DDK-076-18/13/MF/BK - Kredyt konsumencki.

Odnosząc się do zagadnień poruszonych w pkt I pisma Pana Prezesa pragnę w pierwszej kolejności wyjaśnić, że w ramach prac związanych z przygotowaniem Raportu z kontroli przedsiębiorców udzielających kredytów konsumenckich w 2012 r. dokonano pogłębionej analizy przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, której konkluzje zostały przedstawione w treści wspomnianego raportu. W efekcie przeprowadzonej analizy wypracowano prounijną wykładnię przepisu art. 5 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim, zgodnie z którą przepis ten należy rozumieć w taki sposób, że oprocentowanie liczone jest od kwoty kredytu uwzględniającej kredytowane opłaty i prowizje.

Niezależnie od powyższego, pragnę podtrzymać wyrażone w Raporcie z kontroli przedsiębiorców udzielających kredytów konsumenckich w 2012 r. stanowisko na temat sposobu uwzględniania kredytowanych opłat i prowizji w informacjach udzielanych konsumentom. W istocie, w konkluzjach raportu wskazano na potrzebę ujednolicenia terminologicznego definicji zawartych w ustawie (na obecnym etapie nie jest jednak możliwe wskazanie konkretnych terminów ewentualnych zmian legislacyjnych), co więcej, w skierowanym do Komisji Europejskiej piśmie wskazano również na celowość wprowadzenia do przepisów dyrektywy 2008/48/WE regulacji wprost odwołujących się do kredytowanych opłat i prowizji. Celem powyższego jest zapewnienie jednolitego postępowania wszystkich podmiotów stosujących przepisy przyjęte na podstawie dyrektywy 2008/48/WE we wszystkich państwach członkowskich.

Powyższe nie stoi jednak w sprzeczności z faktem wszczęcia postępowań wobec kredytodawców, którzy w informacjach przekazywanych konsumentom uwzględniają kredytowane opłaty i prowizje w całkowitej kwocie kredytu. Pragnę bowiem wyjaśnić, że w zarzutach formułowanych w postanowieniach o wszczęciu postępowania nie znalazło się stwierdzenie, że takie działanie narusza przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.

Zarzuty formułowane w prowadzonych w stosunku do kredytodawców działaniach dotyczyły natomiast nieuczciwych praktyk rynkowych i wprowadzania w błąd co do proporcji pomiędzy poszczególnymi składnikami kredytu konsumenckiego.

Odnośnie do uwag wskazanych w pkt II, wyjaśniam, że w trakcie prowadzonej kontroli wzorców umów o kredyt konsumencki wzięto pod uwagę i rozważono również te argumenty, które przedstawione zostały w piśmie Pana Prezesa. Przeprowadzona przez Urząd analiza zagadnienia związanego z terminem ważności formularza prowadzi jednak w tym zakresie do wniosków odmiennych. Główne powody, dla których Prezes Urzędu postanowił o podjęciu działań w ramach swoich ustawowych kompetencji, zostały przedstawione w opublikowanym raporcie, a ponieważ wciąż pozostają aktualne, nie wydaje się celowe ponowne ich przywoływanie w tym miejscu.

Do zagadnienia wskazanego w pkt III pisma Pana Prezesa, a de facto stanowiska Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego wyrażonego w piśmie z 4 lipca 2011 r. skierowanym do Prezesa UOKiK w odpowiedzi na przeprowadzone konsultacje społeczne związane z wyborem kierunku zmian zasad funkcjonowania Rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, Prezes Urzędu odniósł się szczegółowo w piśmie z 13 października 2011 r. Treść stanowiska, jakie Urząd wyraził w tej sprawie (dostępna na stronie internetowej Urzędu: http://uokik.gov.pl/konsultacje_spoleczne2.php#faq1597), przekazana została Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego pismem z 13 października 2011 r. Pogląd wyrażony w tym piśmie zachowuje aktualność w całej rozciągłości. Zwracam również uwagę na fakt prowadzonych nad modernizacją Rejestru prac, których efektem powinno być wypracowanie kompromisowego rozwiązania co do nowego kształtu tej instytucji.

Dziękuję również za przekazanie końcowych uwag związanych z zakresem podmiotowym przeprowadzonej kontroli. Niemniej nie są dla mnie zrozumiałe powody owego zaniepokojenia, o którym mowa w piśmie Pana Prezesa, gdyż udział w rynku podmiotów z sektora bankowego jest zdecydowanie wyższy od tego, który odnosi się do firm pożyczkowych, co właśnie znalazło odzwierciedlenie w proporcjach przy doborze podmiotów objętych badaniem 1 . Pozostałe zagadnienia związane z kwestią podmiotową przeprowadzonego badania są znane Prezesowi Urzędu (w tym zakresie podejmowane są stosowne działania), wydają się one jednak nie pozostawać w związku z zakresem analizy, której przedmiotem były wzorce umów o kredyt konsumencki, a nie sposób wykonywania decyzji Prezesa Urzędu. Na marginesie zwracam uwagę na planowane w bieżącym roku raporty (pierwszy na temat opłat, kosztów i prowizji obciążających konsumentów - klientów firm pożyczkowych, drugi - dotyczący reklam stosowanych przez te firmy), których zakresem podmiotowym objęte zostaną jedynie firmy pożyczkowe.