DD5-8213/59/09/DZQ/726/09 - Zaliczanie wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

W odpowiedzi na pismo z dnia 27 maja br. przekazujące wystąpienie Dyrektora Izby Skarbowej w (...) z prośbą o opinię co do zasadności wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku WSA w Warszawie z dnia 16 kwietnia br. sygn. akt III SA/Wa 3467/08 uchylającego interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 17 września 2008 r. nr (...), zdaniem Departamentu Podatków Dochodowych brak jest podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej na ww. wyrok.

Z akt sprawy wynika, iż wnioskiem z dnia 27 czerwca 2008 r. S. sp. z o.o. (dalej: Spółka) zwróciła się o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków Spółki na organizację szkolenia dla kontrahentów.

Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, iż Spółka jest producentem i sprzedawcą klejów, materiałów uszczelniających, domieszek do betonu itp. i przy produkcji tego rodzaju towarów używa często zaawansowanych technologii. Z uwagi na postęp technologiczny czy wprowadzanie nowatorskich rozwiązań Spółka często wprowadza na rynek nowe towary, o udoskonalonych właściwościach. Dlatego też Spółka organizuje specjalistyczne szkolenia dla kontrahentów i przekazuje im informacje na temat sprzedawanych towarów, nowości w ofercie, możliwości zastosowania towarów itp. Czasami Spółka, chcąc zwiększyć zainteresowanie szkoleniem, organizuje je poza granicami Polski, np. we Włoszech. Szkolenie jest organizowane w ten sposób, że oprócz zajęć związanych z prezentacją produktów Spółki, Spółka zapewnia uczestnikom szkolenia atrakcje o charakterze integracyjno-rozrywkowym (np. wyjścia na narty, kolacje w lokalnych restauracjach). Integracja ma służyć zbudowaniu odpowiednich relacji pomiędzy Spółką a jej kontrahentami. Atrakcje związane ze szkoleniem mają zachęcić kontrahentów do wzięcia udziału w szkoleniu. Jeśli szkolenie jest zorganizowane w ciekawym miejscu i towarzyszą mu odpowiednie atrakcje, większa liczba kontrahentów decyduje się na udział w szkoleniu. W konsekwencji Spółka ma możliwość przekazania informacji o swojej ofercie większej liczbie osób, co może mieć wpływ na zwiększenie efektywności sprzedaży towarów. W związku z organizacją szkolenia Spółka ponosi między innymi koszty związane z wynajęciem hotelu, wyżywieniem kontrahentów w czasie szkolenia, koszty zapewnienia kontrahentom różnego rodzaju atrakcji.

Spółka wskazuje, iż nie jest w stanie ustalić kosztów ponoszonych z poszczególnych tytułów. Spółka otrzymuje bowiem fakturę za organizację szkolenia od zewnętrznej, specjalistycznej firmy szkoleniowej, która jest odpowiedzialna za przygotowanie szkolenia. Wynagrodzenie firmy szkoleniowej obejmuje cały koszt organizacji imprezy, tj. obejmuje zarówno wynagrodzenie dla firmy szkoleniowej za organizację imprezy, jak również koszty związane ze szkoleniem (koszty wyżywienia, atrakcji itp.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie: czy wynagrodzenie dla firmy szkoleniowej (w tym wszystkie wydatki związane z organizacją szkolenia dla kontrahentów) Spółka ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Zdaniem Spółki wydatki poniesione na organizację szkolenia zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów i dlatego powinny być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki.

W dniu 17 września 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w (...) wydał interpretację indywidualną nr (...), w której uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 4 grudnia 2008 r. Spółka złożyła skargę na ww. interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w (...), zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego (art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dalej: updop).

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia br. sygn. akt III SA/Wa 3467/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną i stwierdził, że uchylona interpretacja nie może być wykonana w całości.

W uzasadnieniu ww. wyroku Sąd wskazał, iż skarga jest zasadna, pomimo że Sąd nie podzielił argumentów podnoszonych w skardze przez Spółkę.

