zlokalizowanego na wspólnej nieruchomości, odpady powstałe w wyniku prac remontowych lub modernizacyjnych na częściach wspólnych budynku). W pozostałych przypadkach odpady komunalne produkowane będą przez właścicieli i najemców poszczególnych lokali mieszkalnych, w związku z zamieszkiwaniem przez nich w tych lokalach. Opłaty takie stanowić powinny zatem wydatki związane z utrzymaniem poszczególnych lokali, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali i ponoszone powinny być indywidualnie przez właścicieli poszczególnych lokali, podobnie jak należności publicznoprawne związane z podatkiem od nieruchomości czy opłatą z tytułu użytkowania wieczystego.

Zdaniem wnioskodawcy nawet gdyby hipotetycznie przyjąć, iż łączna suma opłat za wywóz odpadów komunalnych z danej nieruchomości stanowi wydatek zaliczany do kosztów zarządu nieruchomością wspólną na podstawie art. 14 ust. 4 u.w.l. to obowiązek jej zapłaty spoczywałby na wspólnocie mieszkaniowej a nie na jej zarządzie, bowiem ustawa o własności lokali w ogóle nie przewiduje bezpośredniej finansowej odpowiedzialności członków zarządu wspólnoty za zobowiązania wspólnoty.

Członkowie zarządu nie maj ą - w obowiązującym stanie prawnym - żadnej formalnej możliwości wyegzekwowania od właścicieli lokali obowiązku rozliczenia z "podatku śmieciowego" jak również nic mają podstaw prawnych, by żądać zwrotu zapłaconych za mieszkańców kwot. W przypadku Wspólnot, w których liczba lokali jest znaczna, nałożenie na członków zarządu takich obowiązków finansowych może wiązać się z odpowiedzialnością finansową obejmującą znaczne kwoty pieniężne.

Niezależnie od tego, jak wskazał wnioskodawca, żaden z obowiązujących przepisów nie wskazuje, którzy członkowie zarządu - w przypadku zmian w jego składzie osobowym - ponosić będą odpowiedzialność finansową, a w grę mogą wchodzić tutaj:

1.

członkowie zarządu z daty powstania zaległości w opłacie;

2.

członkowie zarządu z daty wydania decyzji stwierdzającej zaległość;

3.

członkowie zarządu z daty wszczęcia postępowania egzekucyjnego,

Wnioskodawca podał, że Gmina Łódź przyjęła jako sposób obliczania opłat, stawkę za osobę zamieszkującą dany lokal. Wymaga to od właścicieli nieruchomości składania deklaracji, w których ujęta jest liczba osób zamieszkujących nieruchomość. Tymczasem ustawodawca nie wyposażył członków zarządu w żadne narzędzia kontroli liczby osób zamieszkujących na nieruchomości. W szczególności nie mogą oni żądać takiej informacji od poszczególnych właścicieli ani korygować błędnie wskazanych danych. W istocie zatem zobowiązując członków zarządu do przekazania takich danych, ustawodawca nałożyłby ma nich obowiązek niewykonalny.

W świetle powyższego uznać należy, zdaniem wnioskodawcy, że sformułowanie: "obowiązki właściciela nieruchomości" użyte w art. 2 ustęp 4 u.c.p.g., odnieść należy wyłącznie do obowiązków właścicieli nieruchomości, które wymienione są w tytule rozdziału 3 ustawy, nie zaś obowiązków wskazanych w rozdziale 3a ustawy. Przemawia za tym systematyka ustawy. Jej przyjęcie oznaczać będzie, że członków zarządu obciążać będą obowiązki związane z zapewnieniem czystości i porządku na nieruchomości. Natomiast właścicielem zobowiązanym do zapłaty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, pozostałaby osoba, która przymiot ten posiada, a więc właściciel odrębnego lokalu we Wspólnocie Mieszkaniowej oraz "dotychczasowy właściciel", który jest dysponentem lokali niewyodrębnionych.

