DD6/8213/238/KWW/08/PK-643 - Możliwość zaliczenia do dochodów z gospodarki zasobami mieszkaniowymi dochodu spółdzielni mieszkaniowej uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego oraz lokalu użytkowego wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami.

Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną wydaną w dniu 7 marca 2008 r., Nr IP-PB3-423-32/08-2/ER, przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w ten sposób, że stwierdza, iż stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2007 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, dotyczące zwolnienia od podatku dochodów uzyskanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową:

We wniosku z dnia 17 grudnia 2007 r. o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, Spółdzielnia Mieszkaniowa zadała pytanie, czy dochody uzyskane ze sprzedaży lub najmu lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu w budowanych przez Spółdzielnię budynkach, jeżeli zostaną przeznaczone na cele związane z zasobami mieszkaniowymi, będą zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Spółdzielni Mieszkaniowej dochody pochodzące ze sprzedaży lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu w budowanych przez Spółdzielnię budynkach są dochodami uzyskanymi z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i w przypadku ich przeznaczenia na utrzymanie tych zasobów korzystać będą ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.)..

Spółdzielnia nie przedstawiła natomiast własnego stanowiska odnośnie dochodów uzyskanych z najmu wyżej wymienionych lokali.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; Dz. U. Nr 112, poz. 770), wydał w dniu 7 marca 2008 r. interpretację indywidualną (Nr IP-PB3-423-32/08-2/ER), w której stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej uznał za nieprawidłowe.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie zarówno sprzedaż lokali mieszkalnych jak i użytkowych nie jest sprzedażą realizowaną w ramach gospodarki zasobami mieszkaniowymi. W ocenie Dyrektora Izby dochody uzyskane z tego tytułu, jako niepochodzące z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, nie będą spełniały warunków określonych w art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p. i stosownie do art. 7 ust. 1 u.p.d.o.p., podlegać będą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, bez względu na ich przeznaczenie.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważa, co następuje.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej Minister Finansów może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie jest nieprawidłowe. Prezentowany jest w nim bowiem pogląd, że jedynie wpływy z opłat pobieranych przez lokatorów (czynszów) oraz pokrywane z nich koszty utrzymania lokali mieszkalnych, jak i pozostałych pomieszczeń przynależnych do nich oraz koszty ich zarządzania (administracji), stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Zdaniem Dyrektora Izby dochody uzyskane ze sprzedaży jakichkolwiek lokali, a więc także i lokali mieszkalnych nie stanowią dochodów osiągniętych z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi (art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p.).

Mimo, iż ustawy określające zasady funkcjonowania podmiotów zajmujących się gospodarką mieszkaniową nie zawierają definicji, która określałaby wprost przedmiot gospodarki zasobami mieszkaniowymi, to jednak analiza postanowień tych ustaw, w szczególności ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jest pomocna przy określeniu zakresu pojęcia "zasoby mieszkaniowe oraz gospodarka zasobami mieszkaniowymi", używanego w art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p.)

Z ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynika, że podstawowym celem spółdzielni mieszkaniowych jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych ludności przez dostarczanie im oprócz lokali mieszkalnych, także lokali o innym przeznaczeniu. Osoby w posiadaniu których znajdują się lokale obowiązane są uczestniczyć w wydatkach nie tylko związanych z eksploatacją i utrzymaniem tych lokali, ale również z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych oraz kosztami ich zarządu (por. art. 1 i art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych - Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.). Podobnie stanowią przepisy regulujące prawa i obowiązki właścicieli lokali tworzących wspólnotę mieszkaniową (por. art. 12-15 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali - Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.).

Uwzględniając charakter wnoszonych opłat oraz pokrywanych z nich kosztów, uzasadnione jest rozumienie pojęcia "zasoby mieszkaniowe", użytego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie tylko jako obejmującego lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie.

W skład tak rozumianych zasobów mieszkaniowych wchodzą także tego rodzaju pomieszczenia, jak np. piwnice, strychy, garaże związane z lokalami mieszkalnymi, określane w wyżej wymienionej ustawie o własności lokali jako tzw. pomieszczenia przynależne. Zasobami tymi objęta jest również tzw. nieruchomość wspólna, którą zgodnie z wyżej przytoczoną ustawą o własności lokali, stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, jak np. windy, klatki schodowe, chodniki przed budynkami mieszkalnymi, media na terenach, na których znajdują się te budynki. Pojęcie "zasobów mieszkaniowych", obejmuje również pomieszczenia związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania lokali i budynków mieszkalnych, tj. pomieszczenia administracji, kotłownie oraz osiedlowe warsztaty konserwacyjno-remontowe.

Pojęcie to nie może być jednak rozciągane na lokale użytkowe. Z treści art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p. wynika bowiem, że zwolnieniu podlegają jedynie dochody uzyskane z "gospodarki zasobami mieszkaniowymi". Nie mogą zatem być nim objęte dochody osiągane z pozostałej działalności gospodarczej, jaką jest np. wynajmowanie lub sprzedaż lokali niemieszkalnych (użytkowych).

Z definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika, że pojęcie "gospodarki" nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 824/08). Uwzględniając zakres tak rozumianego pojęcia "gospodarka" oraz pojęcia "zasoby mieszkaniowe", na które składają się, zgodnie z wyżej wymienionymi wyjaśnieniami zawartymi w interpretacji ogólnej, m.in. lokale mieszkalne wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami, uzasadnione jest twierdzenie, że przez gospodarkę zasobami mieszkaniowymi należy rozumieć całość działań mających na celu prawidłowe gospodarowanie substancją mieszkaniową znajdującą się w budynku mieszkalnym. W pojęciu tak rozumianej gospodarki zasobami mieszkaniowymi mieści się także działalność polegająca na sprzedaży lokali mieszkalnych wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami, które mimo ich sprzedaży nadal stanowią część zasobów mieszkaniowych wchodzących w skład budynku mieszkalnego.

Właściwy jest więc pogląd Spółdzielni Mieszkaniowej w części dotyczącej uznania za dochód pochodzący z gospodarki zasobami mieszkaniowymi dochód uzyskany ze sprzedaży lokali mieszkalnych wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami. Dochód ten w przypadku przeznaczenia go na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych (np. remonty, bieżące opłaty eksploatacyjne) podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p.).

Niewłaściwy jest natomiast pogląd Spółdzielni Mieszkaniowej, że dochodem z gospodarki zasobami mieszkaniowymi jest także dochód uzyskany ze sprzedaży lokali niemieszkalnych (użytkowych) wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami.

Należy zauważyć, że zwolnieniu podlegają jedynie dochody uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które zostaną przeznaczone na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, a nie na działalność związaną z gospodarką zasobami mieszkaniowymi, jak twierdzi Spółdzielnia Mieszkaniowa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).