DD9/033/33/BRT/2014/RWPD-3668

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 26 stycznia 2010 r. Nr IPPB1/415-854/09-2/KS wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup produktów spożywczych oraz usług gastronomicznych podczas spotkań z kontrahentami w siedzibie firmy jak też poza jej siedzibą, jest prawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając na podstawie § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), wydał w dniu 26 stycznia 2010 r., w imieniu Ministra Finansów, interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na usługi gastronomiczne. Interpretacja wydana została na wniosek Pani Moniki O. z dnia 9 listopada 2009 r.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą, w której głównym przedmiotem jest doradztwo i bezpośrednia pomoc w zakresie działalności gospodarczej i zarządzania, w tym m.in. organizacji pracy, efektywności zarządzania projektami oraz planowania strategicznego i operacyjnego, optymalizacji pracy i kosztów, negocjowania umów o charakterze handlowym. Wnioskodawczyni współpracuje z firmami konsultingowymi oraz firmami z branży IT. Prace o charakterze analitycznym wykonuje w miejscu zamieszkania, które jest miejscem prowadzenia działalności. Część prac realizowana jest zdalnie za pośrednictwem Internetu. Są jednak rzeczy, które wymagają przedyskutowania i osobistego zaprezentowania.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni spotyka się z klientami i ich współpracownikami w ich siedzibach oraz czasem w restauracjach lub kawiarniach. Spotkania w restauracjach, barach lub kawiarniach z kontrahentami oraz przedstawicielami firm współpracujących mają charakter biznesowy, w czasie nich omawiane są różnego rodzaju sprawy bezpośrednio związane z podstawową działalnością (w tym m.in. ustalanie warunków pracy w projekcie, omawianie postępu prac w projektach, negocjowanie umów handlowych, omawianie przygotowanych zestawień i raportów) jest to zgodne z powszechnie spotykaną praktyką.

Spotkania tego typu nie mają charakteru wytwornego i okazałego, nie są to imprezy specjalnie organizowane, w ramach tych spotkań Wnioskodawczyni ponosi czasem koszt posiłku zamawianego z menu (np. lunchu, obiadu, czy kolacji). Zamawiane posiłki nie mają znamion wystawności, ponieważ celem spotkań jest omówienie spraw biznesowych, a nie chęć zaimponowania (trudno zaimponować jest wystawnością czy zasobnością płacąc za ciastko i kawę, czy "zwykły" obiad). Spotkanie w miejscu publicznym wiąże się z profesjonalnym postrzeganiem firmy, spotkania te mają wpływ na osiągane przychody, gdyż najczęściej poświęcone są przekazaniu i omówieniu efektów prac analitycznych oraz mogą mieć wpływ na przychody osiągane w niedalekiej przyszłości, nie są to działania o charakterze reprezentacji i reklamy.

W związku z powyższym wątpliwości podatnika dotyczą kwalifikowania opisanych powyżej wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Reprezentowane stanowisko potwierdzają też organy podatkowe (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 września 2009 r. (sygn. IPPB1/415-595/09-2/KS).

W związku z powyższym zadano pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko podatnika, w którym koszty opisane powyżej stanowią koszty uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego pod red. prof. Mieczysława Szymczaka, reprezentacja oznacza "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną", Z kolei termin "okazały" definiowany jest jako wspaniały, imponujący wygląd, obfitość, wystawność, przepych, wspaniałość", zaś "wystawny" definiowany jest jako "świadczący o zamożności, okazale urządzony, zorganizowany, bogaty, wspaniały, suty".

W opinii Wnioskodawczyni z art. 23 ust. 1 pkt 23 Ustawy o p.d.o.f., interpretowanego zgodnie ze wskazaną definicją "reprezentacji", wynika że wydatkami o charakterze reprezentacyjnym są tylko takie wydatki, które odbiegają od powszechnie przyjętych standardów podejmowania klientów firmy, ze względu na ich okazałość, wystawność itp.

Zbieżna interpretacja pojęcia reprezentacja dokonywana jest także w orzecznictwie sądowym, np. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 24 lutego 2009 r. (sygn. III SA/Wa 1597/08).

Do omawianej grupy wydatków z pewnością nie można zakwalifikować wydatków, o których jest mowa w stanie faktycznym. Zapłacenie za kawę czy lunch w czasie omawiania spraw biznesowych czy negocjacji jest przejawem dobrego wychowania i powszechnie przyjętym standardem. Charakter reprezentacji będą miały jedynie te działania, które mogą zostać uznane za okazałe, znacznie odbiegające od powszechnie stosowanych norm. Zdaniem Wnioskodawczyni taki charakter miałoby zorganizowanie bankietu, czy zaproszenie klienta na wytworny obiad, czy kolację.