W interpretacji z dnia 24 września 2013 r. nr DFP-Fn-XII.310.2.2013 Prezydent Miasta Łodzi uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Po uprzednim bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa podatnik złożył skargę na powyższą interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi domagając się jej uchylenia w całości. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2014 r. (doręczonym organowi wraz z uzasadnieniem w dniu 6 maja 2014 r.) sygn. akt I SA/Łd 1/14 uchylił zaskarżoną interpretację. Sąd wskazał, iż odpowiedzi na przedstawione we wniosku zapytania a w szczególności czy wnioskodawca, jako członek zarządu wspólnoty ponosi odpowiedzialność za nieuregulowane zobowiązanie właściciela lokalu należącego do wspólnoty z tytułu opłaty za odpady komunalne, należy poszukiwać w powołanej w art. 6q-u.c.p.g. ustawie - Ordynacja podatkowa. Na gruncie przepisów tej ustawy należy rozstrzygnąć, jaki status ma członek zarządu wspólnoty mieszkaniowej czy jest podatnikiem czy tez może płatnikiem opłaty za odpady komunalne. Uwzględniając przedstawione w uzasadnieniu wyroku WSA w Łodzi uwagi, organ podatkowy postanowił uznać, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

Charakter opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi został przesądzony przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 listopada 2013 r. sygn. akt K. 17/12.

W wyroku tym TK stwierdził bowiem, że opłata ustanowiona w art. 6h u.c.p.g., do której odnoszą się art. 6k i art. 61 w związku z art. 6j ust. 2a u.p.c.g. jest daniną publiczną w konstytucyjnym rozumieniu. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi została nałożona ustawą i ma charakter powszechnego jednostronnie ustalonego świadczenia pieniężnego, od którego wniesienia uzależnione jest dopiero świadczenie innego podmiotu, polegające na odbiorze odpadów komunalnych. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest świadczeniem pieniężnym o charakterze przymusowym. Obowiązek zapłaty spoczywa na wszystkich właścicielach nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (art. 6h w związku z art. 6c ust. 1 u.p.c.g.). Obowiązek ten z mocy ustawy obejmuje również właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, ale powstają tam odpady, o ile rada gminy postanowi o odbieraniu odpadów z tych nieruchomości. Podmioty zobowiązane do uiszczania opłaty nie maj ą swobody kształtowania treści stosunku prawnego, w szczególności wysokości opłaty, ewentualnego jej obniżenia lub odstąpienia od niej oraz terminu zapłaty. Elementy te określa, bowiem ustawa oraz akt prawa miejscowego w zakresie wskazanym w ustawie (art. 6k i art. 61 u.p.c.g.). Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi należy do dochodów publicznych i jest przeznaczona na realizację celów publicznych. Ponadto opłata ta jest należnością podlegająca egzekucji administracyjnej (art. 6qa u.c.p.g.). Trybunał Konstytucyjny w wymieniony wyroku podkreślił, że taka charakterystyka opłaty przemawia zarazem za uznaniem jej za daninę, która nie ma charakteru podatkowego. Jest ona, bowiem świadczeniem pieniężnym, przymusowym bezzwrotnym, jednostronnym, publicznoprawnym, ale odpłatnym i mającym realizować różne cele wynikające z przepisów ustawy o utrzymaniu czystości. Uznanie, że opłata za gospodarowanie odpadami jest daniną publiczna w rozumieniu art. 217 Konstytucji RP wywołuje następstwa w postaci rygorów, jakie towarzyszą wprowadzaniu danin publicznych. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie podkreślał, że wszystkie istotne elementy stosunku daninowego powinny być uregulowane bezpośrednio w ustawie (por. wyrok z dnia 6 marca 2002 r., sygn. akt P 7/00, z dnia 16 czerwca 1998 r. sygn. akt U 9/97, z dnia 1 września 1998 r., sygn. akt U 1/98). Również w doktrynie wyrażany jest pogląd, zgodnie z którym nie tylko samo uregulowanie wprowadzające podatek lub inną daninę publiczną lecz również wszystkie pozostałe elementy stosunku daninowego tj. zakres podmiotowy, przedmiotowy, stawki oraz pozostałe elementy wymienione w tym przepisie muszą być objęte regulacja ustawową (R. Mastalski, Prawo podatkowe, Warszawa 2000, s. 61-70).