Sąd wskazał na znaczenie pojęcia "reprezentacja" użytego w art. 16 ust. 1 pkt 28 updop, zaznaczając, iż pojęcie reprezentacji dotyczy działań mających na celu zbudowanie odpowiedniego wizerunku firmy, wprowadzenie ułatwień w nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktów handlowych, w tym również poprzez budowanie osobistych relacji, których zasadniczym celem jest kształtowanie wizerunku przedsiębiorcy, jako zasobnego, godnego zaufania partnera biznesowego. Odnosząc tak zdefiniowane pojęcie reprezentacji do stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę we wniosku o interpretację indywidualną, należy wskazać, iż jedynie w części odpowiada pojęciu reprezentacji, to jest w części obejmującej wydatki na zakup usług gastronomicznych, żywności oraz napojów, w tym napojów alkoholowych, jak również w części obejmującej wydatki dotyczące działań mających na celu nawiązywanie bliższych relacji z kontrahentami. Na etapie składania wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej Spółka nie negowała, iż podejmowane przez nią działania mają charakter reprezentacji. Dopiero w skardze Spółka wskazała, iż celem szkolenia kontrahentów było przekazywanie wiedzy o sprzedawanych przez Spółkę produktach.

Zdaniem Sądu, ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o interpretację indywidualną wynika, iż niektóre działania opisane we wniosku, mające na celu nawiązanie bliższych relacji z kontrahentami, należy uznać za wyczerpujące pojęcie reprezentacji. Jednakże w stanie faktycznym przedstawionym przez Spółkę występują również inne elementy, które nie pozwalają na jednoznaczne uznanie go za odpowiadający hipotezie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop. Spółka wskazała bowiem, że wydatki na organizację szkolenia poniesione zostały niewątpliwie w celu osiągnięcia przychodu, ponieważ przeszkolenie kontrahentów uczestniczących w systemie dystrybucyjnym Spółki ma istotny wpływ na wysokość osiąganych przez nich przychodów.

Uchylając interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w (...), działającego w imieniu Ministra Finansów, Sąd wskazał, iż Minister Finansów nie dokonał oceny stanowiska Spółki przedstawionego we wniosku o interpretację indywidualną. Wydając interpretację indywidualną, Minister Finansów powinien uzasadnić swoje stanowisko w oparciu o przepisy prawa i w odniesieniu do stanu faktycznego opisanego we wniosku. Tymczasem Minister Finansów w istocie nie ocenił stanowiska Spółki i pominął przedstawione przez nią argumenty.

Zatem zdaniem Sądu zaniechanie wyjaśnienia przez Ministra Finansów, dlaczego w stanie faktycznym przedstawionym przez Spółkę (tj. dotyczącym zarówno kosztów o charakterze reprezentacji oraz kosztów, których nie można uznać za koszty reprezentacji) organ podatkowy przyjął, że wszystkie koszty poniesione przez Spółkę w związku z organizacją szkolenia podlegają pod dyspozycję art. 16 ust. 1 pkt 28 updop, stanowi naruszenie art. 14 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Naruszenie to uniemożliwia Sądowi stwierdzenie merytorycznej prawidłowości lub wadliwości stanowiska wyrażonego w zaskarżonej interpretacji.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Departamentu Podatków Dochodowych, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek do wniesienia skargi kasacyjnej na wyrok ww. WSA z 16 kwietnia br., o których mowa w art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Należy się bowiem zgodzić z uzasadnieniem Sądu, iż brak wyczerpującego uzasadnienia i oceny stanu faktycznego przez organ podatkowy w interpretacji indywidualnej uprawnia Sąd do jej uchylenia, a tym samym uwzględnienia skargi podatnika.

Niezależnie od powyższego Departament Podatków Dochodowych zauważa, iż decydującym czynnikiem pozwalającym na zaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest poniesienie go w celu uzyskania, zabezpieczenia lub zachowania przychodów. Jednakże każdy poniesiony wydatek, z wyłączeniem wskazanym wyraźnie w ustawie, wymaga indywidualnej oceny pod kątem odpowiedniego związku z przychodami.

Zdaniem Departamentu Podatków Dochodowych należy w szczegółowy sposób dokonać kwalifikacji poszczególnych kosztów poniesionych przez Spółkę, tj. ocenić je pod kątem art. 15 ust. 1 updop, a następnie dokonać kwalifikacji kosztów - spełniających warunki określone w tym przepisie jako reprezentację, reklamę lub inne.

Ponadto, jak słusznie wskazał w przekazanym projekcie interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w (...) prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, przy czym to na podatniku ciąży obowiązek prawidłowego udokumentowania wyspecyfikowanych poniesionych kosztów i wykazania ich związku z uzyskanym przychodem.