Ponadto Wnioskodawczyni na poparcie słuszności zaprezentowanego stanowiska powołuje interpretacje wydane przez Dyrektora Izby Skarbowe w Warszawie: z dnia 29 września 2009 r. (sygn. IPPB1/415-595/09-2/KS) oraz z dnia 23 października 2008 r. (sygn. IPPB3/423-1062/08-2/MW).

Zdaniem Wnioskodawczyni przyczyną przemawiającą za słusznością powyżej przedstawionej argumentacji jest także okoliczność, że przedmiotowe wydatki służą realizacji szerszego celu jakim jest sprawne przeprowadzenie spotkania czy negocjacji, nie zaś celowi konsumpcyjnemu jako takiemu. Podobna konkluzja została zawarta w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 24 lutego 2009 r. (sygn. III/SA/Wa 1597/08), w którym wskazano: "nie wszystkie działania podejmowane na zewnątrz w kierunku potencjalnych klientów mogą być potraktowane jako reprezentacja, gdyż w tak określonych działaniach mieszczą się również inne przedsięwzięcia z zakresu marketingu, reklamy, promocji itd. Konieczne jest tu, aby głównym celem takiego działania było zaprezentowanie podmiotu, jego wystawności, okazałości, wysokiego standardu."

Wydając w imieniu Ministra Finansów, interpretację indywidualną z dnia 26 stycznia 2010 r. Nr IPPB1/415-854/09-2/KS, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał stanowisko Wnioskodawczyni za nieprawidłowe stwierdzając m.in., że (...) wydatki na posiłki (np. lunch, obiad, kolację) oraz napoje zamawiane podczas spotkań biznesowych poza siedzibą prowadzonej działalności gospodarczej (w restauracji, barze czy kawiarni) mają cechy reprezentacji i w związku z tym nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (...).

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Minister Finansów zważył, co następuje.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wydana przez organ upoważniony nie jest prawidłowa.

Przy prawnopodatkowej ocenie zagadnienia, będącego przedmiotem wniosku, należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy. Na gruncie powyższej regulacji podstawową cechą kosztu uzyskania przychodów jest jego związek z przychodem podatnika albo związek z zachowaniem lub zabezpieczeniem przychodu podatkowego pod warunkiem, że dany koszt nie został wymieniony w katalogu kosztów negatywnych zawartym w art. 23 ust. 1 ustawy. Zgodnie z przepisami art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Problematyka kosztów podatkowych w kwestii dotyczącej, czy w każdym przypadku wydatki przedsiębiorcy na zakup żywności, napojów oraz usług gastronomicznych, podawanych i świadczonych podczas spotkań z kontrahentami (spotkań biznesowych i okazjonalnych), niezależnie od miejsca podawania zakupionych artykułów żywnościowych i napojów oraz od miejsca świadczenia zakupionych usług gastronomicznych, stanowią koszty reprezentacji, podlegające wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy, była przedmiotem orzecznictwa sądów administracyjnych, które nie było jednolite.

Mając na uwadze powyższe Minister Finansów wydał interpretację ogólną z dnia 25 listopada 2013 r. Nr DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521, w której zauważono m.in., (...) że nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki) napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej. Odzwierciedleniem powyższej interpretacji jest np. wyrok NSA z dnia 27 września 2012 r. sygn. akt FSK 392/11, wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2013 r. sygn. akt. II FSK 702/11, wydany w składzie siedmiu sędziów.

W wyroku z dnia 17 czerwca 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny m.in. wskazał, że (...) wydatki związane z poczęstunkiem dla osób będących klientami, muszą być uznane za koszt uzyskania przychodu, nie ulega bowiem wątpliwości, że stworzenie właściwego klimatu dla prowadzonej działalności rodzi skutek w postaci zwiększenia przychodu zatem oznacza to, że (...) pomiędzy poniesionym wydatkiem polegającym na poczęstunku (zarówno dostarczonym w firmie, jak i poza jej siedzibą), a osiągniętym przychodem musi zachodzić związek przyczynowy (...). Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził jednocześnie, że (...) wydatek na zakup nie każdej usługi gastronomicznej należy kwalifikować do kosztów reprezentacji wyłączonej z kosztów uzyskania przychodów (...).

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, stwierdzić należy, że o ile poniesione koszty nie służą reprezentacji, to nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego, uznać należy za prawidłowe.

W konsekwencji należało, z urzędu, dokonać zmiany pisemnej interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego w imieniu Ministra Finansów, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienianej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu zmienionej interpretacji - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.).

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), na adres: ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.