Zgodnie z art. 2 ust. 3 u.c.p.g, jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokałowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążaj ą osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Art. 2 ust. 3 u.c.p.g. wskazuje wprost na osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną a nie zarząd jako organ wspólnoty. Powstaje zatem pytanie czy określone w tym przepisie obowiązki obciążają osoby sprawujące zarząd i stają się ich obowiązkami osobistymi, czy też są to obowiązki wspólnoty mieszkaniowej którą jedno lub kilkuosobowy zarząd reprezentuje. Podnieść jednakże należy, iż ustawodawca nie mógł obciążyć obowiązkami wynikającymi z tego przepisu zarządu jako organu, gdyż egzekwowanie obowiązków od organu jest niemożliwe. Przepis ten wskazuje, że obowiązki właściciela nieruchomości obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną. Zgodnie z wykładnią językową "obciążać" oznacza "nakładać na kogoś jakieś obowiązki, czynić odpowiedzialnym za coś". Tym samym wykładnia językowa art. 2 ust. 3 u.c.p.g. wskazuje, że mowa tutaj o nałożeniu obowiązków właścicieli na osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną, uczynienie tych osób odpowiedzialnymi za wykonanie przedmiotowych obowiązków. Ponieważ powołany wyżej przepis został umieszczony w Rozdziale 1 "Przepisy ogólne", to nie ma wątpliwości, że mowa tutaj również o obowiązkach przewidzianych w art. 6 u.c.p.g. jak i art. 6m ust. 1 u.p.c.g., a zatem o obowiązkach: złożenia deklaracji podatkowej o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i zapłaty tej opłaty. Sformułowanie użyte w treści art. 2 ust. 3 u.c.p.g ("obciążają") nie czyni z osoby sprawującej zarząd nieruchomością wspólną płatnika opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lecz podatnika tej opłaty. Zgodnie bowiem z art. 7 § 1 Ordynacji podatkowej, podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Zaś zgodnie z art. 8 Ordynacji podatkowej, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna łub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczania i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Osoba sprawująca zarząd nieruchomością wspólną obciążona jest na mocy art. 2 ust. 3 u.c.p.g. obowiązkami podatnika - tj. złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i zapłaty tej opłaty, nie zaś do jej obliczenia i poboru od podatnika oraz wpłacenia kwoty opłaty do organu gminy (które to obowiązki należą do płatnika). Przepis art. 2 ust. 3 u.c.p.g. nie daje podstaw do przypisywania osobie sprawującej zarząd nieruchomością wspólną cech płatnika opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Nie tylko dlatego, że nie używa wprost terminu "płatnik", ale zwłaszcza dlatego, że nie powierza danemu podmiotowi wykonania czynności, o których mowa w art. 8 ustawy - Ordynacja podatkowa (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 31 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 67/14).

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 listopada 2013 r. sygn. akt K 17/12 stwierdził, iż definicja właściciela nieruchomości na gruncie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a tym samym podmiotu, który jest podatnikiem opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest bardzo szeroka i wiąże się z faktem władania nieruchomością, na której zamieszkują mieszkańcy lub też nie zamieszkują lecz generują odpady komunalne.

Zgodnie z art. 6h u.c.p.g. właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na której się są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. To na właścicielach nieruchomości, co do zasady, ciążą obowiązki wskazane w u.c.p.g., w tym złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz uiszczenia tej opłaty. Mocą przepisów u.c.p.g. obowiązki właścicieli, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 mogą wykonywać także inne podmioty. Jak stanowi bowiem art. 2 ust. 3 u.c.p.g., jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążaj ą osoby sprawuj ące zarząd nieruchomością wspólną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903, z późn. zm., zwanej dalej u.w.l.), lub właścicieli lokali, jeżeli zarząd nie został wybrany. Regulacja ta stanowi lex specialis w stosunku do ogólnej normy art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g., która przewidzianymi w ustawie obowiązkami obciąża właścicieli nieruchomości. Zatem w sytuacji wskazanej w art. 2 ust. 3 u.c.p.g., wolą ustawodawcy, obowiązki właścicieli zostały przeniesione na inne podmioty - osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną.

Celem art. 2 ust. 3 jest bez wątpienia ułatwienie wykonywania obowiązków wynikających z u.c.p.g. w przypadku, gdy mamy do czynienia z budynkami wielolokalowymi, w których wydzielono odrębne lokale. W takich przypadkach obowiązki z indywidualnych podmiotów przechodzą mocą ustawy na wspólnoty lub spółdzielnie reprezentowane przez swoje organy (zarządy). Obowiązki te, to nie tylko złożenie deklaracji i uiszczenie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ale także inne, określone w rozdziale 3 u.c.p.g. W szczególności z art. 5 ust. 1 u.c.p.g. wynika, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:

1)

wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, chyba że na mocy uchwały rady gminy, o której mowa w art. 6r ust. 3, obowiązki te przejmie gmina jako część usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w zamian za uiszczoną przez właściciela opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi;

2)

przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych;

3)

zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie;

3a)

gromadzenie nieczystości ciekłych w zbiornikach bezodpływowych;

3b)

pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi;

4)

uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych;

5)

realizację innych obowiązków określonych w regulaminie.

Mając na względzie możliwości wykonania tych obowiązków, ustawodawca celowo dla budynków wielolokalowych przyjął odrębne uregulowanie. Trudno bowiem uznać za zasadę i wyobrazić sobie sytuację, w której pod budynkiem wielolokalowym, w którym wydzielono wiele odrębnych lokali znajdują się pojemniki służące do odbierania odpadów od każdego z tych lokali oddzielnie. W tym kontekście przepis art. 2 ust. 3 u.c.p.g. należy odczytać w ten sposób, że wolą ustawodawcy obowiązki właścicieli przerzucono na konkretną grupę podmiotów (tekst jedn.: na osoby sprawujące zarząd nad nieruchomością wspólną). Na tak rozumianą intencję ustawodawcy wskazują również stanowiska prezentowane przez Ministra Środowiska, który w swych pismach wskazuje jednoznacznie, że przepisy w tym zakresie są jednoznaczne, a intencją ustawodawcy w przypadku budynków wielolokalowych było niewątpliwie obciążenie obowiązkami wynikającymi z u.c.p.g. osób sprawujących zarząd nad nieruchomością wspólną a nie poszczególnych lokatorów czy właścicieli poszczególnych lokali. W ocenie Ministra Środowiska podmioty te składać winny w takich przypadkach jedną deklarację (a nie dla poszczególnych lokali) i uiszczać jedną opłatę, tak samo jak odpady są gromadzone we wspólnych pojemnikach.

Powyższe prowadzi do wniosku, iż osoby sprawujące zarząd nad nieruchomością wspólną w budynku wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokali, przejmują wszystkie określone u.c.p.g. obowiązki właścicieli odrębnych lokali, w tym wynikający z art. 6m ust. 1 obowiązek złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jak i określony w art. 6h obowiązek ponoszenia opłaty na rzecz gminy, na terenie której jest położona nieruchomość. Skoro deklarację składa właściciel, a jego obowiązek, zgodnie z art. 2 ust. 3 w tym zakresie przejmuje osoba sprawująca zarząd, to podmiot ten powinien złożyć deklarację, w której naliczy opłatę wg przyjętej na terenie gminy metody.

W świetle powyższego, w odniesieniu do pytania wnioskodawcy, jako członka zarządu wspólnoty, o odpowiedzialność za nieuregulowane zobowiązanie właściciela lokalu należącego do wspólnoty z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, należy stwierdzić, iż zobowiązanie do złożenia deklaracji o wysokości tej opłaty, jak i do uiszczania tej opłaty spoczywa, zgodnie z art. 2 ust. 3 u.c.p.g., na osobach sprawujących zarząd nieruchomością wspólną, a nie na właścicielach poszczególnych lokali należących do wspólnoty. Sprawowanie zarządu nieruchomością wspólną nie jest jednakże de facto i de lege obowiązkiem żadnej z osób wchodzących w skład zarządu, lecz jest to obowiązek zarządu działającego w imieniu i na rzecz wspólnoty mieszkaniowej. A zatem ciążące na właścicielach stanowiących wspólnotę obowiązki realizują osoby z zarządu działające jednak jako jej organ. Oznacza to, że obowiązki właścicieli, w tym, do złożenia deklaracji i uiszczenia opłaty, nie staj ą się ich obowiązkami osobistymi, lecz są one przez nich wykonywane w imieniu ogółu właścicieli stanowiących wspólnotę mieszkaniową. Należy ponadto zauważyć, że na podstawie art. 6q u.c.p.g. w sprawach opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym, że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Zgodnie z art. 60 u.c.p.g., w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze. Mając na uwadze brzmienie art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1015, z późn. zm., zwanej dalej u.p.e.a.), w świetle którego egzekucji administracyjnej podlegają m.in. podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy działu III Ordynacji podatkowej, prowadzenie egzekucji opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi odbywa się w oparciu o u.p.e.a. Podstawą do wszczęcia egzekucji administracyjnej jest wniosek wierzyciela i wystawiony przez niego tytuł wykonawczy (art. 26 u.p.e.a.). Należy zwrócić uwagę na tożsamość podmiotów, które są zobowiązane do złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi z tymi, wobec których wystawia się tytuły wykonawcze.

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez wnioskodawcę zdarzenia przyszłego w świetle obowiązującego w momencie jej wydania stanu prawnego.

Na niniejszą interpretację stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Wezwanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu interpretacji. Skargę do WSA wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 ww. ustawy) w terminie 30 dnia od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a w przypadku nie udzielenia odpowiedzi na wezwanie przez organ, w terminie 60 dni od dnia wniesienia tego wezwania.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Urzędu Miasta Łodzi, Departament Finansów Publicznych, Wydział Finansowy, ul. Sienkiewicza 5, 90-113 Łódź.

Opublikowano: bip.uml.lodz.pl